tag:blogger.com,1999:blog-81133932252696060652024-03-19T05:37:14.091+02:00Δ ι α λ ε κ τ ι κ άΔιαλεκτική προσέγγιση της κοινωνίας, της οικονομίας και του περιβάλλοντοςΚώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.comBlogger240125tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-9272768035328685812024-02-28T09:19:00.000+02:002024-02-28T09:19:13.301+02:00Ημερίδα για το δάσος του Σέιχ Σου και το Flyover<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEip0EF9B2bGRgZzvdO4jfS_aiDQ9kOnzz0D9ruNEdpOFVCJKMxqM_mqAyuk67YRWHWYblo7Q9fxqB4Ng-WSc2v6OUi-cM2yNxPHWWZM5tXqgtd1sqkB3f0AH0UF5kHEEqk4iaFem9mBdVL-uV7QpGGo9Opt3uLvfeCHUXnotVY6mp-g2HY4JhCggbfAMPMB/s1325/klik%203.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="520" data-original-width="1325" height="126" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEip0EF9B2bGRgZzvdO4jfS_aiDQ9kOnzz0D9ruNEdpOFVCJKMxqM_mqAyuk67YRWHWYblo7Q9fxqB4Ng-WSc2v6OUi-cM2yNxPHWWZM5tXqgtd1sqkB3f0AH0UF5kHEEqk4iaFem9mBdVL-uV7QpGGo9Opt3uLvfeCHUXnotVY6mp-g2HY4JhCggbfAMPMB/s320/klik%203.jpg" width="320" /></a></div>"Περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την κατασκευή και λειτουργία του Flyover", ήταν το θέμα εισήγησης στην πολύ μαζική διαδικτυακή ημερίδα με τίτλο: «Κλικ, προστάτευσε τη σχέση σου με το δάσος!: Η περίπτωση του Σέιχ Σου!», που διοργάνωσαν στις 27.2.2024, το Περιφερειακό Δίκτυο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κ. Μακεδονίας "Κλικ, προστάτευσέ το!" σε συνεργασία με τα ΚΕΠΕΑ Θέρμης και KEΠΕΑ Ελευθερίου Κορδελιού & Βερτίσκου.<p></p><p>Το αρχείο της παρουσίασης εδώ:</p><p><a href="https://www.researchgate.net/publication/378498014_Periballontikes_epiptoseis_apo_ten_kataskeue_kai_leitourgia_tou_Flyover?fbclid=IwAR1ohCvFJIvJz_jeWxRbHePeZeuCTZXNLnf9CeTSvOYURuZ80Df377P3WgA">https://www.researchgate.net/publication/378498014_Periballontikes_epiptoseis_apo_ten_kataskeue_kai_leitourgia_tou_Flyover?fbclid=IwAR1ohCvFJIvJz_jeWxRbHePeZeuCTZXNLnf9CeTSvOYURuZ80Df377P3WgA</a><br /></p><p><br /></p>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-67274702840299950482024-02-22T20:54:00.006+02:002024-02-28T09:26:25.024+02:00Εκδήλωση για το Flyover, Τούμπα, 21.2.2024<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhs0TwrRE3rYwLsdP4g2ak2UQHpvMl42ewR1ktjKkxP-VAJJb474Al6_50mYz4-LXGNJMJdCpAIq7qvo3AO0aedF4y-V4PBX2bIohtedQTmdu8qStEkUtvbxect0bXzd4je6JapOSO29VJuZ5LwgbMJB9wtB3VaB6-ofhoMOpV5-SYs_ipFm5RjPUFgEhQk/s2040/%CE%91%20429107544_709002987984889_5006473014776675477_n.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="890" data-original-width="2040" height="140" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhs0TwrRE3rYwLsdP4g2ak2UQHpvMl42ewR1ktjKkxP-VAJJb474Al6_50mYz4-LXGNJMJdCpAIq7qvo3AO0aedF4y-V4PBX2bIohtedQTmdu8qStEkUtvbxect0bXzd4je6JapOSO29VJuZ5LwgbMJB9wtB3VaB6-ofhoMOpV5-SYs_ipFm5RjPUFgEhQk/s320/%CE%91%20429107544_709002987984889_5006473014776675477_n.jpg" width="320" /></a></div>Σε μια ασφυκτικά γεμάτη αίθουσα του Πολιτιστικού Κέντρου Τούμπας πραγματοποιήθηκε χθες, 21.2.2024, η εκδήλωση με γενικό θέμα: "Flyover: πώς θα σταματήσουμε τον κυκλοφοριακό εφιάλτη - Οι καταστροφικές επιπτώσεις του έργου στο βιοτικό επίπεδο και το περιβάλλον. Oι εναλλακτικές προτάσεις".<p></p><p>Εισηγήθηκαν:</p><p>- Χρίστος Ταξιλτάρης, ομότιμος καθηγητής συγκοινωνιακών έργων ΑΠΘ</p><p>- Κώστας Νικολάου, διδάκτωρ περιβαλλοντολόγος, τ. επισκέπτης καθηγητής ΑΠΘ</p><p>- Χριστίνα Μακνέα, χημικός μηχανικός, αρχιτέκτονας τοπίου, μέλος κεντρικής αντιπροσωπείας ΤΕΕ</p><p>- Αλέξης Αδαμίδης, νομικός σύμβουλος συνοικισμού Κωνσταντινοπολιτών.</p><p>Συντόνισε: η Ρένα Μεζιλτσόγλου.</p><p>Διοργάνωσαν:</p><p>Η Πρωτοβουλία κατοίκων Μαλακοπής, ο Σύνδεσμος Κωνσταντινουπολιτών, η Πρωτοβουλία κατοίκων Κρυονερίου, ο Σύλλογος Δρομέων Υγείας Θεσσαλονίκης, η Επιτροπή Προστασίας Σέιχ Σου και η Πρωτοβουλία κατοίκων Πυλαίας.</p><p>Βιντεοσκοπημένη η εκδήλωση εδώ: </p><p><a href="https://thepressproject.gr/metadosi-tis-ekdilosis-flyover-pos-tha-stamatisoume-ton-kykloforiako-efialti-oi-katastrofikes-epiptoseis-tou-ergou-sto-viotiko-epipedo-kai-to-perivallon-oi-enallaktikes-protaseis/?fbclid=IwAR2d2L8xnEqcv3Xod5cMEIfybXlgjECn38wI0Rj5DxcqR73BK5a6AdBnMN0">https://thepressproject.gr/metadosi-tis-ekdilosis-flyover-pos-tha-stamatisoume-ton-kykloforiako-efialti-oi-katastrofikes-epiptoseis-tou-ergou-sto-viotiko-epipedo-kai-to-perivallon-oi-enallaktikes-protaseis/?fbclid=IwAR2d2L8xnEqcv3Xod5cMEIfybXlgjECn38wI0Rj5DxcqR73BK5a6AdBnMN0</a><br /></p><p><br /></p>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-45264188846628042552024-02-22T19:58:00.000+02:002024-02-22T19:58:13.607+02:00Στο Δημοτικό Συμβούλιο Θεσσαλονίκης για το Flyover<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhxyg04OWR7MD33_BryLXRY4-3U-bXYbppr3WNSQCjVae83UMRPB7CuLi2VR_X9zv64jihG6cwKqNITGSWmsfo_cjCjYmIsUn6-BcnDG7V40DuCBrqzubqWZ0i7eFxEyGjLXcEEzxFFVtd9oJNIEu_tmIlVWzY40aJVOeWA7BVWJzrchbchd59tCelZmyz-/s1444/%CE%91%20429088395_2639321642911613_280060028981071482_n.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="890" data-original-width="1444" height="197" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhxyg04OWR7MD33_BryLXRY4-3U-bXYbppr3WNSQCjVae83UMRPB7CuLi2VR_X9zv64jihG6cwKqNITGSWmsfo_cjCjYmIsUn6-BcnDG7V40DuCBrqzubqWZ0i7eFxEyGjLXcEEzxFFVtd9oJNIEu_tmIlVWzY40aJVOeWA7BVWJzrchbchd59tCelZmyz-/s320/%CE%91%20429088395_2639321642911613_280060028981071482_n.jpg" width="320" /></a></div>Ομιλία στο Δημοτικό Συμβούλιο Θεσσαλονίκης, στην ειδική συνεδρίαση με μοναδικό θέμα την υπερυψωμένη περιφερειακή οδό - Flyover, που έγινε στις 20.2.2024.<p></p><p>Το βιντεοσκοπημένο αρχείο εδώ:</p><p><a href="https://www.facebook.com/100007627714099/videos/2855301551290347">https://www.facebook.com/100007627714099/videos/2855301551290347</a><br /></p><p><br /></p>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-64176373671687549442024-02-15T18:03:00.006+02:002024-02-15T18:03:56.471+02:00Στο "The Press Project" για τις επιπτώσεις του Fly Over στη Θεσσαλονίκη και τις εναλλακτικές λύσεις<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi78iLan9-HU-QHNuJFdJHnKM2vhDduwLr1aB9g9aS0pp5sxWE4JFo9AddJV2omfQOjwTJvhkhpKT7rLVWil9s41R8arh4xGjx9O2-Uyn2pSS431rWYtO8shBC6sFZGu7xP_EYUTDYvru7CBjMZageJull5yMvcQQywDRbeDWAOgDP7Ip2ab-hTPVCrgnqH/s1360/TPP%20Radio%2014-2-2024.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="768" data-original-width="1360" height="181" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi78iLan9-HU-QHNuJFdJHnKM2vhDduwLr1aB9g9aS0pp5sxWE4JFo9AddJV2omfQOjwTJvhkhpKT7rLVWil9s41R8arh4xGjx9O2-Uyn2pSS431rWYtO8shBC6sFZGu7xP_EYUTDYvru7CBjMZageJull5yMvcQQywDRbeDWAOgDP7Ip2ab-hTPVCrgnqH/s320/TPP%20Radio%2014-2-2024.jpg" width="320" /></a></div>Στον ραδιοφωνικό σταθμό "The Press Project", στην εκπομπή "Φάρμα των Ζώων", συζητήσαμε σήμερα (14.2.2024) με τους δημοσιογράφους Θάνο Καμήλαλη και Νεκταρία Ψαράκη για τις επιπτώσεις του Fly Over στη Θεσσαλονίκη και τις εναλλακτικές λύσεις.<p></p><p>Το βιντεοσκοπημένο αρχείο εδώ:</p><p><a href="https://www.youtube.com/watch?v=HGIEXu6ppFc">https://www.youtube.com/watch?v=HGIEXu6ppFc</a><br /></p><p><br /></p>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-77148050068945146372024-02-13T11:58:00.000+02:002024-02-13T11:58:02.172+02:00Επιπτώσεις στην κυκλοφορία, την ατμόσφαιρα και την υγεία από την επιχειρούμενη υπερυψωμένη περιφερειακή οδό - Flyover στη Θεσσαλονίκη<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjp2a9Yvsrfsms-q4SGLdG5TyU2298eourBKv5LowN4UEme72dJcpZi9f-LCs5TFpQ1eqsL972J6uD5KMx7sIawNG9aNIcyZ1dbZEoSzZ-68DphrxwtLnGY81YJPlEY-SSVjJX7yfLPb8bn2JTRseH8RdGaVZ9CrPLoT_SxldKbLZIAOES6im2xG_Cihd7b/s910/TPP%2012-2-2024.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="544" data-original-width="910" height="191" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjp2a9Yvsrfsms-q4SGLdG5TyU2298eourBKv5LowN4UEme72dJcpZi9f-LCs5TFpQ1eqsL972J6uD5KMx7sIawNG9aNIcyZ1dbZEoSzZ-68DphrxwtLnGY81YJPlEY-SSVjJX7yfLPb8bn2JTRseH8RdGaVZ9CrPLoT_SxldKbLZIAOES6im2xG_Cihd7b/s320/TPP%2012-2-2024.jpg" width="320" /></a></div><i>του <b>Κώστα Νικολάου</b> στο <b><a href="https://thepressproject.gr/epiptoseis-stin-kykloforia-tin-atmosfaira-kai-tin-ygeia-apo-tin-epicheiroumeni-yperypsomeni-perifereiaki-odo-flyover-sti-thessaloniki/?fbclid=IwAR1Y6oBrZn5NbVFSiPVZPS-WQpIwPiGJZjHgiCv2e8RrxVFBxLwPrLHyFWo">The Press Project</a></b>, 12.2.2024</i><p></p><p><b><br /></b></p><p><b>1.<span style="white-space: pre;"> </span>Η γενική κατάσταση της κυκλοφορίας και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στη Θεσσαλονίκη πριν την έναρξη εργασιών του Flyover</b></p><p>Οι περισσότερες μετακινήσεις των κατοίκων της Θεσσαλονίκης γίνονταν μέχρι περίπου το 1990 με το μοναδικό μέσο μαζικής μεταφοράς (ΜΜΜ), που διαθέτει μέχρι και σήμερα η πόλη, δηλαδή, τα λεωφορεία του ΟΑΣΘ. Αυτό ανατράπηκε τη δεκαετία 1990-2000 και από τότε οι περισσότερες μετακινήσεις γίνονται με ΙΧ, με την αναλογία αυτή να χειροτερεύει συνεχώς σε βάρος των ΜΜΜ μέχρι και σήμερα [1].</p><p>Παρά την κυριαρχία κάποτε των ΜΜΜ, η πόλη είχε πρόβλημα κυκλοφοριακό και ιδίως ατμοσφαιρικής ρύπανσης με πολύ υψηλές συγκεντρώσεις αιωρουμένων σωματιδίων πάνω από τα επιτρεπόμενα όρια [2,3].</p><p>Η κατάσταση βελτιώθηκε ελαφρώς με τις εξής κυρίως επιλογές: την κατασκευή της Ανατολικής Εσωτερικής Περιφερειακής Οδού, τη μεταφορά των σταθμών ΚΤΕΛ εκτός πόλης, τη μείωση της ηλικίας των λεωφορείων του ΟΑΣΘ, την απαγόρευση κυκλοφορίας φορτηγών εντός πόλης χωρίς άδεια και με υποχρεωτική χρήση από αυτά της περιφερειακής και τη σταδιακή βελτίωση της ποιότητας του πετρελαίου κίνησης.</p><p>Οι επιλογές αυτές ήταν και αποδείχθηκαν ανεπαρκείς με βάση τις γνώσεις της συγκοινωνιακής και της περιβαλλοντικής επιστήμης.</p><p>Προσθέτοντας άλλη μια οδό, την Περιφερειακή, δόθηκε κι άλλος χώρος στα ΙΧ. Είναι γνωστό όμως από τη συγκοινωνιακή επιστήμη, ότι όσο περισσότερος χώρος δίδεται στα ΙΧ, τόσο περισσότερα ΙΧ τείνουν να τον καταλάβουν (θεμελιώδης νόμος της κυκλοφοριακής συμφόρησης) [4].</p><p>Στο προκύπτον κυκλοφοριακό πρόβλημα, τα λεωφορεία του ΟΑΣΘ δεν είχαν ούτε τις κατάλληλες λεωφορειολωρίδες για να κινούνται γρήγορα, ούτε τον απαραίτητο αριθμό (μειώνονταν συνεχώς), ούτε τηρήθηκε η χαμηλή ηλικία τους για να είναι αξιοπρεπή και χαμηλών εκπομπών ρύπων. Κινούνται πλέον πολύ αργά, συνωστίζονται υπερβολικά οι επιβάτες και εκπέμπουν μεγάλες ποσότητες ρύπων. Απαξιωμένα πλήρως δίνουν την κυριαρχία στα ΙΧ κάθε χρόνο όλο και περισσότερο.</p><p>Από την άλλη πλευρά, η Εσωτερική Περιφερειακή Οδός υπάρχει για να καλύπτει ανάγκες της πόλης και γι’ αυτό βρίσκεται σε επαφή με την πόλη. Όμως, δέχεται και διαμπερή κυκλοφορία από βαρέα οχήματα (φορτηγά και άλλα οχήματα επαγγελματικής χρήσης), που τη χρησιμοποιούν για να παρακάμψουν την πόλη, αφού οι μετακινήσεις τους δεν αφορούν τη Θεσσαλονίκη. Αυτό οδηγεί σε υπερφόρτωση της Περιφερειακής, κυκλοφοριακή συμφόρηση και υπερβάλλουσα ατμοσφαιρική ρύπανση σε όλη την πόλη και ιδίως στις παρακείμενες περιοχές [5,6].</p><p><br /></p><p><b>2.<span style="white-space: pre;"> </span>Ο ολοκληρωμένος κυκλοφοριακός και περιβαλλοντικός σχεδιασμός, που υπάρχει εδώ και χρόνια</b></p><p>Το πρώτο -και μοναδικό μέχρι σήμερα- ολοκληρωμένο σχέδιο για το Πολεοδομικό Συγκρότημα και την Περιαστική Ζώνη της Θεσσαλονίκης ήταν η Γενική Μελέτη Μεταφορών και Κυκλοφορίας του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου και Προστασίας Περιβάλλοντος Θεσσαλονίκης (ΟΡΘ) [7]. Η μελέτη ολοκληρώθηκε το 2000 και περιελάμβανε πλήρη και συστηματική καταγραφή των συνηθειών μετακινήσεων, τεκμηριωμένη πρόβλεψη των μελλοντικών αναγκών και ολοκληρωμένο δίκτυο έργων (Master Plan) με προτάσεις έργων σε όλους τους τομείς των μεταφορών και χρονική κατανομή έργων και κονδυλίων.</p><p>Σε αυτήν τη μελέτη στηρίχθηκαν κυκλοφοριακά και περιβαλλοντικά όλες οι προσεγγίσεις στα επόμενα χρόνια, όπως το Νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Θεσσαλονίκης, που εκπονήθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) και τον Οργανισμό Ρυθμιστικού Σχεδίου και Προστασίας Περιβάλλοντος Θεσσαλονίκης το 2014 (με μελέτες ολοκληρωμένου σχεδιασμού οικονομικού, κοινωνιολογικού, χωροταξικού, πολεοδομικού, συγκοινωνιακού, περιβαλλοντικού) [8], καθώς και το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας για τη Μητροπολιτική Περιοχή της Θεσσαλονίκης που εκπόνησε το Συμβούλιο Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης (ΣΑΣΘ) το 2015 [9].</p><p>Με βάση τον προαναφερόμενο ολοκληρωμένο σχεδιασμό, προέκυψε ότι αυτό που η πόλη έχει ανάγκη, κυκλοφοριακά και περιβαλλοντικά, είναι κυρίως δύο συνδυασμένες επιλογές:</p><p>1) Ευρεία και άμεση προώθηση των ΜΜΜ ώστε να καταστούν κυρίαρχα σε σχέση με τα ΙΧ, που να περιλαμβάνει:</p><p>- Λεωφορειολωρίδες, προτεραιότητα στη φωτεινή σηματοδότηση, λεωφορειακές γραμμές ταχείας εξυπηρέτησης</p><p>- Δημιουργία δικτύου Τραμ</p><p>- Διασύνδεση Μετρό/Τραμ/Λεωφορείων με δημιουργία χώρων μετεπιβίβασης</p><p>- Σύστημα θαλάσσιας αστικής συγκοινωνίας στον Θερμαϊκό</p><p>- Πεζοδρομήσεις και αναπλάσεις δημόσιου χώρου</p><p>- Δίκτυο Ποδηλατοδρόμων.</p><p>Ο σχεδιασμός ανέδειξε ως προτεραιότητα την άμεση δραστική αύξηση των απαραίτητων αξιοπρεπών και χαμηλής ρύπανσης λεωφορείων, που να κινούνται σε ένα πλήρες και ολοκληρωμένο δίκτυο λεωφορειολωρίδων (προστατευμένων με εμπόδια) αποκλειστικής κυκλοφορίας για τα λεωφορεία, απλωμένο σε όλη την πόλη και με προτεραιότητα σε όλες τις διασταυρώσεις (με διπλή φωτεινή σηματοδότηση και αξιοποιώντας υπάρχουσες εφαρμογές τηλεματικής) έναντι όλων των άλλων οχημάτων [10,11].</p><p>Με αυτήν την επιλογή, τα λεωφορεία θα κινούνται απρόσκοπτα όπως ένα μετρό, χωρίς εμπόδια και έξω από τη γενικότερη κυκλοφοριακή κίνηση και την όποια κυκλοφοριακή συμφόρηση. Αυτό θα φέρει κυριαρχία των ΜΜΜ έναντι των ΙΧ, χωρίς κανένα διοικητικό μέτρο. Η επιλογή αυτή συμβάλλει στην άμεση αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού, ώσπου να κατασκευαστεί στην πόλη ένα πλήρες δίκτυο τραμ, που θα αναβαθμίσει οριστικά την κυριαρχία των ΜΜΜ.</p><p>2) Μια Εξωτερική Περιφερειακή Οδό, σε σημαντική απόσταση από την πόλη, στην οποία θα διοχετευθεί όλη η διαμπερής κυκλοφορία (βαρέων οχημάτων κλπ), που θα τη χρησιμοποιούν για να παρακάμπτουν την πόλη, αφού οι μετακινήσεις τους δεν αφορούν τη Θεσσαλονίκη. Θα είναι ουσιαστικά η συνέχεια της Εγνατίας Οδού και με τα ίδια χαρακτηριστικά.</p><p>Δεν είναι καθόλου τυχαίο που η σημερινή Περιφερειακή ονομάζεται Εσωτερική Περιφερειακή Οδός. Επιστημονικά είχε σχεδιαστεί ότι προφανώς χρειάζεται να υπάρξει και μια Εξωτερική Περιφερειακή Οδός. </p><p><br /></p><p><b>3.<span style="white-space: pre;"> </span>Η δρομολόγηση της Υπερυψωμένης Ταχείας Λεωφόρου (Flyover)</b></p><p>Αντί των προαναφερόμενων δύο επιλογών, βασισμένων στον ολοκληρωμένο συγκοινωνιακό και περιβαλλοντικό επιστημονικό σχεδιασμό, δρομολογήθηκε η Υπερυψωμένη Ταχεία Λεωφόρος (Flyover) [12] στην Ανατολική Εσωτερική Περιφερειακή Οδό Θεσσαλονίκης και σε άμεση επαφή με την πόλη, στην οποία δεν θα μπορούν να κυκλοφορήσουν βαρέα οχήματα, παρά μόνον ΙΧ.</p><p>Επαναλαμβάνεται το ίδιο συγκοινωνιακό λάθος: προστίθεται δηλαδή, άλλη μια οδός, δίνοντας κι άλλο χώρο στα ΙΧ, ενώ ήδη είναι γνωστό και έχει αποδειχτεί τόσο ερευνητικά όσο και στο πεδίο (διεθνώς και στην Ελλάδα), ότι όσο περισσότερος χώρος δίδεται στα ΙΧ, τόσο περισσότερα ΙΧ τείνουν να τον καταλάβουν [4].</p><p>Εκτιμάται ότι τελικά θα διέρχονται περιφερειακά περίπου 220 χιλιάδες αυτοκίνητα συνολικά κάθε μέρα, ενώ για την κατασκευή του θα καταστραφούν συνολικά 82.000 τ.μ. περιαστικού δάσους. Ένας μεγάλος αριθμός οχημάτων θα έρθει να προστεθεί στον υπάρχοντα εκπέμποντας ακόμα περισσότερους ρύπους στην ατμόσφαιρα, τους οποίους η απόγειος αύρα που έρχεται από το βουνό θα τους μεταφέρει σε όλη την πόλη (βλ. Εικόνα 1).</p><p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiXb-EfshYgcq-39NooPO1RFfKJLtNRwfEUR9EXr0ahlAJoZyp4Th2WWtIKa194L5dntF_p6Z6jBG5TQjcZjQw50tVWXcJ1OH4NVzdEpZOWgNy6HbeUK1hC_sHFovUEmH1PoDyah-yWiD-jGPqSP_kk4OY0vcK2EVCJCXHwTTL5xV707lKLxSkI7iOaIg3M/s1313/Flyover.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="691" data-original-width="1313" height="210" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiXb-EfshYgcq-39NooPO1RFfKJLtNRwfEUR9EXr0ahlAJoZyp4Th2WWtIKa194L5dntF_p6Z6jBG5TQjcZjQw50tVWXcJ1OH4NVzdEpZOWgNy6HbeUK1hC_sHFovUEmH1PoDyah-yWiD-jGPqSP_kk4OY0vcK2EVCJCXHwTTL5xV707lKLxSkI7iOaIg3M/w400-h210/Flyover.jpg" width="400" /></a></div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span style="text-align: left;"><i>Εικόνα 1. Οι ρύποι που θα εκπέμπονται από την κυκλοφορία οχημάτων στον Flyover, θα μεταφέρονται από την απόγειο αύρα στην ατμόσφαιρα όλης της πόλης.</i></span></div><p></p><p><br /></p><p>Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Ιδιωτικών Επενδύσεων και Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΓΓΙΕ & ΣΔΙΤ), το έργο με τον επίσημο τίτλο «Αναβάθμιση Εσωτερικής Περιφερειακής Θεσσαλονίκης», ενώ εμφανίζεται με κατασκευαστικό κόστος 382 εκατομμυρίων ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) και «κόστος επένδυσης» 483,5 εκατομμύρια ευρώ, θα αποπληρωθεί από το Δημόσιο με ένα συνολικό ποσό που φτάνει στο ύψος του 1,55 δισ. ευρώ. Αυτό είναι το ποσό που προκύπτει εάν προστεθούν οι πληρωμές διαθεσιμότητας τις οποίες θα καταβάλει το Δημόσιο στους ιδιώτες στην περίοδο 2026 - 2052.</p><p><br /></p><p><b>4.<span style="white-space: pre;"> </span>Οι δυνατότητες του Μετρό</b></p><p>Παράλληλα, προβάλλεται στον δημόσιο διάλογο το επιχείρημα ότι συνδυαστικά με τον Flyover το Μετρό θα λύσει το κυκλοφοριακό πρόβλημα της πόλης.</p><p>Τι ακριβώς μπορεί να συμβεί την επόμενη μέρα της λειτουργίας του Μετρό, δηλαδή, της γραμμής των 9,6 χλμ, όταν αυτή θα δοθεί σε κυκλοφορία;</p><p>Αυτό που δεν θα συμβεί σίγουρα, είναι η εξάλειψη του κυκλοφοριακού προβλήματος. Το συγκεκριμένο Μετρό με τα συγκεκριμένα τεχνικά χαρακτηριστικά του και τη μεταφορική του δυνατότητα θα επιδράσει κυρίως στη ζώνη όδευσης και επιρροής του έργου. Η αλλαγή αυτή θα προέλθει κατά 85% από τους κατοίκους που σήμερα μετακινούνται έτσι κι αλλιώς με τα λεωφορεία του ΟΑΣΘ (μεταστροφή των μετακινήσεων κατοίκων από ΜΜΜ σε ΜΜΜ).</p><p>Έχει προσδιοριστεί ότι μόνον ένα 15% των κατοίκων που σήμερα χρησιμοποιούν ΙΧ θα στραφούν στο Μετρό, κι αυτό το ποσοστό αφορά μόνον όσους κατοικούν κατά μήκος της γραμμής του Μετρό. Στο σύνολο της πόλης, η βελτίωση του κυκλοφοριακού (με μεταστροφή από τα ΙΧ στο Μετρό) δεν μπορεί να ξεπεράσει το 5%.</p><p><br /></p><p><b>5.<span style="white-space: pre;"> </span>Οι ήδη διαπιστωμένες επιπτώσεις στην ατμοσφαιρική ρύπανση από την κατασκευή του Flyover</b></p><p>Ποιά ήταν ακριβώς η ποιότητα του αέρα της πόλης (με τις συνεπαγόμενες επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων) πριν την έναρξη των πρόδρομων εργασιών κατασκευής του Flyover και ποιά είναι μετά, στη σημερινή φάση;</p><p>Σύμφωνα με τους σταθμούς μέτρησης του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης της Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης (ΕΔΠΑΡ) του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) [13], οι συγκεντρώσεις των αιωρουμένων μικροσωματιδίων PM10 (ή ΑΣ10: αιωρούμενα μικροσωματίδια με αεροδυναμική διάμετρο μικρότερη των 10 μικρών του μέτρου) στην ατμόσφαιρα της Θεσσαλονίκης παρουσίασαν από το 2005 μέχρι και σήμερα, διαρκείς υπερβάσεις του ημερήσιου ορίου των 50 μg/m3 (μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα) σε μεγάλο αριθμό ημερών κάθε χρόνο και μάλιστα κατά πολύ μεγαλύτερο από τον επιτρεπόμενο των 35 ημερών τον χρόνο.</p><p>H Ευρωπαϊκή Επιτροπή αξιολογώντας από το 2005 και μετά, τις εκθέσεις της Ελλάδας σχετικά με την προστασία του ατμοσφαιρικού αέρα, εκτίμησε ότι δεν τηρήθηκαν οι προβλεπόμενες οριακές τιμές για τα PM10.</p><p>Τον Νοέμβριο του 2009, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απηύθυνε προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα, τον Ιούνιο του 2010 αιτιολογημένη γνώμη, τον Φεβρουάριο του 2013 απέστειλε συμπληρωματική προειδοποιητική επιστολή, τον Οκτώβριο του 2014 συμπληρωματική αιτιολογημένη γνώμη.</p><p>Η Επιτροπή διαπίστωσε εκ νέου παραβάσεις κατά τα έτη 2014-2019 και ότι είχε μάλιστα αυξηθεί ο αριθμός των υπερβάσεων από το 2017.</p><p>Οι απαντήσεις των ελληνικών αρχών δεν ικανοποίησαν την Επιτροπή.</p><p>Στις 3 Φεβρουαρίου 2021, η Επιτροπή άσκησε ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) προσφυγή λόγω παραβάσεως και με τη δημοσιευθείσα στις 23 Μαρτίου 2023 απόφασή του, το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η Ελλάδα παρέβη το δίκαιο της Ένωσης όσον αφορά την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα, διότι υπερέβη συστηματικά την ημερήσια οριακή τιμή για τα σωματίδια PM10 στη Θεσσαλονίκη και δεν έλαβε τα απαραίτητα μέτρα.</p><p>Η απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) καταλήγει ως εξής:</p><p>«Η Ελληνική Δημοκρατία, παραλείποντας να μεριμνήσει ώστε να μην υπάρξει υπέρβαση, κατά τρόπο συστηματικό και διαρκή, της ημερήσιας οριακής τιμής για τα PM10 από το 2005 έως και το 2012, στη διάρκεια του 2014 και, εν συνεχεία, εκ νέου από το 2017 έως και το 2019 στον οικισμό Θεσσαλονίκης (EL 0004), παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει από τις διατάξεις του άρθρου 13, παράγραφος 1, σε συνδυασμό με το παράρτημα XI της οδηγίας 2008/50/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου 2008, για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα και καθαρότερο αέρα για την Ευρώπη, και, παραλείποντας να θεσπίσει από τις 11 Ιουνίου 2010 τα κατάλληλα μέτρα για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης με την ημερήσια οριακή τιμή για τα PM10 στον οικισμό Θεσσαλονίκης (EL 0004), παρέβη τις υποχρεώσεις που επιβάλλει το άρθρο 23, παράγραφος 1, της εν λόγω οδηγίας, σε συνδυασμό με το παράρτημα XV αυτής, και, ειδικότερα, την υποχρέωση να μεριμνήσει προκειμένου τα σχέδια για την ποιότητα του αέρα να θεσπίζουν κατάλληλα μέτρα ώστε η περίοδος υπέρβασης της εν λόγω οριακής τιμής να είναι όσο το δυνατόν συντομότερη» [14].</p><p>Επίσης, και ιδιαίτερα σημαντικό για την προστασία της υγείας των κατοίκων, είναι τα επίπεδα συγκεντρώσεων στην ατμόσφαιρα της Θεσσαλονίκης των αιωρουμένων μικροσωματιδίων ΡΜ2,5 (ή ΑΣ2,5: αιωρούμενα μικροσωματίδια με αεροδυναμική διάμετρο μικρότερη των 2,5 μικρών του μέτρου), επειδή έχουν την ιδιότητα να διεισδύουν σε μεγάλο βαθμό στο αναπνευστικό σύστημα του ανθρώπου μεταφέροντας προσροφημένες καρκινογόνες και μεταλλαξιγόνες οργανικές ενώσεις (πολυαρωματικούς υδρογονάνθακες, νιτροπολυαρωματικές ενώσεις κλπ) με τις ανάλογες επιπτώσεις στην υγεία του πληθυσμού.</p><p>Σύμφωνα με τους σταθμούς μέτρησης του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης της Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης (ΕΔΠΑΡ) του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), η μέση ετήσια συγκέντρωση των αιωρουμένων μικροσωματιδίων ΡΜ2,5 κυμάνθηκε από 19 έως 21 μg/m3 στα έτη 2019-2022 στη Θεσσαλονίκη, ενώ με ξεχωριστό πρόγραμμα του ΥΠΕΝ προσδιορίσθηκε στα 22,8 μg/m3 το έτος 2022 [13].</p><p>Το όριο της μέσης ετήσιας συγκέντρωσης των ΡΜ2,5 για να προστατεύεται η υγεία των κατοίκων είναι 5 μg/m3 σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές για την ποιότητα του αέρα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) [15].</p><p>Επομένως, οι τιμές των ΡΜ2,5 στη Θεσσαλονίκη (πριν τον Flyover) ήταν ήδη 4 έως 4,5 φορές πάνω από το όριο προστασίας της υγείας του ΠΟΥ και εντάσσονται στη λεγόμενη «πορτοκαλί ζώνη» (βλ. εικόνα 2), σύμφωνα με τον Δείκτη Ποιότητας Αέρα AQI, που βασίζεται στο πιο πρόσφατο πρότυπο του Οργανισμού Προστασίας Περιβάλλοντος των ΗΠΑ (US EPA) [16].</p><p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhm9_DizN4tpHU7ilGngzUG5ZbZzrOr_ydJEBiTADDUn8HbCx_vdPw2STM5zwftjf1fuiNzWOXzum1s60XO2R3Wr38-sssK4r0lOqCPdzwIK8DpJvw5x3RG3REzGoqWdWEMccerQBDhQ2igdr97BRlycflKFNY9bUN-zsDZ8Rr4pXuAECA2U-77AD9PZC0J/s1920/PM2.5%20IQAir%202023.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1046" data-original-width="1920" height="217" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhm9_DizN4tpHU7ilGngzUG5ZbZzrOr_ydJEBiTADDUn8HbCx_vdPw2STM5zwftjf1fuiNzWOXzum1s60XO2R3Wr38-sssK4r0lOqCPdzwIK8DpJvw5x3RG3REzGoqWdWEMccerQBDhQ2igdr97BRlycflKFNY9bUN-zsDZ8Rr4pXuAECA2U-77AD9PZC0J/w400-h217/PM2.5%20IQAir%202023.jpg" width="400" /></a></div><p></p><p style="text-align: center;"><i>Εικόνα 2. Μέση ετήσια συγκέντρωση αιωρουμένων μικροσωματιδίων PM2,5 στη Θεσσαλονίκη το 2022: Βρίσκεται στην πορτοκαλί ζώνη «3-5 φορές πάνω από το όριο προστασίας της υγείας του Π.Ο.Υ.» [16].</i></p><p><br /></p><p>Μετά την έναρξη των πρόδρομων εργασιών κατασκευής του Flyover (αποκλεισμός μιας λωρίδας κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση στην περιφερειακή οδό) και την προκύπτουσα συνεχή κυκλοφοριακή συμφόρηση οχημάτων τόσο στην περιφερειακή οδό όσο και σε ολόκληρη την πόλη, οι τιμές των ΡΜ2,5 άλλαξαν επίπεδο και πέρασαν από την «πορτοκαλί ζώνη» στην «κόκκινη ζώνη», δηλαδή «5-7 φορές πάνω από το όριο προστασίας της υγείας του ΠΟΥ» με μεγαλύτερες πλέον επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων. Ενδεικτικά και μόνο, οι συγκεντρώσεις ΡΜ2,5 στη Θεσσαλονίκη (και μάλιστα στο 5ο διαμέρισμα) εμφανίζουν πολλές τιμές να βρίσκονται στην κόκκινη ζώνη στις 22, 23, 29, 30 Νοεμβρίου και στις 13, 14 Δεκεμβρίου 2023 (βλ. εικόνα 3), σύμφωνα με τα δεδομένα του προγράμματος «Η ατμοσφαιρική ρύπανση του κόσμου: Δείκτης Ποιότητας Αέρα AQI σε πραγματικό χρόνο»[17].</p><p style="text-align: center;"></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgH69bKWZybrE_S6PT0O5NLR-DPakilX1v06-4TIYSvwQwhF331mNr2Hd1qzwXFoCrE-xB9CA8yplfJacqBI5XfX3jL1pMjgQqozelPDab89Ol_3WfZJsPiq-0Bv0BqKP4YJJgEJlYUaUyYZdxnYGbt_DEgP82IJx750lLLhUaUdoc0zJAPIBk3xGVRIY8e/s964/PM2.5%20WAQI%2022-23-29-30%20Noe%2013-14%20Dec%202023.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="660" data-original-width="964" height="274" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgH69bKWZybrE_S6PT0O5NLR-DPakilX1v06-4TIYSvwQwhF331mNr2Hd1qzwXFoCrE-xB9CA8yplfJacqBI5XfX3jL1pMjgQqozelPDab89Ol_3WfZJsPiq-0Bv0BqKP4YJJgEJlYUaUyYZdxnYGbt_DEgP82IJx750lLLhUaUdoc0zJAPIBk3xGVRIY8e/w400-h274/PM2.5%20WAQI%2022-23-29-30%20Noe%2013-14%20Dec%202023.jpg" width="400" /></a></div><i>Εικόνα 3. Ημερήσιες συγκεντρώσεις αιωρουμένων μικροσωματιδίων ΡΜ2,5 στη Θεσσαλονίκη (5ο διαμέρισμα) μετά την έναρξη εργασιών κατασκευής του Flyover στις 22,23,29,30 Νοεμβρίου και 13,14 Δεκεμβρίου 2023: Πολλές τιμές βρίσκονται στην κόκκινη ζώνη «5-7 φορές πάνω από το όριο προστασίας της υγείας του Π.Ο.Υ.» [17].</i><p></p><p><br /></p><p>Επικουρικά και μόνο, αναφέρεται ότι παρόμοια επίπεδα παρουσιάζουν οι συγκεντρώσεις αιωρουμένων μικροσωματιδίων ΡΜ2,5 από ιδιωτικό σταθμό στην κατοικημένη περιοχή της περιφερειακής οδού (Κωνσταντινουπολίτικα) στις 13.12.2023 (βλ. εικόνα 4).</p><p style="text-align: center;"><i> </i></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><i><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEintRxwNMIqqrGVhvWp0eHWh8hC6yiXjTusagVtI2XG6t0ZRZjdY43zSTTb38CRDz13qGyNuvtNW8ZHVEifUJjN-1sgTFBPdRkk-ipvK5HCOj8LNDfih8TOtIwu8ot16vbuQ43lEjZ015JkZzQJg-SQplYxEhwq1Yp8YsVD6CbkjIedKUmxV6f_HZpIiXJH/s701/PM2.5%20%CE%9A%CF%89%CE%BD-%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B5%CF%82%2013-12-2023.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="472" data-original-width="701" height="269" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEintRxwNMIqqrGVhvWp0eHWh8hC6yiXjTusagVtI2XG6t0ZRZjdY43zSTTb38CRDz13qGyNuvtNW8ZHVEifUJjN-1sgTFBPdRkk-ipvK5HCOj8LNDfih8TOtIwu8ot16vbuQ43lEjZ015JkZzQJg-SQplYxEhwq1Yp8YsVD6CbkjIedKUmxV6f_HZpIiXJH/w400-h269/PM2.5%20%CE%9A%CF%89%CE%BD-%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B5%CF%82%2013-12-2023.jpg" width="400" /></a></i></div><p></p><p style="text-align: center;"><i>Εικόνα 4. Συγκεντρώσεις αιωρουμένων μικροσωματιδίων ΡΜ2,5 από ιδιωτικό σταθμό στην περιοχή της περιφερειακής οδού (Κωνσταντινουπολίτικα) στις 13.12.2023</i></p><p><br /></p><p>Σημειώνεται ότι το όριο της μέσης ημερήσιας συγκέντρωσης των ΡΜ2,5 για να προστατεύεται η υγεία των κατοίκων πρέπει να είναι 15 μg/m3 και να μην υπερβαίνεται περισσότερο από 3-4 μέρες τον χρόνο, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές για την ποιότητα του αέρα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) [15].</p><p><br /></p><p><b>6.<span style="white-space: pre;"> </span>Η μελέτη οδοποιίας, η μελέτη των επιπτώσεων και οι εναλλακτικές που δεν μελετήθηκαν</b></p><p>Επίσημο έγγραφο [18] του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών αναφέρει ότι ο Flyover έχει αρχίσει να κατασκευάζεται, χωρίς να υπάρχει «η οριστική μελέτη οδοποιίας». Για την ακρίβεια, το έγγραφο του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών αναφέρει επί λέξει: «Σε συνέχεια του σχετικού εγγράφου, σας ενημερώνουμε ότι το υπόψη έργο δημοπρατήθηκε ως έργο Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), στο πλαίσιο του οποίου ο Ιδιωτικός Φορέας Σύμπραξης (ΙΦΣ) έχει υποχρέωση να εκπονήσει τις απαιτούμενες για την κατασκευή του έργου μελέτες, σύμφωνα με τα οριζόμενα στη σχετική σύμβαση. Η οριστική μελέτη οδοποιίας για το σύνολο του έργου αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί και εγκριθεί εντός του α’ εξαμήνου του 2024».</p><p>Επίσης, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία για την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων [19] απαιτείται η «περιγραφή, εκτίμηση και αξιολόγηση των πιθανά σημαντικών επιπτώσεων που το προτεινόμενο έργο ή δραστηριότητα ενδέχεται να προκαλέσει στο περιβάλλον» καθώς και η «αναλυτική περιγραφή των μέτρων που προβλέπονται για να αποφευχθούν, μειωθούν, αποκατασταθούν και αντισταθμιστούν οι σημαντικές δυσμενείς επιπτώσεις του έργου ή της δραστηριότητας στο περιβάλλον».</p><p>Κατά τους δύο πρώτους μήνες έναρξης εργασιών του Flyover και διαπιστώνοντας τη διαρκή κυκλοφοριακή συμφόρηση στην υπάρχουσα περιφερειακή οδό και σε όλη την πόλη, καθώς και την προκύψασα επιπλέον ατμοσφαιρική ρύπανση σε επίπεδα πολύ μακράν του επιπέδου προστασίας της υγείας (όπως παρουσιάσθηκε στην 5η ενότητα της παρούσας έκθεσης) αναδεικνύεται ότι δεν υπάρχει επαρκής μελέτη των κυκλοφοριακών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων κατά τη φάση κατασκευής του έργου και συνακόλουθα, δεν υπάρχει σχέδιο μέτρων αντιμετώπισης αυτών των επιπτώσεων.</p><p>Επιπλέον, σύμφωνα με την ίδια νομοθεσία [19], απαιτείται η «περιγραφή και αξιολόγηση των εναλλακτικών λύσεων, ιδίως ως προς τη θέση, το μέγεθος ή/και την τεχνολογία αυτών, συμπεριλαμβανομένης της μηδενικής λύσης, που εξετάστηκαν από τον Φορέα του έργου ή της δραστηριότητας και παρουσίαση των κύριων λόγων της επιλογής της προτεινόμενης λύσης σχετικά με τις επιπτώσεις στο περιβάλλον».</p><p>Ο προαναφερόμενος υπάρχων ολοκληρωμένος σχεδιασμός (όπως παρουσιάσθηκε στη 2η ενότητα της παρούσας έκθεσης) κατέληξε ότι αυτό που η πόλη έχει ανάγκη, κυκλοφοριακά και περιβαλλοντικά, είναι κυρίως δύο συνδυασμένες εναλλακτικές λύσεις:</p><p>α) Ευρεία και άμεση προώθηση των ΜΜΜ ώστε να καταστούν κυρίαρχα σε σχέση με τα ΙΧ και</p><p>β) Μια Εξωτερική Περιφερειακή Οδός.</p><p>Καμία από τις δύο αυτές ολοκληρωμένα μελετημένες εναλλακτικές λύσεις δεν μελετήθηκε συγκριτικά με το έργο του Flyover, ούτε ιδίως ο συνδυασμός αυτών των δύο ως μια ενιαία εναλλακτική λύση συγκριτικά με το έργο του Flyover, παρά το τεκμηριωμένο επιστημονικά γεγονός ότι αυτές οδηγούν σε δραστική βελτίωση του κυκλοφοριακού και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης της Θεσσαλονίκης.</p><p><br /></p><p><b>Βιβλιογραφία</b></p><p>1.<span style="white-space: pre;"> </span>Basbas S., Toskas G., Nikolaou K., "Planning of a transportation study for the improvement of urban traffic and environment", Journal of Environmental Protection and Ecology, 1(3): 293-299, 2000.</p><p>2.<span style="white-space: pre;"> </span>Terzi E., Argyropoulos G., Bougatioti A., Mihalopoulos N., Nikolaou K., Samara C., "Chemical composition and mass closure of ambient PM10 at urban sites", Atmospheric Environment, 44(18): 2231-2239, 2010.</p><p>3.<span style="white-space: pre;"> </span>Moussiopoulos N., Achillas Ch., Vlachokostas Ch., Spyridi D., Nikolaou K., "Environmental, social and economic information management for the evaluation of sustainability in urban areas: A system of indicators for Thessaloniki, Greece", Cities, 27(5): 377-384, 2010.</p><p>4.<span style="white-space: pre;"> </span>Volker J., Handy S., “Increasing Highway Capacity Induces More Auto Travel”, National Center for Sustainable Transportation (NCST), USA, 2023</p><p>5.<span style="white-space: pre;"> </span>Nikolaou K., Basbas S., "Urban traffic and air quality evolution under economic recession conditions", Global NEST Journal, 16(5): 866-872, 2014.</p><p>6.<span style="white-space: pre;"> </span>Nikolaou K., Basbas S., Toskas G., "Air pollutant emissions and concentrations based on urban traffic modelling", Fresenius Environmental Bulletin, 11(8): 494-498, 2002.</p><p>7.<span style="white-space: pre;"> </span>“Γενική Μελέτη Μεταφορών και Κυκλοφορίας για το Πολεοδομικό Συγκρότημα και την Περιαστική Ζώνη Θεσσαλονίκης”, Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου και Προστασίας Περιβάλλοντος Θεσσαλονίκης, 2000.</p><p>8.<span style="white-space: pre;"> </span>“Νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Θεσσαλονίκης”, Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής - Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου και Προστασίας Περιβάλλοντος Θεσσαλονίκης, 2014.</p><p>9.<span style="white-space: pre;"> </span>“Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας για τη Μητροπολιτική Περιοχή της Θεσσαλονίκης”, Συμβούλιο Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης, 2015.</p><p>10.<span style="white-space: pre;"> </span>Nikolaou K., Toskas G., Mizaras V., Basbas S., "Planning of telematics applications for transport and environment in an urban area", Journal of Environmental Protection and Ecology, 1(3): 300-305, 2000.</p><p>11.<span style="white-space: pre;"> </span>Nikolaou K., Toskas G., Vougias S., "A transferability plan of telematics applications for traffic and environment in Thessaloniki", Proceedings of the International Conference on Road Transport Telematics Q+ ‘97, Gothenburg, Sweden, 27-28 August 1997.</p><p>12.<span style="white-space: pre;"> </span>”Flyover”, consortis.gr</p><p>13.<span style="white-space: pre;"> </span>Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, “Ετήσια έκθεση ποιότητας της ατμόσφαιρας 2022”, 2023</p><p>14.<span style="white-space: pre;"> </span>Απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (έκτο τμήμα) της 23ης Μαρτίου 2023 «Παράβαση κράτους μέλους – Περιβάλλον – Οδηγία 2008/50/ΕΚ – Ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα – Άρθρο 13, παράγραφος 1 – Παράρτημα XI – Συστηματική και διαρκής υπέρβαση της ημερήσιας οριακής τιμής για τα μικροσωματίδια (ΑΣ10) στον οικισμό Θεσσαλονίκης (EL 0004) – Άρθρο 23, παράγραφος 1 – Παράρτημα XV – Περίοδος υπέρβασης “όσο το δυνατόν συντομότερη” – Κατάλληλα μέτρα»</p><p>15.<span style="white-space: pre;"> </span>World Health Organization, “WHO global air quality guidelines”, 2021</p><p>16.<span style="white-space: pre;"> </span>IQAir, “World Air Quality Report: Interactive global map of 2022 PM2.5 concentrations by city”, 2023</p><p>17.<span style="white-space: pre;"> </span>World's Air Pollution: Real-time Air Quality Index, https://waqi.info, 2023</p><p>18.<span style="white-space: pre;"> </span>Έγγραφο με Α.Π. Α/ΣΕΡ379/ΟΔ/354222/22.11.2023 της ΕΥΔΕ-ΚΣΣΥ της Γενικής Γραμματείας Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.</p><p></p><p>19.<span style="white-space: pre;"> </span>Nόμος 4014, “Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, ρύθμιση αυθαιρέτων σε συνάρτηση με δημιουργία περιβαλλοντικού ισοζυγίου και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Περιβάλλοντος”, ΦΕΚ 209/21.9.2011</p><div><br /></div>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-89236703039791756692024-01-20T09:43:00.001+02:002024-01-20T09:43:28.978+02:00Κινήματα πολιτών και Δημοτικές αρχές<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhxQxqnRD_XaXbzGRqeAPmfmNfpqp_dyIn0uIIB_OHDBlPZJh0WDGyW8WJ1EqLjGb60EaNEkHta7tYuELthAC5uzZb-rG8O11RV-ajyADqx7o2x33EmZ04CfSAKwY9PNJe_VdJmmEK-A5la-z35egu64Kn-lUCi3iDq5c-Cf7CCVULtG16KzLFPfJB0Kvrl/s4080/1705690892024.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1780" data-original-width="4080" height="140" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhxQxqnRD_XaXbzGRqeAPmfmNfpqp_dyIn0uIIB_OHDBlPZJh0WDGyW8WJ1EqLjGb60EaNEkHta7tYuELthAC5uzZb-rG8O11RV-ajyADqx7o2x33EmZ04CfSAKwY9PNJe_VdJmmEK-A5la-z35egu64Kn-lUCi3iDq5c-Cf7CCVULtG16KzLFPfJB0Kvrl/s320/1705690892024.jpg" width="320" /></a></div>"Κινήματα πολιτών και Δημοτικές αρχές" ήταν το θέμα εισήγησης σε μαζική εκδήλωση με γενικό θέμα "Αυτοδιοίκηση και πολίτες", που διοργανώθηκε στο Μουζάκι, 19.1.2024<p></p><p>Το αρχείο της παρουσίασης εδώ:</p><p><a href="https://www.researchgate.net/publication/377487442_Kinemata_politon_kai_demotikes_arches?fbclid=IwAR2lBe8mKwGpuBZaIBiaqzKvblLH-sZGwMCIFc5UtJSP7N0oAFvpLXhfFZA">https://www.researchgate.net/publication/377487442_Kinemata_politon_kai_demotikes_arches?fbclid=IwAR2lBe8mKwGpuBZaIBiaqzKvblLH-sZGwMCIFc5UtJSP7N0oAFvpLXhfFZA</a><br /></p><p><br /></p>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-56452756734583353952023-12-19T11:33:00.007+02:002024-02-13T11:39:24.329+02:00Η αβάσταχτη ελαφρότητα της περιβαλλοντικής αντιμετώπισης του Flyover<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEijrf5m4_Ue2L2fEV5pvE2_LQa7KgwLtxQ_wQbSx8GeImNK4l7mc2CSXncP81DPZmuWQji3DGsYbM4pEXUHBWTDA5ZnaupVYq8tmwzmLEyCIO32nso1tGIrl3S4bXsUEXvrg9eqVrjQ95oe8PFQtPKVFoWDRUVP-6YMdKuUX6K-nG2OlU-bSk_OdVU21By4/s887/411609054_6813219625393147_1972320998008567966_n.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="668" data-original-width="887" height="241" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEijrf5m4_Ue2L2fEV5pvE2_LQa7KgwLtxQ_wQbSx8GeImNK4l7mc2CSXncP81DPZmuWQji3DGsYbM4pEXUHBWTDA5ZnaupVYq8tmwzmLEyCIO32nso1tGIrl3S4bXsUEXvrg9eqVrjQ95oe8PFQtPKVFoWDRUVP-6YMdKuUX6K-nG2OlU-bSk_OdVU21By4/s320/411609054_6813219625393147_1972320998008567966_n.jpg" width="320" /></a></div><i>του <b>Κώστα Νικολάου</b> στην <b><a href="https://parallaximag.gr/parallax-view/i-avastachti-elafrotita-tis-perivallontikis-antimetopisis-toy-flyover?fbclid=IwAR1nTiX9iMpgKg1l3EeIr36ETmYw-oHbMQekeAhqHgHr2gMpvp9lKWvsbzM">Parallaxi</a></b>, 17.12.2023</i><p></p><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Έχει
παρουσιαστεί εκτενώς στον δημόσιο διάλογο ότι το Flyover θα αποτελέσει μια ταφόπλακα
του κυκλοφοριακού και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης της Θεσσαλονίκης [1] με μεγάλα
κέρδη για τις εταιρίες και μεγάλη υποβάθμιση της ζωής των κατοίκων [2], ένα
φαραωνικό έργο ασύστολης κερδοσκοπίας σε βάρος της ζωής των κατοίκων [3], καθώς
και ότι όσα ζήσαμε με την κατασκευή του Μετρό θα μοιάζουν με παιδική χαρά μπροστά
στην κατασκευή του Fly</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">o</span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">ver, όπου το
εκτεταμένο μποτιλιάρισμα θα αυξήσει ακόμα περισσότερο την ατμοσφαιρική ρύπανση
[4].<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Ποιά
όμως ήταν ακριβώς η ποιότητα του αέρα της πόλης (με τις συνεπαγόμενες
επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων) πριν την έναρξη των πρόδρομων εργασιών
κατασκευής του </span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Flyover</span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> και ποιά
είναι μετά, στη σημερινή φάση; Ποιά είναι η αντιμετώπιση των αναμενόμενων
περιβαλλοντικών επιπτώσεων από το κράτος, την αυτοδιοίκηση και τις ιδιωτικές
εταιρίες;<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span></span></p><a name='more'></a><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"><br /></span><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Σύμφωνα
με τους σταθμούς μέτρησης του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης της Ατμοσφαιρικής
Ρύπανσης (ΕΔΠΑΡ) του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), η μέση
ετήσια συγκέντρωση των αιωρουμένων μικροσωματιδίων ΡΜ2,5 κυμάνθηκε από 19 έως
21 μ</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">g</span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">/</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">m</span><sup><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">3</span></sup><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> στα έτη 2019-2022 στη Θεσσαλονίκη, ενώ με
ξεχωριστό πρόγραμμα του ΥΠΕΝ προσδιορίσθηκε στα 22,8 μ</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">g</span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">/</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">m</span><sup><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">3</span></sup><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> το έτος
2022 [5].<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Το
όριο της μέσης ετήσιας συγκέντρωσης των ΡΜ2,5 για να προστατεύεται η υγεία των
κατοίκων πρέπει να είναι 5 μ</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">g</span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">/</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">m</span><sup><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">3</span></sup><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές
για την ποιότητα του αέρα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) [6]. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Επομένως,
οι τιμές των ΡΜ2,5 στη Θεσσαλονίκη (πριν τον </span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Flyover</span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">) ήταν ήδη 4 έως 4,5 φορές πάνω από το όριο προστασίας της υγείας
του ΠΟΥ και εντάσσονται στη λεγόμενη «πορτοκαλί ζώνη» (βλ. εικόνα 1), σύμφωνα
με τον Δείκτη Ποιότητας Αέρα </span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">AQI</span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">, που
βασίζεται στο πιο πρόσφατο πρότυπο του Οργανισμού Προστασίας Περιβάλλοντος των
ΗΠΑ (</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">US</span><span lang="EN-US" style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> </span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">EPA</span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">) [7].<o:p></o:p></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEi-45vpPJQz8LnufOTviGhc0vGCmGO6XV-1BHb3JMe60-J1BJdEhnacfhzK57Ruz2lbosTHtzIE2G39iUnRjpFoAtg5P1FGeIeDFp9UVu98BNqWJMZzH9QvtB-XIEB102khdCRztQIU72NtT9PG4X1KqyoT1930SZY49DccvhXZEOoKOYO_sUSzi9pqXJCk" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img alt="" data-original-height="547" data-original-width="1004" height="217" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEi-45vpPJQz8LnufOTviGhc0vGCmGO6XV-1BHb3JMe60-J1BJdEhnacfhzK57Ruz2lbosTHtzIE2G39iUnRjpFoAtg5P1FGeIeDFp9UVu98BNqWJMZzH9QvtB-XIEB102khdCRztQIU72NtT9PG4X1KqyoT1930SZY49DccvhXZEOoKOYO_sUSzi9pqXJCk=w400-h217" width="400" /></a></div><p></p><p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: center;"><i>Εικόνα 1. Μέση
ετήσια συγκέντρωση αιωρουμένων μικροσωματιδίων ΡΜ2.5 στη Θεσσαλονίκη το 2022:
Βρίσκεται στην πορτοκαλί ζώνη «3-5 φορές πάνω από το όριο προστασίας της υγείας
του Π.Ο.Υ.» [7].<o:p></o:p></i></p><p><span style="text-align: justify;">Μετά
την έναρξη των πρόδρομων εργασιών κατασκευής του </span><span lang="EN-US" style="text-align: justify;">Flyover</span><span style="text-align: justify;"> (αποκλεισμός μιας λωρίδας κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση στην
περιφερειακή οδό) και το προκύπτον συνεχές μποτιλιάρισμα οχημάτων τόσο στην
περιφερειακή οδό όσο και σε ολόκληρη την πόλη, οι τιμές των ΡΜ2,5 άλλαξαν
επίπεδο και πέρασαν από την «πορτοκαλί ζώνη» στην «κόκκινη ζώνη», δηλαδή «5-7
φορές πάνω από το όριο προστασίας της υγείας του ΠΟΥ» με μεγαλύτερες πλέον επιπτώσεις
στην υγεία των κατοίκων. Ενδεικτικά και μόνο, οι συγκεντρώσεις ΡΜ2.5 στη Θεσσαλονίκη
(και μάλιστα στο 5<sup>ο</sup> διαμέρισμα) εμφανίζουν πολλές τιμές να
βρίσκονται στην κόκκινη ζώνη στις 22,23,29,30 Νοεμβρίου και στις 13,14
Δεκεμβρίου 2023 (βλ. εικόνα 2), σύμφωνα με τα δεδομένα του προγράμματος «Η
ατμοσφαιρική ρύπανση του κόσμου: Δείκτης Ποιότητας Αέρα </span><span lang="EN-US" style="text-align: justify;">AQI</span><span lang="EN-US" style="text-align: justify;"> </span><span style="text-align: justify;">σε πραγματικό χρόνο» [8].</span></p><p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhTV76ZAIBB-4Yh2DrJJIKUrJ4D9eo42YSNBKbUWbOffundEX_ccdqHotMMa_wvPo8M__L-4u1aH_czKevjr9LEloiuEqI0uzmfou346rR_REYZtkFc9zCnhNAmxFriIloO-9LS-cXyr9RZuNlGx5HNwyJSYaWvpQi_MA2U9p3xelwvwIQKLaZyfpt5MsTY" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img alt="" data-original-height="687" data-original-width="1004" height="274" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhTV76ZAIBB-4Yh2DrJJIKUrJ4D9eo42YSNBKbUWbOffundEX_ccdqHotMMa_wvPo8M__L-4u1aH_czKevjr9LEloiuEqI0uzmfou346rR_REYZtkFc9zCnhNAmxFriIloO-9LS-cXyr9RZuNlGx5HNwyJSYaWvpQi_MA2U9p3xelwvwIQKLaZyfpt5MsTY=w400-h274" width="400" /></a></div><p></p><p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: center;"><i>Εικόνα 2. Ημερήσιες
συγκεντρώσεις αιωρουμένων μικροσωματιδίων ΡΜ2.5 στη Θεσσαλονίκη (5<sup>ο</sup>
διαμέρισμα) μετά την έναρξη των πρόδρομων εργασιών κατασκευής του </i><i><span lang="EN-US">Flyover</span></i><i><span lang="EN-US"> </span></i><i>στις
22,23,29,30 Νοεμβρίου και 13,14 Δεκεμβρίου 2023: Εμφανίζονται πολλές τιμές να
βρίσκονται στην κόκκινη ζώνη «5-7 φορές πάνω από το όριο προστασίας της υγείας
του Π.Ο.Υ.» [8].<o:p></o:p></i></p><p><span style="text-align: justify;">Επικουρικά
αναφέρεται ότι παρόμοια επίπεδα (αν όχι χειρότερα) παρουσιάζουν οι συγκεντρώσεις
αιωρουμένων μικροσωματιδίων ΡΜ2.5 από ιδιωτικό σταθμό στην κατοικημένη περιοχή
της περιφερειακής οδού (Κωνσταντινουπολίτικα) στις 13.12.2023 (βλ. εικόνα 3).
Σημειώνεται ότι το όριο της μέσης ημερήσιας συγκέντρωσης των ΡΜ2,5 για να
προστατεύεται η υγεία των κατοίκων πρέπει να είναι 15 μ</span><span lang="EN-US" style="text-align: justify;">g</span><span style="text-align: justify;">/</span><span lang="EN-US" style="text-align: justify;">m</span><sup style="text-align: justify;">3</sup><span style="text-align: justify;"> και να
μην υπερβαίνεται περισσότερο από 3-4 μέρες τον χρόνο, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες
γραμμές για την ποιότητα του αέρα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) [6]. </span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><o:p></o:p></p><p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgTCrKRizhtiMz5fYqu_dTKcJ4gMTzBsvXa61pPTuUgcXH8U026TU6nHNgvTWxPqOdSo_XbXB7D0vHwO2RGqxF4q1rHWzyEasYbDkgSNXIb7Epn9s9olxcdWCfQ4xuNLzHwnx1gkZFobLZhcfe5FtiNGWbZeOc5hOrg8gbMT4r1QSlJqbhsyCdI7l_17NnE" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img alt="" data-original-height="604" data-original-width="897" height="269" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgTCrKRizhtiMz5fYqu_dTKcJ4gMTzBsvXa61pPTuUgcXH8U026TU6nHNgvTWxPqOdSo_XbXB7D0vHwO2RGqxF4q1rHWzyEasYbDkgSNXIb7Epn9s9olxcdWCfQ4xuNLzHwnx1gkZFobLZhcfe5FtiNGWbZeOc5hOrg8gbMT4r1QSlJqbhsyCdI7l_17NnE=w400-h269" width="400" /></a></div><p></p><p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: center;"><i>Εικόνα 3. Συγκεντρώσεις
αιωρουμένων μικροσωματιδίων ΡΜ2.5 από ιδιωτικό σταθμό στην περιοχή της
περιφερειακής οδού (Κωνσταντινουπολίτικα) στις 13.12.2023<o:p></o:p></i></p><p><span style="text-align: justify;">Το
βασικό μέτρο αντιμετώπισης του συνεχούς μποτιλιαρίσματος (και της συνεπαγόμενης
αύξησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης) τόσο στην περιφερειακή οδό όσο και σε
ολόκληρη την πόλη, μετά τον αποκλεισμό μιας λωρίδας κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση
στην περιφερειακή οδό, ήταν η έντονη αστυνόμευση της απαγόρευσης στάθμευσης σε
κεντρικές οδούς της πόλης, δίνοντας (θεωρητικά) μια ακόμα λωρίδα κυκλοφορίας ανά
κατεύθυνση σε αυτές τις οδούς.</span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;">Κι
όμως συνέβη ακριβώς το αντίθετο.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;">Ενδεικτικά
στη λεωφόρο Καραμανλή, απομακρύνθηκαν τα παρκαρισμένα οχήματα ένεκα της
αστυνόμευσης προσθέτοντας θεωρητικά και τρίτη λωρίδα κυκλοφορίας ανά
κατεύθυνση. Δεν χρησιμοποιείται όμως αυτή η λωρίδα από τα οχήματα, διότι αρκεί ένα
και μόνον ένα παρκαρισμένο όχημα για να ακυρώσει τη χρήση της (βλ. εικόνα 4Α).
Κανένας οδηγός δεν μπαίνει σε λωρίδα όταν μπροστά του έχει εμπόδιο. Το ίδιο
συμβαίνει και με τους κάδους απορριμμάτων όταν αυτοί βρίσκονται μέσα σε αυτήν την
λωρίδα (βλ. εικόνα 4Β).<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;">Το
αποτέλεσμα είναι η κίνηση των οχημάτων να γίνεται και πάλι από τις δύο λωρίδες
ανά κατεύθυνση, όπως και πριν, μόνο που τώρα ο αριθμός των οχημάτων που
προσπαθούν να κινηθούν είναι κατά πολύ μεγαλύτερος και έτσι μποτιλιάρει τόσο η
περιφερειακή όσο και όλη η πόλη, με την προαναφερόμενη μεγάλη αύξηση των
επιπέδων ρύπανσης να συμβαίνει παντού.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;">Δεν
πρόκειται για θέμα ελλιπούς αστυνόμευσης, αλλά για λάθος, εκτός πραγματικότητας
και αναποτελεσματικό μέτρο αντιμετώπισης. Είναι αδύνατον να αστυνομεύονται οι
κεντρικοί οδοί σε 24ωρη βάση και σε όλο τους το μήκος. Θα χρειάζονταν να
υπάρχουν συνεχώς αστυνομικοί κάθε λίγα μέτρα.<o:p></o:p></p><p>
</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;">Σημειώνεται
επίσης, ότι επιπλέον ρύπανση προκαλείται και για τον λόγο ότι οι οδηγοί που στάθμευαν
τα οχήματά τους στη λεωφόρο, τώρα πλέον αναζητούν λύση στους γύρω δρόμους για
μεγάλο χρονικό διάστημα με αποτέλεσμα να εκπέμπουν ρύπους σε ακόμα μεγαλύτερες
ποσότητες σε σύγκριση με πριν.<o:p></o:p></p><p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjIafGdQDNNENo2cqTQg0d26kTyRrTStuP6lxAr5hlRAzZikdKgL4I3VFh3SxN_1K5fIHIw7ktCINmYr5dMIPXaVbBSue7pARXgfIn_Ixmh-wmwzvLhweIcfWHUA7Dw5DJxPalPgxKEFhybux5q64gOgtkf9YJf8brl_snBjDLjIfN-lXNCpxzAfFRi0Nbg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img alt="" data-original-height="494" data-original-width="1004" height="196" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjIafGdQDNNENo2cqTQg0d26kTyRrTStuP6lxAr5hlRAzZikdKgL4I3VFh3SxN_1K5fIHIw7ktCINmYr5dMIPXaVbBSue7pARXgfIn_Ixmh-wmwzvLhweIcfWHUA7Dw5DJxPalPgxKEFhybux5q64gOgtkf9YJf8brl_snBjDLjIfN-lXNCpxzAfFRi0Nbg=w400-h196" width="400" /></a></div><p></p><p align="center" class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: center;"><i>Εικόνα 4.
Λεωφόρος Καραμανλή: (Α) Ένα και μόνον ένα παρκαρισμένο όχημα ακυρώνει τη χρήση
λωρίδας, παρά την απομάκρυνση όλων των άλλων παρκαρισμένων οχημάτων, (Β) Κάδοι
απορριμμάτων ακυρώνουν επίσης τη χρήση της λωρίδας.<o:p></o:p></i></p><p><span style="text-align: justify;">Το
μέτρο της αντιμετώπισης των κυκλοφοριακών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων της
κατασκευής του </span><span lang="EN-US" style="text-align: justify;">Flyover</span><span lang="EN-US" style="text-align: justify;">
</span><span style="text-align: justify;">με
την αστυνόμευση της απαγόρευσης στάθμευσης σε κεντρικές λεωφόρους απέτυχε
παταγωδώς.</span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><o:p></o:p></p><p style="background: white; margin-bottom: 4.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 4pt; text-align: justify;"><em><span face="Calibri, sans-serif" style="font-style: normal;">Τα αιωρούμενα μικροσωματίδια PM2.5 έχουν την ιδιότητα να
μεταφέρουν καρκινογόνες και μεταλλαξιγόνες ουσίες βαθιά μέσα στους πνεύμονες
και η Θεσσαλονίκη είναι ήδη πολύ πάνω από το όριο προστασίας της υγείας,
γεγονός που την καθιστά μία από τις πιο ρυπασμένες πόλεις της Ευρώπης. Αντί λοιπόν
να γίνονται επιλογές και να λαμβάνονται μέτρα για να μειωθεί η ατμοσφαιρική
ρύπανση, γίνεται το ακριβώς αντίθετο και κάθε χρόνο περίπου 1.000 Θεσσαλονικείς
πεθαίνουν πρόωρα από την ατμοσφαιρική ρύπανση.</span></em><em><span face=""Calibri",sans-serif" style="font-style: normal; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;"><o:p></o:p></span></em></p><p style="background: white; margin-bottom: 4.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 4pt; text-align: justify;"><strong><span face="Calibri, sans-serif" style="font-weight: normal;">Τα ΙΧ όταν βρίσκονται στο ρελαντί
σε συνθήκες μποτιλιαρίσματος, ρυπαίνουν πολύ περισσότερο σε σχέση με όταν
κινούνται</span></strong><em><b><span face="Calibri, sans-serif" style="font-style: normal;">. </span></b></em><em><span face="Calibri, sans-serif" style="font-style: normal;">Μόνον η αποτελεσματική
ενίσχυση των μέσων μαζικής μεταφοράς, έτσι ώστε αυτά να αποτελούν το κύριο μέσο
μετακινήσεων μπορεί να συμβάλει στο να μειωθούν οι εκπομπές ρύπων στον αέρα</span><span face="Calibri, sans-serif" style="font-size: 11pt; font-style: normal;">.</span></em><span face=""Calibri",sans-serif" style="font-size: 11pt; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;"><o:p></o:p></span></p><div style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><i><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"><br /></span></i></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><i><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Πηγές</span></i><i><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">:<br /></span></i><span style="font-style: italic;">1.</span><span> </span><i><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Νικολάου Κ., “Flyover: Ταφόπλακα του
κυκλοφοριακού και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης της Θεσσαλονίκης”, Parallaxi,
3.9.2023<br /><o:p></o:p></span></i><span style="font-style: italic;">2.</span><span> </span><i><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Νικολάου Κ., “Θεσ/νίκη – </span></i><i><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Flyover</span></i><i><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">:
Μεγάλα κέρδη για τις εταιρίες, μεγάλη υποβάθμιση της ζωής των κατοίκων”,
Ξεκίνημα, 26.9.2023<br /><o:p></o:p></span></i><span style="font-style: italic;">3.</span><span> </span><i><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Νικολάου Κ., “</span></i><i><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Flyover</span></i><i><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">:
Ένα φαραωνικό έργο ασύστολης κερδοσκοπίας σε βάρος της ζωής των κατοίκων της
Θεσσαλονίκης”, </span></i><i><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">RProject</span></i><i><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">, 15.12.2023<br /><o:p></o:p></span></i><span style="font-style: italic;">4.</span><span> </span><i><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Νικολάου Κ., “Θεσσαλονίκη: Τα όσα
ζήσαμε με το Μετρό θα μοιάζουν με παιδική χαρά λόγω </span></i><i><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">FlyOver</span></i><i><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">
– Το μποτιλιάρισμα θα αυξήσει την ατμοσφαιρική ρύπανση”, συνέντευξη στον Γ.
Φακή, </span></i><i><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Politic</span></i><i><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">,
8.11.2023<br /><o:p></o:p></span></i><span style="font-style: italic;">5.</span><span> </span><i><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας,
“Ετήσια έκθεση ποιότητας της ατμόσφαιρας 2022”, 2023<br /><o:p></o:p></span></i><i><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">6.<span style="font-feature-settings: normal; font-kerning: auto; font-optical-sizing: auto; font-stretch: normal; font-style: normal; font-variant-alternates: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; font-variant-position: normal; font-variation-settings: normal; line-height: normal;"> </span></span></i><i><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">World Health Organization, “WHO global air
quality guidelines”, 2021<br /><o:p></o:p></span></i><span lang="EN-US" style="font-style: italic;">7.</span><span lang="EN-US"><span> </span></span><i><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">IQAir, “World Air Quality Report:
Interactive global map of 2022 PM2.5 concentrations by city”, 2023<br /><o:p></o:p></span></i><span lang="EN-US" style="font-style: italic;">8.</span><span lang="EN-US"><span> </span></span><i><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">World's Air Pollution: Real-time Air
Quality Index, https://waqi.info, 2023</span></i></div><div style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><i><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"><br /><o:p></o:p></span></i><i style="text-align: left;">* Ο Κώστας Νικολάου είναι Διδάκτωρ Περιβαλλοντολόγος
και συνεταιριστής, Επισκέπτης Καθηγητής ΑΠΘ</i></div>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-43948015067588364852023-10-02T11:26:00.004+03:002023-11-29T11:28:40.755+02:00Από την ψευδοανάπλαση στην ιδιωτικοποίηση<p><i></i></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><i><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiazRKiAD_R8IlE1ocx43vN2SlbM39ZVKTVPwQPMEL6D9wHUoBcOiQb5UyEP5iUEYi-KZfy0NFdKldmG70v7niXhKrFUBEXDQeTzl8MVomTMo7GAvH5kjbR3rmuPB8ChR1ZGEhv6E8VcmT8peIX7sJ1o3DXYfZ8nntLvxCt-PbO2dWES3FCFA0fLIBr-pp8/s1024/deth-min.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="682" data-original-width="1024" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiazRKiAD_R8IlE1ocx43vN2SlbM39ZVKTVPwQPMEL6D9wHUoBcOiQb5UyEP5iUEYi-KZfy0NFdKldmG70v7niXhKrFUBEXDQeTzl8MVomTMo7GAvH5kjbR3rmuPB8ChR1ZGEhv6E8VcmT8peIX7sJ1o3DXYfZ8nntLvxCt-PbO2dWES3FCFA0fLIBr-pp8/s320/deth-min.jpg" width="320" /></a></i></div><i>του <b>Κώστα Νικολάου</b> στο <b><a href="https://prin.gr/2023/10/deth-anaplasi-idiotes/">Πριν</a></b>, 30.9.2023</i><p></p><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">Η σημερινή συγκυρία του εργατικού μεσαίωνα,
της μείωσης εισοδημάτων, της αύξησης της ανεργίας συναντά τη χαμηλή ποιότητα
ζωής στη Θεσσαλονίκη, απειλώντας την υγεία και την ίδια τη ζωή των κατοίκων. <span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Περίπου 1.000 κάτοικοι πεθαίνουν πρόωρα κάθε
χρόνο, ένεκα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης</span><span style="color: black;">.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">Παράλληλα, το πράσινο στην πόλη κυμαίνεται
σε απαράδεκτα χαμηλά επίπεδα (έως 10 φορές κάτω από τις διεθνείς προδιαγραφές),
παρόλο που είναι αποδεδειγμένο ότι κατάλληλες ζώνες πρασίνου (όπως τα αστικά
πάρκα και οι δενδροστοιχίες) μπορούν να μειώσουν τους ατμοσφαιρικούς ρύπους κατά
30-60%.</p><span><a name='more'></a></span><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;"><br /></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 6pt; mso-pagination: none; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">Η σημαντικότερη
υπάρχουσα δίοδος της θαλάσσιας αύρας καθώς και της απόγειας αύρας για τον αερισμό
και τη διασπορά των ρύπων στο κέντρο της πόλης, είναι η περιοχή Λευκού Πύργου -
ΧΑΝΘ - ΔΕΘ – ΑΠΘ – Μουσείων - Γ΄ ΣΣ – Πεδίου του Άρεως. Η διασφάλιση αυτής της
διόδου χωρίς επιπλέον δόμηση, με αύξηση του πρασίνου αποτελεί βασική προϋπόθεση
για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα. Για να επιτευχθεί αυτό, η μοναδική λύση
είναι η μετατροπή του χώρου της ΔΕΘ σε ένα μεγάλο Μητροπολιτικό Πάρκο με
κυρίαρχο το πράσινο και η μεταφορά της ΔΕΘ εκτός πόλης <span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">(βλ. σχετική ενότητα του προγράμματος
του δημοτικού σχήματος Η Πόλη Ανάποδα: </span><a href="https://ipolianapoda.gr/program-2023/dimosios-xoros/"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">https://ipolianapoda.gr/program-2023/dimosios-xoros/</span></a><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">).</span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Κι όμως, προωθείται εδώ και καιρό μια δήθεν
ανάπλαση της ΔΕΘ, η οποία αυξάνει την τσιμεντοποίηση με φαραωνικό εμπορικό
κέντρο και ξενοδοχείο, δημιουργώντας ευκαιρίες κερδοσκοπίας σε μια
περιοχή-φιλέτο του κέντρου της πόλης.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Η
μαζική κινητοποίηση της συντριπτικής πλειονότητας των πολιτών κατά της
ψευδοανάπλασης και τεκμηριωμένα υπέρ του πάρκου πρασίνου απομάκρυνε τη
δυνατότητα υλοποίησης της ψευδοανάπλασης μειώνοντας δραστικά το ενδιαφέρον των
ιδιωτικών εταιριών για επένδυση σε αυτό το σχέδιο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Πρόσφατα
όμως αποκαλύφθηκε δημοσιογραφικά ότι οι εταιρίες μπορούν να δείξουν ενδιαφέρον
αν τους δοθεί ολόκληρη η ΔΕΘ (και το εκθεσιακό σκέλος) με πλήρη ιδιωτικοποίηση!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Το
αποτέλεσμα αυτής της εξέλιξης είναι σήμερα μια ακόμα μαζικότερη αντίδραση στα
σχέδια της ψευδοανάπλασης.</span> Είναι τώρα, που η υπόθεση του μητροπολιτικού
πάρκου της ΔΕΘ χρειάζεται να περάσει στα χέρια των ίδιων των πολιτών.<span style="mso-bidi-font-weight: bold;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 6pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;"><br /></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 6pt;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;">* Ο Κώστας Νικολάου είναι Διδάκτωρ
Περιβαλλοντολόγος και συνεταιριστής, Επισκέπτης Καθηγητής ΑΠΘ, υποψήφιος
δημοτικός σύμβουλος Δήμου Θεσσαλονίκης με την Πόλη Ανάποδα<o:p></o:p></i></p><br /><p></p>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-52957136153515310942023-09-27T13:07:00.004+03:002023-11-29T11:28:53.878+02:00Αντί για μαυραγορίτικη ακρίβεια συνεργατισμός παραγωγών - καταναλωτών<p><i></i></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><i><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiC1lSDvatRT_JjaWcRY3OOX4wlaP9rrh8WCrmHCGFmc35VoX6eWU8D9zXIKN5Pm4hTKXN2yn8TpqYRA6WU3SSHb98k4KNj8zkNjUxRnnANaC6QRy14thVoBn27MEO49LOFwZ3gCzSA3SqT4NQkkg1Z22f4KfQp-gYVt_blRLedWoC4krn58PQjnYmUbmw2/s1920/megan-thomas-xMh_ww8HN_Q-unsplash.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1280" data-original-width="1920" height="213" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiC1lSDvatRT_JjaWcRY3OOX4wlaP9rrh8WCrmHCGFmc35VoX6eWU8D9zXIKN5Pm4hTKXN2yn8TpqYRA6WU3SSHb98k4KNj8zkNjUxRnnANaC6QRy14thVoBn27MEO49LOFwZ3gCzSA3SqT4NQkkg1Z22f4KfQp-gYVt_blRLedWoC4krn58PQjnYmUbmw2/s320/megan-thomas-xMh_ww8HN_Q-unsplash.jpg" width="320" /></a></i></div><i>του <b>Κώστα Νικολάου</b> στην <b><a href="https://parallaximag.gr/parallax-view/anti-gia-mayragoritiki-akriveia-synergatismos-paragogon-katanaloton?fbclid=IwAR2UJxONuXMRPC_00lKYTq5h7u5cAzfFO9UXVPaNxK6l4DCvLgyrHgBtwyU">Parallaxi</a></b>, 27.9.2023</i><p></p><p>Στα ύψη οι τιμές των βασικών τροφίμων με αμφιβολία για την ποιότητά τους ένεκα ασύδοτης κερδοσκοπίας και ταυτόχρονα, δραματική μείωση των πραγματικών εισοδημάτων, ανεργία και φτώχεια αποτελούν το βασικό σκηνικό της καθημερινότητας, που διαμορφώνεται από την ανεξέλεγκτη ελευθερία των ιδιωτικών εταιρειών και ιδιωτικοποίηση των κοινών αγαθών, μιας βασικής επιλογής της κυρίαρχης νεοφιλελεύθερης πολιτικής.</p><p>Οι βιομήχανοι τροφίμων ισχυρίζονται ότι δεν είναι εφικτές οι μειώσεις τιμών (sic!), επικαλούμενοι τις αυξήσεις σε πρώτες ύλες, ενέργεια, μεταφορικά και τη μειωμένη παραγωγή σε βασικά αγροτικά προϊόντα, εξαιτίας και της κλιματικής αλλαγής. Η κυβέρνηση κάνει έκκληση στη φιλοτιμία (πάλι sic!) των μεγάλων λιανεμπόρων και των προμηθευτών μήπως επιβραδυνθεί ο ρυθμός των ανατιμήσεων, γιατί φρένο δεν προβλέπεται να μπει άμεσα [1].</p><span><a name='more'></a></span><p><br /></p><p>Φεύγουν από τον παραγωγό αγρότη μαρούλια με 1 ευρώ το κιλό, ντομάτες με 1 ευρώ το κιλό και φτάνουν στον καταναλωτή με 3,8 ευρώ. Από τον παραγωγό στον μεσάζοντα, από τον μεσάζοντα στον χονδρέμπορο, από τον χονδρέμπορο στον λιανέμπορο, από τον λιανέμπορο στον καταναλωτή, το τρόφιμο έχει αυξηθεί τέσσερις φορές [2].</p><p>Ένας παλιός αντάρτης λέει ότι παρόμοια ασυδοσία στην κερδοσκοπία μονάχα με τη μαύρη αγορά της Κατοχής μπορεί να συγκριθεί και θυμίζει ότι αυτό που κάνανε πρώτα απ’ όλα, ήταν να οργανώσουν παντού καταναλωτικούς συνεταιρισμούς με προϊόντα απ’ ευθείας από τους παραγωγούς, παρακάμπτοντας μεσάζοντες και μαυραγορίτες [3]. Ο συνεργατισμός ήταν προτεραιότητα στις αντιστασιακές διακηρύξεις και στις αποφάσεις της ΠΕΕΑ (Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης) [4].</p><p>Η συλλογική ιστορική μνήμη υπάρχει. Μαζί όμως με την εικόνα της μαυραγορίτικης ακρίβειας, η συλλογική μνήμη ανακαλεί και μιαν άλλη: αυτήν της αντίστασης στην κοινωνική καταστροφή, της κοινωνικής αλληλεγγύης και της δημιουργίας ενός άλλου κόσμου.</p><p>Στο τεράστιο κενό παραγωγής και αναπαραγωγής της κοινωνίας, που δημιουργεί η σημερινή κρίση και ο αδιάρρηκτα δεμένος νεοφιλελευθερισμός, οι εκτοπιζόμενοι από την κρίση πολίτες συναντώνται, αυτοοργανώνονται αμεσοδημοκρατικά χωρίς ανάθεση σε άλλους της διαχείρισης, δημιουργούν δικούς τους θεσμούς χωρίς εξαρτήσεις από κράτος - ιδιωτικές εταιρείες - κόμματα, δημιουργούν νέες κοινωνικές σχέσεις [5].</p><p>Όπως τότε, που οργάνωσαν από τα κάτω σε όλη τη Ελλάδα καταναλωτικούς συνεταιρισμούς με προϊόντα απ’ ευθείας από τους παραγωγούς, παρακάμπτοντας μεσάζοντες και μαυραγορίτες, έτσι και τώρα, η πρώτη αντίδραση ήταν το «κίνημα της πατάτας», που γρήγορα μετεξελίχθηκε στις «αγορές χωρίς μεσάζοντες». Συνελεύσεις και επιτροπές κατοίκων οργάνωσαν στις γειτονιές, αγορές για την απευθείας διάθεση προϊόντων στηριζόμενες σε σχέσεις αμοιβαιότητας και εμπιστοσύνης μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών, διακινώντας ποιοτικά και ασφαλή προϊόντα, διαμορφώνοντες δίκαιες τιμές για τον παραγωγό και για τον καταναλωτή, για μια βιώσιμη και αειφορική γεωργία, για την αξιοπρεπή διαβίωση παραγωγών, εργαζομένων και καταναλωτών [6].</p><p>Η αυτοοργάνωση των πολιτών με άμεση δημοκρατία και η δημιουργία δικών του θεσμών χωρίς εξαρτήσεις και αναθέσεις δεν περιορίστηκε στις αγορές χωρίς μεσάζοντες. Προχώρησε και σε ανώτερο επίπεδο. Άρχισαν σιγά-σιγά να φυτρώνουν τα μη κερδοσκοπικά συνεταιριστικά παντοπωλεία με πολλών ειδών προϊόντα, τρόφιμα και μη τρόφιμα. Μικρές και μεγάλες συλλογικότητες δραστηριοποιημένες για τη συνάντηση παραγωγών και καταναλωτών, μακριά από τις κάθετες λογικές φιλανθρωπίας και ελεημοσύνης (που παράγουν και αναπαράγουν την κοινωνική ιεραρχία) οικοδομούν οριζόντια από τα κάτω έναν καινούργιο κόσμο κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας.</p><p>Ένα ελπιδοφόρο και χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το μη-κερδοσκοπικό συνεταιριστικό παντοπωλείο του Κοινωνικού Καταναλωτικού Συνεταιρισμού Θεσσαλονίκης “Βίος Coop”, το μεγαλύτερο σήμερα στην Ελλάδα από άποψη συμμετεχόντων μελών, υποστηρικτών και αριθμού προϊόντων.</p><p>Άνοιξε το 2013 στηριγμένο στα θεμέλια της κοινωνικής αλληλέγγυας οικονομίας και της άμεσης δημοκρατίας. Από τα πρώτα κιόλας βήματα του συνεταιρισμού εφαρμόστηκαν οι διεθνείς συνεταιριστικές αρχές και ηθικές αξίες.</p><p>Εκδηλώθηκε ένας απίστευτος (για τη φαινομενικά περιρρέουσα ατμόσφαιρα απάθειας) πυρετός εθελοντισμού από τις πρακτικές εργασίες (όλα με εθελοντική προσφορά εργασίας από μέλη και φίλους υποστηρικτές της ιδέας του κοινωνικού συνεταιρισμού) μέχρι τη λειτουργία ανοιχτών επιτροπών και ομάδων εργασίας (ποιότητας και προμήθειας προϊόντων, εκπαίδευσης κλπ) με ενεργό συμμετοχή των μελών και με τη νεολαία στην πρώτη γραμμή.</p><p>Στα ράφια του βρίσκει κανείς σε μεγάλο βαθμό συνεταιριστικά και ελληνικά προϊόντα, με έμφαση στα τοπικά, όχι ένεκα κάποιου τοπικισμού, αλλά για να είναι χαμηλό το οικολογικό αποτύπωμα και να ενισχύεται η παραγωγή (και ο έλεγχός της) με τρόπους που δεν επιβαρύνουν τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Προηγήθηκε και συνεχίζεται καθημερινά ένας εξονυχιστικός έλεγχος ώστε να διασφαλίζεται ότι τα προϊόντα δεν περιέχουν απαγορευμένα χημικά πρόσθετα, μικροβιολογικό φορτίο, μεταλλαγμένα, ληγμένα, ακατάλληλες και μη ασφαλείς ουσίες για την υγεία και το περιβάλλον.</p><p>Στο οικονομικό πεδίο, οι τιμές επιχειρείται να είναι χαμηλές, αλλά δίκαιες για τον παραγωγό και τον καταναλωτή. Οι χαμηλότερες τιμές των προϊόντων αυτών βασίζονται στο γεγονός ότι δεν υπάρχουν οι χονδρέμποροι μεσάζοντες ούτε τα ακριβοπληρωμένα ράφια στη συνεργασία με τις παραγωγικές μονάδες. Βασικό σύνθημα είναι η ποιότητα του προσφερόμενου προϊόντος να έρχεται σε λογική τιμή “από το χωράφι στο ράφι”.</p><p>Ο συνεταιρισμός λειτουργεί μη κερδοσκοπικά και το όφελος από την κατάργηση των μεσαζόντων μοιράζεται σε τρία μέρη: στους παραγωγούς, στους καταναλωτές και στη λειτουργία και περαιτέρω ανάπτυξη του συνεταιρισμού. Τα όποια τυχόν πλεονάσματα στο τέλος κάθε χρόνου επιστρέφονται σε αυτούς που τα παράγουν και την τοπική κοινωνία. Κανένας δεν μπορεί να κερδοσκοπήσει σε βάρος κάποιου άλλου [7, 8].</p><p>Αυτή είναι η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία. Όχι ένα εγχείρημα φιλανθρωπίας ή ελεημοσύνης (ο ελεήμων και φιλάνθρωπος ισχυρός, που από τα πάνω βοηθάει τους αδύναμους), αλλά ένα κίνημα αντίστασης στην κοινωνική καταστροφή και κοινωνικής αλληλεγγύης (ισότιμα, από τα κάτω, με δράση από κοινού).</p><p>Εδώ γεννιέται η εναλλακτική. Όχι σαν ένα όραμα μιας καλύτερης ζωής στο απώτερο μέλλον, αλλά εδώ και τώρα, από εμάς και από τα κάτω. Οικοδομείται από τώρα μια κοινωνία των αναγκών και όχι των εμπορευμάτων, με γνώμονα τον άνθρωπο και όχι τα κέρδη, ένας κόσμος απαλλαγμένος από τον αυτοσκοπό της συσσώρευσης χρήματος [9].</p><p>Υπάρχει τέτοιος κόσμος; Υπάρχει. Στην Ελλάδα υπάρχουν περισσότερες από 2.500 τέτοιες συλλογικότητες και σε πολλούς τομείς.</p><p>Πρόκειται λοιπόν για έναν κόσμο, που δεν είναι απλά εφικτός και αναγκαίος, αλλά και υπαρκτός. Έναν κόσμο, που ενώ γύρω γκρεμίζονται τα θεμέλια του παρελθόντος, αυτός ποτίζει τα λουλούδια που φυτρώνουν στα συντρίμμια.</p><p><br /></p><p><i>Πηγές</i></p><p><i>[1] Τζιαντζή Α., Τιμές «φωτιά» σε τρόφιμα και καύσιμα, Εφημερίδα των Συντακτών, 26.09.2023</i></p><p><i>[2] Ακρίβεια: Αυξήσεις – «φωτιά» σε καύσιμα και τρόφιμα καίνε τον οικογενειακό προϋπολογισμό, Documento, 22.9.2023</i></p><p><i>[3] Σαραντάκος Δ., Να θυμηθούμε τι κάναμε τότε, Εφημερίδα Εμπρός της Μυτιλήνης, 30.8.2011</i></p><p><i>[4] Τυροβούζης Χ., H αντιστασιακή ιδεολογία. Μια πρώτη συστηματοποίηση, Θέσεις, τ.23-24, 1988</i></p><p><i>[5] Νικολάου Κ., Ένας υπαρκτός κόσμος αντίστασης - αλληλεγγύης, Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, 1.12.2013</i></p><p><i>[6] Νικολάου Κ., Από το κίνημα της πατάτας στο συνεταιριστικό παντοπωλείο, Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, 4.1.2014</i></p><p><i>[7] Νικολάου Κ., Ακρίβεια, κρίση και αλληλέγγυοι κοινωνικοί καταναλωτικοί συνεταιρισμοί, Διαλεκτικά, 2.10.2012</i></p><p><i>[8] Νικολάου Κ., Πάμε σαν άλλοτε: κοινωνικός και αλληλέγγυος καταναλωτικός συνεταιρισμός, Εφημερίδα των Συντακτών, 26.1.2014</i></p><p><i>[9] Θεματική ενότητα 6 του προγράμματος του δημοτικού σχήματος Η Πόλη Ανάποδα: <a href="https://ipolianapoda.gr/program-2023/thematiki-6-ergasia-paragogi/">https://ipolianapoda.gr/program-2023/thematiki-6-ergasia-paragogi/</a>.</i></p><p><i><br /></i></p><p><i>* Ο Κώστας Νικολάου είναι Διδάκτωρ Περιβαλλοντολόγος και συνεταιριστής, Επισκέπτης Καθηγητής ΑΠΘ, υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος Δήμου Θεσσαλονίκης με την Πόλη Ανάποδα</i></p><div><br /></div>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-57430599391411168412023-09-26T13:03:00.002+03:002023-11-29T11:29:08.834+02:00Θεσ/νίκη - Flyover: Μεγάλα κέρδη για τις εταιρίες, μεγάλη υποβάθμιση της ζωής των κατοίκων<p><i></i></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><i><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgds27VOlSa-KSt8gmzw5wsOmMNxxB-w9jtjkfwLuupHD9ztpBXAOYcEQkr6gqOf-zKOab_w3XeUnOvvjLrfYGBPpwTOaqGE8VdFlK7NXaHBbub8eTd6Kxx_MvxS1H0BNE0spgMnztDOnsVdgcs52gKLBIMYYcJ5zjXKn5rXnWUN-eF27CAkXwqVBSJunxt/s696/flyover-696x296.webp" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="296" data-original-width="696" height="136" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgds27VOlSa-KSt8gmzw5wsOmMNxxB-w9jtjkfwLuupHD9ztpBXAOYcEQkr6gqOf-zKOab_w3XeUnOvvjLrfYGBPpwTOaqGE8VdFlK7NXaHBbub8eTd6Kxx_MvxS1H0BNE0spgMnztDOnsVdgcs52gKLBIMYYcJ5zjXKn5rXnWUN-eF27CAkXwqVBSJunxt/s320/flyover-696x296.webp" width="320" /></a></i></div><i>του <b>Κώστα Νικολάου</b> στο <a href="https://xekinima.org/thes-niki-flyover-megala-kerdi-gia-tis-etairies-megali-ypovathmisi-tis-zois-ton-katoikon/?fbclid=IwAR1AMz5TEt_EjMzplcecR7VstGg0Am5DrZ5q6M34F34S37LLLJ_aQsfcB5g"><b>Ξεκίνημα</b></a>, 26.9.2023</i><p></p><p>Μαζική λαϊκή κινητοποίηση εξελίσσεται ραγδαία στη Θεσσαλονίκη ενάντια στον δρομολογούμενο υπερυψωμένο περιφερειακό Flyover (Υπερυψωμένη Ταχεία Λεωφόρος – ΥΤΛ). Πρωτοστατούν κυρίως πρωτοβουλίες και σύλλογοι κατοίκων του συνοικισμού Κωνσταντινουπολιτών, δήμου Πυλαίας, προστασίας του δάσους Σέιχ Σου και 4ου διαμερίσματος δήμου Θεσσαλονίκης (πρωτοβουλίες υπεράσπισης ρεμάτων Κρυονερίου και Υφανέτ στην Τούμπα) με την ενεργό και αποτελεσματική υποστήριξη και συμμετοχή του δημοτικού σχήματος Η Πόλη Ανάποδα.</p><span><a name='more'></a></span><p><br /></p><p>Πετώντας στο καλάθι των αχρήστων κάθε είδους ολοκληρωμένο συγκοινωνιακό και περιβαλλοντικό επιστημονικό σχεδιασμό της Μητροπολιτικής Περιοχής Θεσσαλονίκης, δρομολογούν έναν Flyover στην Ανατολική Εσωτερική Περιφερειακή Οδό και σε άμεση επαφή με την πόλη, στον οποίο δεν θα μπορούν να κυκλοφορήσουν φορτηγά και άλλα βαρέα πετρελαιοκίνητα οχήματα, αλλά μόνο ΙΧ. Επαναλαμβάνουν για μια ακόμη φορά το ίδιο συγκοινωνιακό λάθος: προσθέτουν άλλη μια οδό, δίνοντας κι άλλο χώρο στα ΙΧ, ενώ ήδη γνωρίζουν και έχει αποδειχτεί (διεθνώς και στην Ελλάδα) ότι όσο περισσότερο χώρο δίνεις στα ΙΧ, τόσο περισσότερα ΙΧ τείνουν να τον καταλάβουν.</p><p>Περίπου 220 χιλιάδες αυτοκίνητα εκτιμάται ότι θα διέρχονται από τον Flyover κάθε μέρα, ενώ για την κατασκευή του θα καταστραφούν συνολικά 82.000 τ.μ. περιαστικού δάσους. Ένας πολύ μεγάλος αριθμός οχημάτων θα έρθει να προστεθεί στον υπάρχοντα εκπέμποντας ακόμα περισσότερους ρύπους στην ατμόσφαιρα, τους οποίους η απόγειος αύρα που έρχεται από το βουνό θα τους μεταφέρει τόσο στους παρακείμενους οικισμούς, όσο και σε ολόκληρη την πόλη.</p><p>Στην περιοχή του σημερινού κόμβου Πανοράματος-Πυλαίας και σε απόσταση 500 μ., θα κατασκευαστεί ένας νέος τεράστιος κόμβος, στον οποίο θα καταλήγουν 10 λωρίδες κυκλοφορίας. Μόνο που αυτός ο κόμβος δεν θα γίνει μακριά από σπίτια, αλλά μέσα σε οικιστική περιοχή!</p><p>Σύμφωνα με τη μελέτη του Flyover προβλέπεται ότι αυτός θα διασχίσει εκτάσεις συνολικού εμβαδού 418 στρεμμάτων που ανήκουν σε ιδιώτες αλλά και στους δήμους και για τις οποίες θα απαιτηθούν απαλλοτριώσεις. Όμως, το ποσό απαλλοτρίωσης που έχει οριστεί είναι μόνο 12 εκατ. ευρώ!</p><p>Παρά ταύτα, μήπως ο Flyover θα ανακουφίσει το κυκλοφοριακό πρόβλημα της Θεσσαλονίκης;</p><p>Κατηγορηματικά όχι. Ας δούμε το γιατί.</p><p>Η σημερινή Εσωτερική Περιφερειακή Οδός υπάρχει για να καλύπτει ανάγκες της πόλης και γι’ αυτό βρίσκεται σε επαφή με την πόλη. Το πρόβλημα είναι ότι δέχεται και διαμπερή κυκλοφορία από φορτηγά και άλλα οχήματα επαγγελματικής χρήσης, που τη χρησιμοποιούν για να παρακάμψουν την πόλη, αφού οι μετακινήσεις τους δεν αφορούν τη Θεσσαλονίκη. Αυτό οδηγεί σε υπερφόρτωση της Περιφερειακής, μποτιλιαρίσματα και ατμοσφαιρική ρύπανση για όλη την πόλη και ιδίως για τις παρακείμενες περιοχές.</p><p>Αυτό που η πόλη έχει ανάγκη, σύμφωνα με τον υπάρχοντα κυκλοφοριακό και περιβαλλοντικό σχεδιασμό, είναι από τη μια μεριά μια Εξωτερική Περιφερειακή Οδό, σε σημαντική απόσταση από την πόλη, στην οποία θα διοχετευθεί όλη η διαμπερής κυκλοφορία (φορτηγών κλπ), που θα τη χρησιμοποιούν για να παρακάμπτουν την πόλη, αφού οι μετακινήσεις τους δεν αφορούν τη Θεσσαλονίκη. Αυτή η λύση εγκαταλείφθηκε προς το παρόν με το σαθρό επιχείρημα ότι είναι ακριβή.</p><p>Από την άλλη μεριά, αυτό που πραγματικά η πόλη χρειάζεται είναι μια άμεση δραστική αύξηση των απαραίτητων αξιοπρεπών και χαμηλής ρύπανσης λεωφορείων, που να κινούνται σε ένα πλήρες και ολοκληρωμένο δίκτυο λεωφορειολωρίδων (προστατευμένων με εμπόδια) αποκλειστικής κυκλοφορίας για τα λεωφορεία, απλωμένο σε όλη την πόλη και με προτεραιότητα σε όλες τις διασταυρώσεις (με διπλά φανάρια και αξιοποιώντας υπάρχουσες εφαρμογές τηλεματικής) έναντι όλων των άλλων οχημάτων. Με αυτήν την επιλογή, τα λεωφορεία θα κινούνται σαν μετρό, χωρίς εμπόδια και έξω από τη γενικότερη κυκλοφοριακή κίνηση. Αυτό θα φέρει κυριαρχία των μέσων μαζικής μεταφοράς έναντι των ΙΧ, χωρίς κανένα διοικητικό μέτρο. Η επιλογή αυτή συμβάλλει στην άμεση αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού, ώσπου να κατασκευαστεί στην πόλη ένα πλήρες δίκτυο τραμ, που θα αναβαθμίσει οριστικά την κυριαρχία των μέσων μαζικής μεταφοράς (βλ. σχετική ενότητα του προγράμματος του δημοτικού σχήματος Η Πόλη Ανάποδα: <a href="https://ipolianapoda.gr/program-2023/kinitikotita">https://ipolianapoda.gr/program-2023/kinitikotita</a>/).</p><p>Κι ένα τελευταίο ζήτημα. Προβάλλεται το επιχείρημα ότι συνδυαστικά με τον Flyover το Μετρό θα λύσει το κυκλοφοριακό πρόβλημα της πόλης. Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν θα το λύσει. Αυτό το Μετρό των 9,6 χλμ θα επιδράσει κυρίως στη ζώνη όδευσης και επιρροής του έργου. Θα το χρησιμοποιήσουν κυρίως κάτοικοι που σήμερα μετακινούνται έτσι κι αλλιώς με τα λεωφορεία του ΟΑΣΘ. Εκτιμάται ότι μόνον ένα 15% των κατοίκων που σήμερα χρησιμοποιούν ΙΧ θα στραφούν στο Μετρό, κι αυτό το ποσοστό αφορά μόνον όσους βρίσκονται κατά μήκος της γραμμής του Μετρό. Στο σύνολο της πόλης, η βελτίωση του κυκλοφοριακού δεν θα ξεπεράσει το 5%.</p><p>Ο Flyover είναι ένα έργο business as usual μεν, αλλά ταυτόχρονα θα αποτελέσει την ταφόπλακα της επίλυσης του κυκλοφοριακού ζητήματος και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης της Θεσσαλονίκης.</p><p><br /></p><p><i>* Ο Κώστας Νικολάου είναι Διδάκτωρ Περιβαλλοντολόγος και συνεταιριστής, Επισκέπτης Καθηγητής ΑΠΘ, υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος Δήμου Θεσσαλονίκης με την Πόλη Ανάποδα</i></p><div><br /></div><p><br /></p>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-1357207073854565772023-09-03T19:00:00.005+03:002023-11-29T11:29:23.767+02:00Flyover: Ταφόπλακα του κυκλοφοριακού και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης της Θεσσαλονίκης<p><i></i></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><i><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjdbucRd_ko51Y_Z3Ze5gc4cpTKHW0P_0AS43OCQTtHurmR23VmFh6baaNwHz9prtv2EZI4TmEq-6LJZ9hOZk0W6vcbzwadkDRbCmKnWWfzxx3haWmklrK5SVqNkxSrl9Nw2kJUu37e5zQ-Aq0f4XF4E5ltpG2WOYJFJx8uK8m8EZ0V5tuRLyaJInwSIKQf/s1313/Flyover.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="691" data-original-width="1313" height="210" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjdbucRd_ko51Y_Z3Ze5gc4cpTKHW0P_0AS43OCQTtHurmR23VmFh6baaNwHz9prtv2EZI4TmEq-6LJZ9hOZk0W6vcbzwadkDRbCmKnWWfzxx3haWmklrK5SVqNkxSrl9Nw2kJUu37e5zQ-Aq0f4XF4E5ltpG2WOYJFJx8uK8m8EZ0V5tuRLyaJInwSIKQf/w400-h210/Flyover.jpg" width="400" /></a></i></div><i>του <b>Κώστα Νικολάου</b> στην <a href="https://parallaximag.gr/parallax-view/flyover-tafoplaka-toy-kykloforiakoy-kai-tis-atmosfairikis-rypansis-tis-thessalonikis?fbclid=IwAR0qDh-6XH6BwyY9U5eCGF5AGSBxFIcjSjD9WIpGqG3ncuO14hlM5gU2qJk"><b>Parallaxi</b></a>, 3.9.2023</i><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;">Οι
περισσότερες μετακινήσεις των κατοίκων της Θεσσαλονίκης γίνονταν μέχρι περίπου
το 1990 με το μοναδικό μέσο μαζικής μεταφοράς (ΜΜΜ), που διαθέτει μέχρι και
σήμερα η πόλη, δηλ. τα λεωφορεία του ΟΑΣΘ. Αυτό ανατράπηκε τη δεκαετία
1990-2000 και από τότε οι περισσότερες μετακινήσεις γίνονται με ΙΧ, με την
αναλογία αυτή να χειροτερεύει συνεχώς σε βάρος των ΜΜΜ μέχρι και σήμερα.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;">Παρά
την κυριαρχία κάποτε των ΜΜΜ, η πόλη είχε πρόβλημα κυκλοφοριακό και ιδίως
ατμοσφαιρικής ρύπανσης με τραγικά υψηλές συγκεντρώσεις αιωρουμένων σωματιδίων.
Η κατάσταση βελτιώθηκε ελαφρώς με τις εξής κυρίως επιλογές: την κατασκευή της Ανατολικής
Εσωτερικής Περιφερειακής Οδού, τη μεταφορά των σταθμών ΚΤΕΛ εκτός πόλης, τη
μείωση της ηλικίας των λεωφορείων του ΟΑΣΘ, την απαγόρευση κυκλοφορίας φορτηγών
εντός πόλης χωρίς άδεια με υποχρεωτική χρήση από αυτά της περιφερειακής και τη
σταδιακή βελτίωση της ποιότητας του πετρελαίου κίνησης.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;">Οι
επιλογές αυτές ήταν και αποδείχθηκαν ανεπαρκείς με βάση τις γνώσεις της
συγκοινωνιακής και της περιβαλλοντικής επιστήμης.<o:p></o:p></p><span><a name='more'></a></span><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><br /></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;">Προσθέτοντας
άλλη μια οδό, την Περιφερειακή, δόθηκε κι άλλος χώρος στα ΙΧ. Γνωρίζουμε όμως
από τη συγκοινωνιολογία, ότι όσο περισσότερο χώρο δίνεις στα ΙΧ, τόσο
περισσότερα ΙΧ τείνουν να τον καταλάβουν. Στο προκύπτον κυκλοφοριακό πρόβλημα, τα
λεωφορεία του ΟΑΣΘ δεν είχαν ούτε τις κατάλληλες λεωφορειολωρίδες για να
κινούνται γρήγορα, ούτε τον απαραίτητο αριθμό (μειώνονταν συνεχώς), ούτε
τηρήθηκε η χαμηλή ηλικία τους για να είναι αξιοπρεπή και χαμηλών εκπομπών
ρύπων. Κινούνται πλέον απελπιστικά αργά, στοιβάζουν τους επιβάτες και ρυπαίνουν
ασύστολα. Απαξιωμένα πλήρως δίνουν την κυριαρχία στα ΙΧ κάθε χρόνο όλο και
περισσότερο.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;">Από
την άλλη μεριά, η Εσωτερική Περιφερειακή Οδός υπάρχει για να καλύπτει ανάγκες
της πόλης και γι’ αυτό βρίσκεται σε επαφή με την πόλη. Όμως, δέχεται και
διαμπερή κυκλοφορία από φορτηγά και άλλα οχήματα επαγγελματικής χρήσης, που τη
χρησιμοποιούν για να παρακάμψουν την πόλη, αφού οι μετακινήσεις τους δεν
αφορούν τη Θεσσαλονίκη. Αυτό οδηγεί σε υπερφόρτωση της Περιφερειακής,
μποτιλιαρίσματα και ατμοσφαιρική ρύπανση για όλη την πόλη και ιδίως για τις
παρακείμενες περιοχές.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;">Με
βάση τα παραπάνω, αυτό που η πόλη έχει ανάγκη, κυκλοφοριακά και περιβαλλοντικά,
είναι δύο παράλληλες επιλογές:<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;">1)
μια Εξωτερική Περιφερειακή Οδό, σε σημαντική απόσταση από την πόλη, στην οποία
θα διοχετευθεί όλη η διαμπερής κυκλοφορία (φορτηγών κλπ), που θα τη
χρησιμοποιούν για να παρακάμπτουν την πόλη, αφού οι μετακινήσεις τους δεν
αφορούν τη Θεσσαλονίκη. Θα είναι ουσιαστικά η συνέχεια της Εγνατίας Οδού και με
τα ίδια χαρακτηριστικά.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;">Δεν
είναι καθόλου τυχαίο που η σημερινή Περιφερειακή ονομάζεται Εσωτερική
Περιφερειακή Οδός. Επιστημονικά είχε σχεδιαστεί ότι προφανώς χρειάζεται να
υπάρξει και μια Εξωτερική Περιφερειακή Οδός. Εγκαταλείφθηκε όμως με το
επιχείρημα ότι είναι ακριβή. Αλήθεια, σε σύγκριση με τι είναι ακριβή; Όχι
βέβαια με τα σχετικά έργα της Αθήνας. Τότε ας σταματήσουν οι προσδιορισμοί για
τη Θεσσαλονίκη του τύπου «συμπρωτεύουσα», «πρωτεύουσα των Βαλκανίων» και άλλα
τέτοια καθρεφτάκια και χάντρες για τους ιθαγενείς. Να τη λένε με τον πραγματικό
προσδιορισμό: «αποικία της Αθήνας».<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;">2)
μια άμεση δραστική αύξηση των απαραίτητων αξιοπρεπών και χαμηλής ρύπανσης
λεωφορείων, που να κινούνται σε ένα πλήρες και ολοκληρωμένο δίκτυο λεωφορειολωρίδων
(προστατευμένων με εμπόδια) αποκλειστικής κυκλοφορίας για τα λεωφορεία,
απλωμένο σε όλη την πόλη και με προτεραιότητα σε όλες τις διασταυρώσεις (με
διπλά φανάρια και αξιοποιώντας υπάρχουσες εφαρμογές τηλεματικής) έναντι όλων
των άλλων οχημάτων. Με αυτήν την επιλογή, τα λεωφορεία θα κινούνται σαν μετρό,
χωρίς εμπόδια και έξω από τη γενικότερη κυκλοφοριακή κίνηση. Αυτό θα φέρει
κυριαρχία των ΜΜΜ έναντι των ΙΧ, χωρίς κανένα διοικητικό μέτρο. Η επιλογή αυτή
συμβάλλει στην άμεση αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού, ώσπου να κατασκευαστεί
στην πόλη ένα πλήρες δίκτυο τραμ, που θα αναβαθμίσει οριστικά την κυριαρχία των
ΜΜΜ.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;">Κι
όμως, αντί αυτών των επιλογών, βασισμένων στον συγκοινωνιακό και περιβαλλοντικό
επιστημονικό σχεδιασμό, δρομολογούν έναν Fly<span lang="EN-US">o</span>ver (Υπερυψωμένη Ταχεία Λεωφόρος – ΥΤΛ) στην Ανατολική Εσωτερική Περιφερειακή
και σε άμεση επαφή με την πόλη, στον οποίο δεν θα μπορούν να κυκλοφορήσουν
φορτηγά κλπ, αλλά μόνο ΙΧ. Επαναλαμβάνουν το ίδιο λάθος: προσθέτουν δηλαδή,
άλλη μια οδό, δίνοντας κι άλλο χώρο στα ΙΧ, ενώ ήδη γνωρίζουν και έχει
αποδειχτεί ότι όσο περισσότερο χώρο δίνεις στα ΙΧ, τόσο περισσότερα ΙΧ τείνουν
να τον καταλάβουν.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;">Εκτιμάται
ότι θα διέρχονται από τον <span lang="EN-US">Flyover</span><span lang="EN-US">
</span>περίπου
220 χιλιάδες αυτοκίνητα κάθε μέρα, ενώ για την κατασκευή του θα καταστραφούν
συνολικά 82.000 τ.μ. περιαστικού δάσους. Ένας μεγάλος αριθμός οχημάτων θα έρθει
να προστεθεί στον υπάρχοντα εκπέμποντας ακόμα περισσότερους ρύπους στην
ατμόσφαιρα, τους οποίους η απόγειος αύρα που έρχεται από το βουνό θα τους μεταφέρει
σε όλη την πόλη. Αυτήν την κινηματογραφική ταινία την έχουμε ήδη δει στη
Θεσσαλονίκη.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;">Παράλληλα,
προβάλλεται το επιχείρημα ότι συνδυαστικά με τον <span lang="EN-US">Flyover</span><span lang="EN-US"> </span>το Μετρό θα λύσει το κυκλοφοριακό
πρόβλημα της πόλης. Τι μπορεί όμως να περιμένει η Θεσσαλονίκη την επόμενη μέρα
της λειτουργίας του Μετρό, δηλαδή, της γραμμής των 9,6 χλμ, όταν (άγνωστο πότε)
αυτή θα δοθεί σε κυκλοφορία;<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;">Αυτό
που δεν θα συμβεί σίγουρα, είναι η εξάλειψη του κυκλοφοριακού προβλήματος. Αυτό
το Μετρό με τα χαρακτηριστικά του (μέγιστη μεταφορική ικανότητα 18.000
επιβάτες/ώρα/κατεύθυνση, κάλυψη κεντρικής και ανατολικής Θεσσαλονίκης) θα
επιδράσει κυρίως στη ζώνη όδευσης και επιρροής του έργου. Η αλλαγή αυτή όμως θα
προέλθει κυρίως από τους κατοίκους που σήμερα μετακινούνται έτσι κι αλλιώς με
τα λεωφορεία του ΟΑΣΘ. Εκτιμάται ότι μόνον ένα 15% των κατοίκων που σήμερα
χρησιμοποιούν ΙΧ θα στραφούν στο Μετρό, κι αυτό το ποσοστό αφορά μόνον όσους
βρίσκονται κατά μήκος της γραμμής του Μετρό. Στο σύνολο της πόλης, η βελτίωση
του κυκλοφοριακού δεν θα ξεπεράσει το 5%.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;">Η
λειτουργία ενός μέσου μεταφοράς όπως το Μετρό, προϋποθέτει παράλληλες,
ριζοσπαστικές συγκοινωνιακές αλλαγές και πολιτικές επιλογές (που προαναφέρθηκαν)
και οι οποίες αποσκοπούν στη βέλτιστη λειτουργία και αλληλοσυμπληρωματικότητα
των ΜΜΜ, αλλά έχουν επιπλέον κι ένα βασικό και ξεκάθαρο στόχο: την αύξηση της
ελκυστικότητας των ΜΜΜ και τη μείωση της ελκυστικότητας χρήσης του ΙΧ, ιδίως
για μετακινήσεις από και προς το κέντρο της πόλης.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;">Με
βάση τα παραπάνω, ο Fly<span lang="EN-US">o</span>ver θα
αποτελέσει την ταφόπλακα της επίλυσης του κυκλοφοριακού ζητήματος και της
ατμοσφαιρικής ρύπανσης της Θεσσαλονίκης.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><br /></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: left;"><span style="font-family: inherit;"><i>Πηγές</i><i><span lang="EN-US">:<o:p></o:p></span></i></span></p><p class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="line-height: normal; margin-bottom: 4.0pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 4pt 18pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: left; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="font-family: inherit;"><i><span lang="EN-US">1. </span></i><i><span lang="EN-US">”Flyover”, consortis.gr<o:p></o:p></span></i></span></p><p class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="line-height: normal; margin-bottom: 4.0pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 4pt 18pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: left; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="font-family: inherit;"><span lang="EN-US" style="font-style: italic;">2.</span><span lang="EN-US"> </span><i><span lang="EN-US">Basbas S., Toskas G., Nikolaou K., "Planning of a
transportation study for the improvement of urban traffic and
environment", Journal of Environmental Protection and Ecology, 1(3):
293-299, 2000<o:p></o:p></span></i></span></p><p class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="line-height: normal; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 6pt 18pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: left; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="font-family: inherit;"><span lang="EN-US" style="font-style: italic;">3.</span><span lang="EN-US"> </span><i><span lang="EN-US">Nikolaou K., Basbas S., Toskas
G., "Air pollutant emissions and concentrations based on urban traffic
modelling", Fresenius Environmental Bulletin, 11(8): 494-498, 2002<o:p></o:p></span></i></span></p><p class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="line-height: normal; margin-bottom: 4.0pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 4pt 18pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: left; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="font-family: inherit;"><span lang="EN-US" style="font-style: italic;">4.</span><span lang="EN-US"> </span><i><span lang="EN-US">Nikolaou K., Basbas S.,
"Urban traffic and air quality evolution under economic recession
conditions", Global NEST Journal, 16(5): 866-872, 2014</span></i><i><span lang="EN-US"><o:p></o:p></span></i></span></p><p class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="line-height: normal; margin-bottom: 4.0pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 4pt 18pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: left; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="font-family: inherit;"><i><span lang="EN-US">5.<span style="font-feature-settings: normal; font-kerning: auto; font-optical-sizing: auto; font-stretch: normal; font-style: normal; font-variant-alternates: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; font-variation-settings: normal; line-height: normal;"> </span></span></i><!--[endif]--><i><span lang="EN-US">Nikolaou K., Toskas G., Mizaras V., Basbas S.,
"Planning of telematics applications for transport and environment in an
urban area", Journal of Environmental Protection and Ecology, 1(3):
300-305, 2000<o:p></o:p></span></i></span></p><p class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="line-height: normal; margin-bottom: 4.0pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 4pt 18pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: left; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="font-family: inherit;"><span lang="EN-US" style="font-style: italic;">6.</span><span lang="EN-US"> </span><i><span lang="EN-US">Nikolaou K., Toskas G.,
Vougias S., "A transferability plan of telematics applications for traffic
and environment in Thessaloniki", Proceedings of the International
Conference on Road Transport Telematics Q+ ‘97, Gothenburg, Sweden, 27-28
August 1997</span></i><i><span lang="EN-US"><o:p></o:p></span></i></span></p><p class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="line-height: normal; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 6pt 18pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: left; text-indent: -18pt;"><span style="font-family: inherit;"><a name="b"><!--[if !supportLists]--><span lang="EN-US" style="font-style: italic;">7.</span><span lang="EN-US"> </span><strong><i><span lang="EN-US" style="font-weight: normal;">Terzi</span></i></strong></a><a name="baff1"><strong><i><span lang="EN-US" style="font-weight: normal;"> E., Argyropoulos</span></i></strong></a><strong><i><span lang="EN-US" style="font-weight: normal;"> G., Bougatioti<a name="baff2"> A.,
Mihalopoulos</a> N., Nikolaou</span></i></strong><strong><i><span lang="EN-US" style="font-weight: normal;"> K., Samara C., </span></i></strong><i><span lang="EN-US">"Chemical composition and mass closure of
ambient PM10 at urban sites",
Atmospheric Environment, 44(18): 2231-2239, 2010<o:p></o:p></span></i></span></p><p class="MsoListParagraphCxSpLast" style="line-height: normal; margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 6pt 18pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: left; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="font-family: inherit;"><span lang="EN-US" style="font-style: italic;">8.</span><span lang="EN-US"> </span><i><span lang="EN-US">Moussiopoulos
N., Achillas Ch., Vlachokostas Ch., Spyridi D., Nikolaou K., </span></i></span><i><span lang="EN-US"><span style="font-family: inherit;">"Environmental, social
and economic information management for the evaluation of sustainability in
urban areas: A system of indicators for Thessaloniki, Greece", Cities, 27(5): 377-384, 2010</span><span style="font-size: 10.5pt;"><o:p></o:p></span></span></i></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span lang="EN-US"> </span></p><p>
</p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt;"><i>* Ο Κώστας Νικολάου είναι Διδάκτωρ
Περιβαλλοντολόγος και συνεταιριστής, Επισκέπτης Καθηγητής ΑΠΘ, υποψήφιος
δημοτικός σύμβουλος Θεσσαλονίκης με την Πόλη Ανάποδα<o:p></o:p></i></p><p><br /></p>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-81987862503675011422023-07-28T19:04:00.001+03:002023-07-28T19:06:12.190+03:00Πυρκαγιές δασών: Μανία της φύσης ή μανία ανορθολογισμού;<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh7tRnd-4irqHprsCsQDQNKgOEaltqQepVkzdNzM-sLMLtajbHtgmZD4836e1jo3TeVWkcdTLV2nbQFWLx7lBuKKUUIY90d7g6PCSymg66BRMRYkDrFQz2-Dy3lgPSCJaxN-I0gjACTPBtDvK_C4wNGxtK986eHMFVA6gvz4Z-B14eng2sqx5Rc7tZKXpWH/s1140/%CE%94%CE%AC%CF%83%CE%B7%20%CE%99%CE%B5%CF%81%CE%AC%CF%81%CF%87%CE%B7%CF%83%CE%B7%20%CE%A0%CF%81%CE%BF%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1%CF%82.png" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="649" data-original-width="1140" height="228" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh7tRnd-4irqHprsCsQDQNKgOEaltqQepVkzdNzM-sLMLtajbHtgmZD4836e1jo3TeVWkcdTLV2nbQFWLx7lBuKKUUIY90d7g6PCSymg66BRMRYkDrFQz2-Dy3lgPSCJaxN-I0gjACTPBtDvK_C4wNGxtK986eHMFVA6gvz4Z-B14eng2sqx5Rc7tZKXpWH/w400-h228/%CE%94%CE%AC%CF%83%CE%B7%20%CE%99%CE%B5%CF%81%CE%AC%CF%81%CF%87%CE%B7%CF%83%CE%B7%20%CE%A0%CF%81%CE%BF%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1%CF%82.png" width="400" /></a></div><i>του <b>Κώστα Νικολάου</b> στην <b><a href="https://parallaximag.gr/parallax-view/pyrkagies-dason-mania-tis-fysis-i-mania-anorthologismoy">Parallaxi</a></b>, 28.7.2023</i><p></p><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">«Απέναντι στη μανία της φύσης
κανένα μέτρο δεν θα είναι ποτέ αρκετό» (Ο πρωθυπουργός για τις πυρκαγιές των
δασών, ΕΡΤ </span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-weight: bold;">News</span><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">, 24.7.2023).<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Μανία της φύσης; Δεν έχει
ψυχολογικά προβλήματα η φύση για να διακατέχεται από μανίες. Η φύση ούτε
εκδικείται, ούτε τιμωρεί, ούτε έχει καμιά μανία. Έχει τους δικούς της νόμους
και λειτουργεί σταθερά με βάση αυτούς. Δεν προσαρμόζεται στους ανθρώπινους
νόμους και πράξεις. Ένας χείμαρρος ακολουθεί τη διαδρομή που πάντα ακολουθούσε.
Δεν στρίβει όταν βρει μπροστά του κτίσματα. Τα παίρνει μαζί του.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Οι άνθρωποι οφείλουν να
προσαρμοστούν στη φύση, αφού αποτελούν μέρος της. «Διαθέτουμε απέναντι σ' όλα
τ' άλλα δημιουργήματα της φύσης το πλεονέκτημα, ότι μπορούμε να διακρίνουμε και
να εφαρμόζουμε σωστά τους νόμους της. Και πραγματικά, κάθε μέρα που περνά
μαθαίνουμε να κατανοούμε όλο και πιο σωστά τους νόμους της και να αναγνωρίζουμε
τόσο τις πιο κοντινές όσο και τις απόμακρες συνέπειες των επεμβάσεών μας στην πορεία
της φύσης» (Engels F., Η διαλεκτική της φύσης).<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Γιατί δεν πράττουμε έτσι;<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span></span></p><a name='more'></a><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Διότι η γενική έννοια άνθρωπος
δεν υπάρχει στην πραγματική ζωή. Υπάρχει ο συγκεκριμένος κάθε φορά άνθρωπος.
Αυτός που ζει σε συγκεκριμένα οργανωμένη κοινωνία με συγκεκριμένο σύστημα. Και
σήμερα, έχει υπεράνω όλων την πάση θυσία αναζήτηση του κέρδους (κερδοσκοπία σε
επίπεδο θρησκευτικής πίστης).<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Στο φαινόμενο του θερμοκηπίου
(που είναι ένα φυσικό φαινόμενο, χάρη στο οποίο υπάρχει ζωή στον πλανήτη)
επεμβαίνουμε «τοξικά» εκπέμποντας ρύπους (κερδοσκοπώντας ασύστολα με ενεργειακή
βιομηχανία ορυκτών καυσίμων, μεταφορές κλπ), που τροποποιούν το κλίμα προς
κατεύθυνση άγνωστη σε μας (κατάσταση «χάους» με την επιστημονική έννοια του
όρου). Φυσιολογικά λοιπόν προκύπτουν πρωτοφανείς καταστροφές: τυφώνες, ανεμο- ή
υδρο-στρόβιλοι, ισχυρές καταιγίδες, πυρκαγιές δασών κλπ.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Οι καταστροφές που σχετίζονται
με τον καιρό οδηγούν τα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα σε οικονομικές καταστροφές
(United Nations Development Programme, 2006). Τα υψηλά επίπεδα φτώχειας και τα
χαμηλά επίπεδα ανθρώπινης ανάπτυξης περιορίζουν την ικανότητα των φτωχών
νοικοκυριών να διαχειρίζονται τους κλιματικούς κινδύνους (IPCC -
Intergovernmental Panel on Climate Change, 2001).<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Η παγκόσμια επιστημονική
κοινότητα, βασισμένη σε μεγάλο αριθμό ερευνών και μελετών των δασικών πυρκαγιών
σε όλον τον κόσμο, καθώς και στους νόμους της φύσης, έχει από χρόνια καταλήξει
σε μια ιεράρχηση των τριών επιπέδων προστασίας των δασών από πυρκαγιές (βλ.
σχήμα):<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">1) Η πρόληψη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Πρόκειται για το πρώτο επίπεδο
προστασίας, που είναι το σημαντικότερο, το αποτελεσματικότερο και έχει το
χαμηλότερο κόστος. Περιλαμβάνει κατάλληλες αραιώσεις, κλαδεύσεις και
απομάκρυνση των εύφλεκτων υλών από το έδαφος του δάσους, προκειμένου να
εμποδιστεί το πέρασμα μιας πυρκαγιάς από το επίπεδο του εδάφους στις κορυφές
των δέντρων. Περιλαμβάνει επίσης, αστυνόμευση και επιτήρηση της δασικής περιοχής
με συνεχείς περιπολίες για την αποτροπή εμπρησμών αλλά και την έγκαιρη
ανίχνευση εστιών πυρκαγιάς και την άμεση κατάσβεσή τους, καθώς και ενημέρωση
του κοινού και κυρίως των επισκεπτών για τους κινδύνους εκδήλωσης πυρκαγιών. Σε
όλον τον κόσμο την ευθύνη πρόληψης των πυρκαγιών την έχουν οι δασικές
υπηρεσίες.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">2) Η άμεση πυρανίχνευση.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Το δεύτερο επίπεδο προστασίας
περιλαμβάνει την άμεση πυρανίχνευση, την έγκαιρη αναγγελία της πυρκαγιάς και
την άμεση παρέμβαση, το αργότερο σε 15΄ από την εκδήλωση της πυρκαγιάς. Για να
επιτευχθεί αυτό, απαιτείται ένα εκτεταμένο δίκτυο παρατηρητηρίων (πυροφυλακίων)
κατάλληλα εξοπλισμένων με όργανα κατόπτευσης, πυρανίχνευσης και επικοινωνίας,
επαρκώς στελεχωμένων με εξειδικευμένο προσωπικό και η διάθεση και διασπορά
επαρκών σε αριθμό, ευκίνητων πυροσβεστικών μέσων και ομάδων δασοκομάντος, που
θα είναι σε θέση να βρίσκονται στην εστία της πυρκαγιάς σε διάστημα μικρότερο
των 15’ το αργότερο. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">3) Η δασοπυρόσβεση με
συντονισμό.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Το τρίτο επίπεδο προστασίας
περιλαμβάνει τη δασοπυρόσβεση αυτή καθεαυτή. Εάν τα προηγούμενα δύο επίπεδα
προστασίας δεν εφαρμόζονται ή δεν λειτουργούν αποτελεσματικά, τότε η πυρκαγιά
δεν μπορεί να τεθεί υπό έλεγχο και μπορεί να πάρει διαστάσεις, οπότε αρχίζει το
πλέον δύσκολο, σύνθετο και πανάκριβο έργο της δασοπυρόσβεσης ή καλύτερα της
αναχαίτισης της πυρκαγιάς. Το δυσκολότερο μέρος της επιχείρησης είναι ο
συντονισμός. Σε όλον τον κόσμο, ανεξάρτητα από το ποιοι φορείς συμμετέχουν στη
δασοπυρόσβεση, την ευθύνη συντονισμού την έχει ο τοπικός δασάρχης. Αυτός
γνωρίζει καλύτερα από κάθε άλλον το ανάγλυφο της περιοχής του, το οδικό δίκτυο,
τις θέσεις υδροληψίας, την ευφλεκτότητα των οικοσυστημάτων της περιοχής
δικαιοδοσίας του, τις πιθανές κατάλληλες θέσεις αναχαίτισης της πυρκαγιάς, το
διαθέσιμο προσωπικό σε δασικούς υπαλλήλους, δασοπυροσβέστες και δασεργάτες, τις
τυχόν απειλούμενες κτιριακές εγκαταστάσεις και οικισμούς ενώ γνωρίζει την οικολογία
και τις ιδιαιτερότητες των δασικών πυρκαγιών (Σ. Ντάφης, Καθηγητής Δασολογίας
ΑΠΘ).<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;">Στην Ελλάδα, αυτή η ιεράρχηση
των επιπέδων προστασίας των δασών από πυρκαγιές, η βασισμένη στην επιστήμη και
στους νόμους της φύσης, έχει με μανία καταπατηθεί. Με πλήρη ανορθολογισμό, δεν
λειτουργούν τα δύο πρώτα επίπεδα προστασίας (πρόληψη και άμεση πυρανίχνευση)
και ξοδεύονται τεράστια ποσά χρημάτων μόνο για το τρίτο επίπεδο προστασίας (τη
δασοπυρόσβεση), δηλαδή, τότε που η καταστροφή είναι πολλές φορές αναπόφευκτη.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Αυτή η μανία ανορθολογισμού δεν
οφείλεται σε κάποιου είδους ψυχολογικό πρόβλημα των κρατούντων, αλλά στο
γεγονός ότι τα δύο πρώτα επίπεδα είναι χαμηλού κόστους και δεν έχουν
κερδοσκοπικό ενδιαφέρον, ενώ στο τρίτο επίπεδο «τα λεφτά είναι πολλά» τόσο για
τον απαραίτητο εξοπλισμό, όσο και για τις κερδοσκοπικές ευκαιρίες που
προκύπτουν στις καμένες εκτάσεις. Έτσι είναι που η οικονομική και πολιτική
ελίτ, μετατρέπει την κρίση σε ευκαιρία. Σε ευκαιρία για αυτήν και σε καταστροφή
για τους πολλούς.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Σε ιδεολογικό επίπεδο πειθούς
της κοινής γνώμης, επιστρατεύεται η ανύπαρκτη μανία της φύσης, οι εμπρηστές, οι
πράκτορες του εχθρού, ο Θεός που μας τιμωρεί για τις αμαρτίες μας και όλα όσα
περιλαμβάνει η βεντάλια του ανορθολογισμού.</span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 4pt; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;"><br /></span></p><p></p>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-36377672882376675042023-07-01T14:08:00.004+03:002023-09-03T19:07:26.542+03:00Αύξηση, αναβάθμιση και κοινωνικά δίκαιη κατανομή του πράσινου στην πόλη<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgLNg7qI8S6iaX1MLp8mFNCJj6zVZG8kuk1qsozy2Y2WL2NGJOLYbliHZyAPxUfY4byVub-NCwemBKj4qUiif17xILZE6Ne3Xjr_2xEW6y20fULONQ1cfl8nfmhC8xSaJjRlBGrIHp5BfN8Ta6FgHcjQ4wYVrMVlJOa03slqamN_QErDrpE_icFMF_VxIAL/s758/356373261_239607502179404_7938247479792390365_n-758x341.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="341" data-original-width="758" height="144" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgLNg7qI8S6iaX1MLp8mFNCJj6zVZG8kuk1qsozy2Y2WL2NGJOLYbliHZyAPxUfY4byVub-NCwemBKj4qUiif17xILZE6Ne3Xjr_2xEW6y20fULONQ1cfl8nfmhC8xSaJjRlBGrIHp5BfN8Ta6FgHcjQ4wYVrMVlJOa03slqamN_QErDrpE_icFMF_VxIAL/s320/356373261_239607502179404_7938247479792390365_n-758x341.jpg" width="320" /></a></div><i><span face="Calibri, "sans-serif"" style="font-size: 11pt;">του </span><span face="Calibri, "sans-serif"" style="font-size: 11pt;"><b>Κώστα Νικολάου</b> </span><span face="Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif" style="background-color: white; font-size: 13.2px;">στο <a href="https://alterthess.gr/ayxisi-anavathmisi-kai-koinonika-dikaii-katanomi-toy-prasinoy-stin-poli/?fbclid=IwAR2EFI0hwKg8zdSpEdhL85Olq4Veas85zGVLJBoxo8GN2PQF5RdMTOoESUg" style="color: #c74f10; text-decoration-line: none;"><b>Alterthess</b></a>, 1.7.2023</span></i><p></p><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 12pt; mso-bidi-font-family: Calibri;"><br /></span></b></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 12pt; mso-bidi-font-family: Calibri;">Το πλαίσιο: Η συγκυρία σήμερα<o:p></o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Η
κλιματική κρίση είναι πλέον εδώ και μας απειλεί. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Στη
Θεσσαλονίκη, τα ακραία και σφοδρά καιρικά φαινόμενα τριπλασιάστηκαν, σε σχέση με
τα προηγούμενα χρόνια. Το ίδιο φυσικά και οι συνέπειες τους εξαιτίας της
κλιματικής κρίσης, των ανθρωπογενών παρεμβάσεων και της ανυπαρξίας των
αντιπλημμυρικών μέτρων.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Με βάση
το πιθανότερο σενάριο προβλέπεται να εμφανίζονται 5-8 πλημμυρικά επεισόδια κάθε
χρόνο στη Θεσσαλονίκη στην επόμενη δεκαετία, όταν παλιότερα, δεν εμφανίζονταν
καθόλου ή το πολύ 1-2 φορές το χρόνο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Δεν
είμαστε όμως μόνοι στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Εκατομμύρια
άνθρωποι σε χιλιάδες πόλεις του πλανήτη, συμμετέχουν σε κινητοποιήσεις για το
κλίμα, απαιτώντας κλιματική δικαιοσύνη και άμεσες δράσεις για την αντιμετώπιση
της κλιματικής κρίσης και με ηχηρό το σύνθημα: "Αλλαγή του συστήματος
–<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Όχι κλιματική αλλαγή".<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Για τη
Θεσσαλονίκη υπάρχουν δύο κρίσιμες προτεραιότητες:<o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span></span></p><a name='more'></a><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">1) Εφαρμογή
περιβαλλοντικών πολιτικών για να μειωθεί η συμβολή της πόλης στην κλιματική
κρίση. Ενδεικτικά και μόνο: μείωση χρήσης ορυκτών καυσίμων (πετρέλαιο, φυσικό
αέριο, βενζίνη, στερεά καύσιμα κλπ), αποτελεσματική ενδυνάμωση των μέσων
μαζικής μεταφοράς με ταυτόχρονη μείωση της κυκλοφορίας των ΙΧ, να μην
υλοποιηθεί το </span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri;">flyover</span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">
στην περιφερειακή οδό (που θα είναι η ταφόπλακα του κυκλοφοριακού και θα
αυξήσει την κυκλοφορία των ΙΧ), να μην υλοποιηθεί ο σχεδιαζόμενος πλωτός σταθμός
υγροποιημένου φυσικού αερίου – </span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri;">LNG</span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;"> (που απειλεί με ρύπανση και μεγάλη επικινδυνότητα ολόκληρη την πόλη).<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">2)
Θωράκιση της πόλης για να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης που
ξεκίνησαν και πυκνώνουν. Το αστικό πράσινο διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην
αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης στην πόλη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><b><span style="font-size: 12pt; mso-bidi-font-family: Calibri;">Η μεγάλη επίθεση στο αστικό πράσινο</span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Το
πράσινο στην πόλη της Θεσσαλονίκης κυμαίνεται σε απαράδεκτα χαμηλά επίπεδα: 4-8
φορές χαμηλότερα από τις διεθνείς προδιαγραφές, τη στιγμή που εκατοντάδες
πολίτες πεθαίνουν πρόωρα κάθε χρόνο ένεκα των εξαιρετικά υψηλών συγκεντρώσεων των
αιωρουμένων μικροσωματιδίων.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Κι όμως,
αντί για αύξηση των φυτεύσεων δέντρων, υλοποιούνται προγράμματα «φύτευσης
τσιμέντου» στους ανοικτούς χώρους.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Η
Θεσσαλονίκη για να βρίσκεται κοντά στο ελάχιστο απαιτούμενο πράσινο, θα έπρεπε
να έχει περίπου 250.000 δέντρα. Παλαιότερα υπήρχαν 55.000 δέντρα και σήμερα
υπάρχουν περίπου 3.500 άδειες δενδροδόχοι. Κι όμως, άρχισε ήδη η κοπή περίπου
4.000 δέντρων. Η απώλεια αυτή ισοδυναμεί με ένα μικρό δάσος.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Κι όλα
αυτά, ενώ είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι οι κατάλληλες ζώνες πρασίνου
κοντά σε πηγές ρύπανσης (πάρκα μέσα στην πόλη, φυτεύσεις κατά μήκος δρόμων /
δεντροστοιχίες κλπ) μπορούν να μειώσουν τις συγκεντρώσεις των ατμοσφαιρικών
ρύπων 30-60% με τα ανάλογα θετικά αποτελέσματα για την υγεία και τη ζωή των
κατοίκων.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-weight: bold;">Ο ρόλος των δεντροστοιχιών είναι τεράστιας σημασίας.
Έχει αποδειχθεί με επιστημονικές έρευνες ότι δ</span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">ύο δρόμοι, με τα ίδια γεωμετρικά χαρακτηριστικά, στην ίδια πόλη, την
ίδια μέρα, την ίδια ώρα, στη μέση του καλοκαιριού, εάν ο ένας είναι σκιερός με
δεντροστοιχίες και ο άλλος χωρίς δέντρα απροστάτευτος κάτω από τον καλοκαιρινό
ήλιο, τότε ο δρόμος με τις δεντροστοιχίες παρουσιάζει μέση θερμοκρασία
τουλάχιστον 10⁰</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-font-family: Calibri;">C</span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">
χαμηλότερη σε σύγκριση με τον άλλο.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><b><span style="font-size: 12pt; mso-bidi-font-family: Calibri;">Ο ρόλος του πράσινου και των ανοικτών χώρων στον αερισμό της πόλης</span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-weight: bold;">Τα παλιά τείχη της Θεσσαλονίκης, που υπήρχαν επί Οθωμανικής
αυτοκρατορίας, γκρεμίστηκαν από τους Οθωμανούς για τον αερισμό της πόλης. Τα
νέα τείχη (από πολυκατοικίες), που υψώθηκαν κατά μήκος του παραλιακού μετώπου
εμποδίζουν και πάλι τον αερισμό της πόλης.</span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-weight: bold;">Οι δυνατότητες αερισμού της Θεσσαλονίκης διαμέσου
της θαλάσσιας και της απόγειας αύρας είναι ελάχιστες.</span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-weight: bold;">Ενδεικτικά, μια από τις σημαντικότερες διόδους
αερισμού είναι η περιοχή </span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">ΧΑΝΘ
– ΔΕΘ – Γ΄ΣΣ – ΑΠΘ. Η μετατροπή του χώρου της ΔΕΘ σε ένα μεγάλο Μητροπολιτικό
Πάρκο, με κυρίαρχο το πράσινο αποτελεί δ<span style="mso-bidi-font-weight: bold;">ιασφάλιση
της διόδου αερισμού της πόλης.</span><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Η
διασφάλιση αυτής της διόδου χωρίς επιπλέον δόμηση, με αύξηση του πράσινου και
κατάλληλες χρήσεις γης αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη βελτίωση της ποιότητας
του αέρα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Η
ανέγερση κτιρίων σε αυτή την περιοχή της Θεσσαλονίκης δημιουργεί ένα ακόμα
φράγμα στον αερισμό του κέντρου της πόλης.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><b><span style="font-size: 12pt; mso-bidi-font-family: Calibri;">Κινητοποιήσεις πολιτών
και συλλογικοτήτων στη Θεσσαλονίκη</span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-weight: bold;">Ο μόνος δρόμος που υπάρχει σήμερα είναι οι κοινωνικοί
αγών</span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">ες για την αύξηση,
αναβάθμιση και κοινωνικά δίκαιη κατανομή του πράσινου στην πόλη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Χαρακτηριστικά
παραδείγματα:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 0cm 18pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">1.<span style="font-size: xx-small;"> </span></span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Πρωτοβουλία Κατοίκων Κρυονερίου (Τούμπα) για
τη διάσωση του ανοικτού ρέματος και του δάσους στην περιοχή του Κρυονερίου
έναντι εργολαβιών ανοικοδόμησης, και την αξιοποίησή του ως χώρο πράσινου και
αναψυχής. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 0cm 18pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">2.<span style="font-size: xx-small;"> </span></span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Πρωτοβουλία Κατοίκων για να ξαναγίνει
πράσινο και παιδική χαρά ένα οικόπεδο στην περιοχή του ρέματος Υφανέτ (Τούμπα).<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 0cm 18pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">3.<span style="font-size: xx-small;"> </span></span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Πρωτοβουλία Κατοίκων Γειτονιάς Οδού Κρήτης
για την ορθή μεταχείριση των δέντρων και ενάντια στη μαζική κοπή δέντρων σε όλη
την πόλη.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 0cm 18pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">4.<span style="font-size: xx-small;"> </span></span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Πρωτοβουλία Κατοίκων στην περιοχή της
Αλυσίδας (Χαριλάου) για την αξιοποίηση ανεκμετάλλευτων χώρων στη γειτονιά και
τη μετατροπή τους σε χώρους πράσινου και σχολικών κτιρίων.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 0cm 18pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">5.<span style="font-size: xx-small;"> </span></span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Πρωτοβουλία Κατοίκων στην περιοχή των
Τροχιοδρομικών (Χαριλάου) για τη δημιουργία χώρου αθλητικών εγκαταστάσεων σε
μια περιοχή όπου υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις σε χώρους αθλητισμού.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 0cm 18pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">6.<span style="font-size: xx-small;"> </span></span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Πρωτοβουλία “Π.(Α)Μ.Ε. Πλατεία;
Πράσινο-Μνήμη-Ελευθερία” για τη μετατροπή της Πλατείας Ελευθερίας σε πάρκο
μνήμης και πράσινου ανοιχτού στην κοινωνία.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 0cm 18pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">7.<span style="font-size: xx-small;"> </span></span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Κίνηση Πολιτών "ΔΕΘ Μητροπολιτικό
Πάρκο για μια βιώσιμη Θεσσαλονίκη" για τη μετεγκατάσταση της ΔΕΘ εκτός
αστικού ιστού και δημιουργία στη θέση της πάρκου υψηλού πράσινου.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 0cm 18pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">8.<span style="font-size: xx-small;"> </span></span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Δίκτυο για το αστικό πράσινο SOSε τα
Δέντρα.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 0cm 18pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">9.<span style="font-size: xx-small;"> </span></span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Πρωτοβουλία κατοίκων στο Καραμπουρνάκι για
το παραλιακό μέτωπο και τους ελεύθερους χώρους / Σύλλογος Καραμπουρνάκι ο
Ποσειδώνας (Καλαμαριά).<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoListParagraphCxSpLast" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; margin-left: 18.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 0cm 0cm 18pt; mso-add-space: auto; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -18pt;"><!--[if !supportLists]--><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">10.<span style="font-size: xx-small;"> </span></span><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Σύλλογος πολιτών Κελλάριου Όρμου “Μικρό
Έμβολο” για την προστασία του περιβάλλοντος και του δημόσιου, αδόμητου,
πράσινου χαρακτήρα στο παραλιακό μέτωπο από το Μέγαρο Μουσικής μέχρι το
Παλατάκι. Ειδικότερα: τα οικόπεδα που έχουν ενεργές οικοδομικές άδειες και το
οικόπεδο της Εθνικής Τράπεζας στην Ακτή Ντοβίλ που έχει αποχαρακτηριστεί από
χώρος πράσινου και αθλητισμού (Καλαμαριά).<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><b><span style="font-size: 12pt; mso-bidi-font-family: Calibri;">Η Θεσσαλονίκη διαθέτει
Σχέδιο για την αύξηση του πράσινου εδώ και.…20 χρόνια</span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Η
εφαρμογή ενός Στρατηγικού και Επιχειρησιακού Σχεδίου για την αναβάθμιση και
αύξηση του πράσινου στη Θεσσαλονίκη είναι σήμερα πρώτη προτεραιότητα και
αποτελεί μια πολιτική μικρού κόστους (ιδίως σε σύγκριση με διάφορα
«αρχοντοχωριάτικα» σχέδια πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ), που οδηγεί σε μεγάλα
και χειροπιαστά αποτελέσματα για την υγεία, τη μακροζωία και την ποιότητα ζωής
των πολιτών.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Η ύπαρξη
- για πρώτη φορά στην ιστορία της Θεσσαλονίκης – ενός ολοκληρωμένου
«Στρατηγικού και Επιχειρησιακού Σχεδίου για το Πράσινο στη Θεσσαλονίκη» (με τη
συνεργασία ΟΡΘ και ΑΠΘ) παρέχει ένα στρατηγικό πλαίσιο διαχείρισης του πράσινου
στην πόλη και στην ευρύτερη περιοχή, που επηρεάζει πολύ θετικά τις
περιβαλλοντικές συνθήκες της πόλης.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Το
στρατηγικό πλαίσιο προδιαγράφει τον σχεδιασμό ενός ολοκληρωμένου συστήματος
ελεύθερων χώρων και χώρων πράσινου, δίνει κατευθύνσεις σε όλα τα κατώτερα
επίπεδα σχεδιασμού και προσδιορίζει τις ενέργειες για την υλοποίηση του
συστήματος αυτού.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><i><span style="font-size: 12pt; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-weight: bold;">Βασικοί
άξονες προτεραιότητας και δράσεις μιας πολιτικής αύξησης, αναβάθμισης και
κοινωνικά δίκαιης κατανομής του πράσινου στην πόλη</span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><i>Άξονες
προτεραιότητας πολιτικής για το πράσινο:</i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">1.
Δημιουργία ολοκληρωμένου συστήματος πράσινων δημόσιων χώρων<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">2.
Προστασία και αύξηση των δημόσιων χώρων και του πράσινου<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">3.
Προώθηση της ισομερούς χωρικής και κοινωνικής κατανομής του πράσινου<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">4.
Εξασφάλιση της προσπελασιμότητας των πράσινων χώρων από τους πολίτες<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">5.
Διασύνδεση των πράσινων χώρων μεταξύ τους (πράσινες διαδρομές)<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">6.
Εμπλουτισμός των χώρων πράσινου με τα κατάλληλα φυτικά είδη<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">7.
Προώθηση και εφαρμογή ορθών πρακτικών διαχείρισης.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><i>Ειδικές δράσεις
για την αύξηση του αστικού πράσινου:</i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">1.
Πρόγραμμα προστασίας και αναβάθμισης του δάσους Σεϊχ-Σου<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">2.
Δημιουργία κεντρικού Μητροπολιτικού Πάρκου στην περιοχή ΧΑΝΘ – ΔΕΘ – Γ΄ΣΣ – ΑΠΘ
με απομάκρυνση των λειτουργιών της ΔΕΘ και του Γ΄ΣΣ<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">3.
Δέσμευση στρατοπέδων και μετατροπή τους σε αστικά πάρκα<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">4.
Δημιουργία δημόσιου πράσινου θαλάσσιου μετώπου (περιαστικού και αστικού)<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">5.
Πράσινες σχολικές αυλές<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">6.
Πράσινο στους οδικούς άξονες<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">7.
Πράσινες ζώνες ρεμάτων<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">8.
Πράσινο στους ακάλυπτους χώρους των οικοδομών.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Η
αναβάθμιση και αύξηση του πράσινου δεν μπορεί να περιορίζεται σε ένα εγχείρημα
«εξωραϊσμού» του δημόσιου χώρου, αλλά οφείλει να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά
την έλλειψη ελεύθερων και πράσινων χώρων επιδιώκοντας ταυτόχρονα την
αντιμετώπιση γεωγραφικά εντοπισμένων οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων, με
στόχο τη ριζική αναδιάρθρωση και αναβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος και τη
μείωση των γεωγραφικών και κοινωνικών ανισοτήτων, που σχετίζονται με αυτό.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;">_________________________ </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-font-weight: bold;">* Ο Κώστας Νικολάου είναι </span></i><i><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;">Διδάκτωρ Περιβαλλοντολόγος και
συνεταιριστής, Επισκέπτης Καθηγητής ΑΠΘ, Μέλος της Πόλης Ανάποδα</span></i><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-bidi-font-family: Calibri;"><o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><i>** Το κείμενο είναι από εισήγηση στην εκδήλωση "Δικαίωμα στην
πόλη - Δικαίωμα στο πράσινο: Κινητοποιήσεις πολιτών & συλλογικοτήτων στη
Θεσσαλονίκη", που έγινε στο πλαίσιο του 24<sup>ου</sup> Αντιρατσιστικού
Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης στις 30.6.2023</i></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><i><br /></i></p><span face="Calibri, "sans-serif"" style="font-size: 11pt;"></span><p></p>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-55914140762093529032023-06-12T13:01:00.002+03:002023-09-03T19:07:40.951+03:00Κοινά, περιφράξεις και ιδιωτικοποιήσεις: Η περίπτωση του νερού<p><i></i></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><i><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEja35jEA5joHo3S3fsXHvEuEbmmTSkop8w7Tx59lyjXGOznI5hS307g2C08TGb3-vl-oHYvUUh0x2v0ecO-wb0w1DauNFgaa1ogooVc3N6B7bnzR5XkD4tjd11wJgWqPtPt4VYfdGqCtmulK7lsrh3MhIG17tgI4QCCCTa-607yf50GPakxZXIFm89HZw/s758/commons-1-758x506.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="506" data-original-width="758" height="214" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEja35jEA5joHo3S3fsXHvEuEbmmTSkop8w7Tx59lyjXGOznI5hS307g2C08TGb3-vl-oHYvUUh0x2v0ecO-wb0w1DauNFgaa1ogooVc3N6B7bnzR5XkD4tjd11wJgWqPtPt4VYfdGqCtmulK7lsrh3MhIG17tgI4QCCCTa-607yf50GPakxZXIFm89HZw/s320/commons-1-758x506.jpg" width="320" /></a></i></div><i>του <b>Κώστα Νικολάου</b> στο <a href="https://alterthess.gr/koina-perifraxeis-kai-idiotikopoiiseis-i-periptosi-toy-neroy/?fbclid=IwAR37vePckk1pbjpvFxk0PbAjdSjcbn6mTSNTQqW3DEyv2rXNFh2ZaNgbcOk"><b>Alterthess</b></a>, 12.6.2023</i><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Χωρίς νερό δεν υπάρχει ζωή στον πλανήτη. Αυτή η
διαπίστωση οδηγεί αναπόφευκτα σε μια ακόμη: όποιος ελέγχει το νερό, ελέγχει τη
ζωή, ελέγχει τα πάντα.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Η
ιδιωτικοποίηση του νερού αποτελεί μέρος της επιχειρούμενης ιδιωτικοποίησης των
κοινών αγαθών (των κοινών – <span lang="EN-US">commons</span>). Η ιδιωτικοποίηση των κοινών αγαθών είναι συστατικό στοιχείο της
πολιτικής του νεοφιλελευθερισμού, ο οποίος είναι εδώ και χρόνια η κυρίαρχη
επιλογή του συστήματος, διότι εξασφαλίζει υπερσυσσώρευση κεφαλαίου και κερδών
στα χέρια λίγων εταιρειών διαμέσου του μηχανισμού της υπερχρέωσης κρατών και
πολιτών (χρεοκρατία) και συνεπακόλουθα, ακόμα μεγαλύτερη συγκέντρωση πολιτικής
εξουσίας στα χέρια των ιδίων (εταιρειοκρατία αντί για δημοκρατία).</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Το νερό αντιμετωπίζεται ως κοινό αγαθό ανά τους
αιώνες, από τα αρχαία χρόνια σε όλους τους πολιτισμούς του κόσμου και μέχρι
σήμερα σε αρκετά μέρη του πλανήτη. Κι αυτό συνέβαινε και συμβαίνει όταν η
διαχείρισή του είναι κοινωνική και αποκεντρωμένη σε επίπεδο κοινότητας με άμεση
συμμετοχή των πολιτών, με ελεύθερη πρόσβαση για όλους και με σεβασμό στον κύκλο
του νερού στη φύση.</p><span><a name='more'></a></span><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Το πρώτο βήμα για την ιδιωτικοποίηση του νερού
έγινε ιστορικά και σε όλο τον κόσμο, όταν η ιδιοκτησία και η διαχείρισή του
πέρασε σε κάποια συγκεντρωτική δομή: είτε κεντρικό κράτος είτε τοπικές και
περιφερειακές αρχές. Αυτό σηματοδότησε την χρησιμοποίησή του για άδικη ταξική έμμεση
φορολόγηση από τις συγκεντρωτικές δομές ή το άνοιγμα του δρόμου για την ιδιωτικοποίησή
του και την αποκόμιση κερδών από εταιρίες. Ταυτόχρονα, σηματοδότησε την
κατάργηση της δημοκρατίας του νερού και τον συγκεντρωτικό και πέρα από τους
πολίτες έλεγχό του, που τελικά σημαίνει έλεγχο της ζωής τους.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Η κρατική διαχείριση, παρά τους όποιους νόμους,
συντάγματα, θεσμούς, δικαιοσύνη, συμβόλαια κλπ, οδηγεί στην ιδιωτικοποίηση,
διότι όταν σε ένα κοινωνικό σύστημα κυρίαρχη είναι η αστική τάξη, τότε το
δίκαιό της είναι η θέλησή της που αναγορεύεται σε νόμο (<span lang="EN-US">Karl</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">Marx</span>).</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Όλες ανεξαιρέτως οι ιδιωτικές εταιρείες νερού
παγκοσμίως, λειτουργούν με στόχο την μέγιστη δυνατή αποκόμιση κερδών. Δεν
υπάρχει ούτε ένα παράδειγμα, που να μην συμβαίνει αυτό.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Από την άλλη μεριά στην Ελλάδα, είτε η διαχείριση
του νερού ανήκει στο κράτος είτε στους δήμους, οι πολίτες πληρώνουν παραπάνω
χρήματα από ότι είναι το κόστος μεταφοράς νερού, συντήρησης υποδομών κλπ. Αυτό
το επιπλέον κόστος, που πληρώνουν οι πολίτες είναι έμμεσος φόρος, δηλαδή, ο πιο
άδικος ταξικός φόρος.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Όλες οι
υπάρχουσες εμπειρίες από όλο τον κόσμο (και από την Ελλάδα), οδηγούν στο
συμπέρασμα ότι η ανάθεση της διαχείρισης του νερού σε λίγα χέρια ιδιωτικά ή
κρατικά (του στενού ή ευρύτερου δημόσιου τομέα), καταλήγει τελικά σε ρύπανση,
υποβάθμιση, στέρηση και αυξημένα τιμολόγια νερού. Κάθε είδους αυταπάτη ανάθεσης
έχει πλέον τελειώσει.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Η
πιο συμβατή υπάρχουσα δομή για την υλοποίηση της κοινωνικής-κοινοτικής
διαχείρισης, για την άμεση συμμετοχή των πολιτών, για τη δημοκρατία του νερού
και για την επανάκτησή του ως κοινό αγαθό με σεβασμό στον φυσικό νόμο του κύκλου
του νερού είναι οι μη-κερδοσκοπικοί συνεταιρισμοί νερού σε επίπεδο δήμου/κοινότητας
(Ολοκληρωμένος Συνεταιρισμός Καταλωνίας).</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Η συνεργατική διαχείριση του νερού από τους
πολίτες, δεν αποκλείει τη διακριτή συμμετοχή των εργαζομένων στην ύδρευση-αποχέτευση
ή/και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Αλλά σε κάθε περίπτωση και όποια μορφή κι αν
έχει μια συνεργασία κοινωνικών φορέων, η βάση της δημοκρατίας του νερού και της
κοινωνικής διαχείρισης είναι οι συνεταιρισμοί νερού των ίδιων των πολιτών της
κοινότητας, οι οποίοι τελικά θα αποφασίζουν.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αν υπάρχει μια εγγύηση για να μην παραβιάζεται ο
φυσικός νόμος του κύκλου του νερού και να μην γίνει ποτέ ιδιωτικοποίησή του,
αυτό μπορεί να διασφαλιστεί μόνον με τη συνεργατική διαχείριση του νερού από
τους ίδιους τους πολίτες, διότι εκεί μπορεί να γίνει συνείδηση και πράξη ότι
είμαστε μέρος της φύσης και όχι κατακτητές της (<span lang="EN-US">Friedrich</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">Engels</span>), εκεί μπορεί να
αναπτυχθεί μια νέα κοινωνική συνείδηση για τη συλλογική διαχείριση των κοινών αγαθών
και για το κοινό καλό. Εκεί μπορεί να αναπτυχθεί μια νέα ηθική που βάζει τον
άνθρωπο πάνω από τα κέρδη, που η συσσώρευση χρήματος δεν είναι αυτοσκοπός. Εκεί
μπορεί να αναπτυχθεί η σύνδεση της ηθικής με την πολιτική, γιατί αυτή η σύνδεση
είναι η προϋπόθεση για την έλευση ενός καλύτερου κόσμου (Αριστοτέλης, <span lang="EN-US">Antonio</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">Gramsci</span>, <span lang="EN-US">Rosa</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">Luxembourg</span>, Άρης Βελουχιώτης,
<span lang="EN-US">Che</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">Guevara</span>). Αρνούμενοι αυτό,
σημαίνει ότι αγνοούμε την ιστορία της ανθρωπότητας.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Χιλιάδες παραδείγματα συνεταιρισμών νερού υπάρχουν
στις ΗΠΑ, τον Καναδά, τη Λατινική Αμερική (Χιλή, Κολομβία, Βραζιλία, Αργεντινή,
Μεξικό και Βολιβία) και την Ευρώπη (Φινλανδία, Δανία, Αυστρία κλπ). Παρά τον
σημαντικό αριθμό επιτυχημένων συνεταιρισμών νερού σε παγκόσμιο επίπεδο, οι
διεθνείς πολιτικές συζητήσεις τους έχουν παρακάμψει σε μεγάλο βαθμό.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Γιατί άραγε;</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Οι συνεταιρισμοί νερού λοιπόν δεν είναι ένα
μεμονωμένο τοπικό φαινόμενο. Είναι χιλιάδες και ευδοκιμούν σε χώρες με διάφορες
περιβαλλοντικές και κοινωνικο-πολιτικο-οικονομικές συνθήκες, γεγονός που
δείχνει την προσαρμοστικότητα τους. Οι συνεταιρισμοί νερού έχουν την υψηλότερη
βαθμολογία για την ικανοποίηση των πολιτών και τις λειτουργικές επιδόσεις τους
σε παγκόσμιο επίπεδο, σε σύγκριση με την ιδιωτική και κρατική διαχείριση.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Ο δρόμος του συνεργατισμού στο κοινό αγαθό του
νερού, αλλά και σε κάθε συνεργατικό εγχείρημα δεν είναι σπαρμένος με
ροδοπέταλα. Προϋπόθεση είναι η τήρηση όλων των βασικών συνεταιριστικών αρχών
και ιδιαίτερα, η ενεργός και διαρκής συμμετοχή των πολιτών.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αν ο αγώνας για την επανάκτηση του κοινού αγαθού
του νερού είναι μεγάλος και δύσκολος, άλλο τόσο μεγάλος και δύσκολος είναι ο
αγώνας για τη διατήρησή του ως κοινό αγαθό. Είναι αγώνας διαρκής.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Η θεωρία και η πράξη του συνεργατισμού σε μια
διαδικασία μετάβασης προς ένα νέο κόσμο χωρίς εκμετάλλευση, δίκαιο, αλληλέγγυο
και συμμετοχικό, δεν μπορεί παρά να είναι υπόθεση συνείδησης και έργο των ίδιων
των πολιτών. Στις υπάρχουσες κάθε φορά συνθήκες, οι άνθρωποι είναι που
δημιουργούν την ιστορία τους (<span lang="EN-US">Karl</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">Marx</span>).</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Εδώ είναι
που γεννιέται η εναλλακτική. Όχι σαν ένα όραμα μιας καλύτερης ζωής στο απώτερο
μέλλον, αλλά εδώ και τώρα, από εμάς και από τα κάτω. Οικοδομείται από τώρα μια
κοινωνία των αναγκών και όχι των εμπορευμάτων, με γνώμονα τον άνθρωπο και όχι
τα κέρδη, ένας κόσμος απαλλαγμένος από τον αυτοσκοπό της συσσώρευσης χρήματος.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Ένας κόσμος
με πολλούς κόσμους μέσα σ’ αυτόν, με ένα «όχι» και πολλά «ναι» (<span lang="EN-US">Zapatistas</span>).</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;"><o:p>___________________________ </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;">* Ο Κώστας Νικολάου είναι
Διδάκτωρ Περιβαλλοντολόγος και συνεταιριστής, Επισκέπτης Καθηγητής ΑΠΘ<o:p></o:p></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><i>** Το κείμενο είναι από εισήγηση
σε ομότιτλη εκδήλωση που έγινε στο πλαίσιο του 3ήμερου Φεστιβάλ “13 χρόνια
Ελεύθερος Κοινωνικός Χώρος Σχολείο”, Θεσσαλονίκη, 10.6.2023</i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm;"><br /></p>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-24239159794202934872023-06-09T12:22:00.001+03:002023-06-09T12:22:48.419+03:00Σε υποστήριξη της Πόλης Ανάποδα για τον Δήμο Θεσσαλονίκης<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgSeS4jAtKmyVn7xt9mIcJz_DzFLFaSRTS4V9cGT8KQViHqDuu9cYtqXf1s_oTxMWToyeJDBRjrNjzObEDrl_y4XryRRIsil0u2kOlWVOSaxzDMKNB4bE0NvSJ2VfgzxyFdndlLX9Zu7ganoYw0fg2_TRTV1WpElHFX5uJ6lniQMghtOhAhYHDX_MBO3A/s2056/%CE%A8%CE%B7%CF%86%CE%BF%CE%B4%CE%AD%CE%BB%CF%84%CE%B9%CE%BF%20%CE%A0%CE%91%202023%20%CE%9130%202%20%CE%93%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%B5%CE%B9%CE%BF%20%CE%9A%CE%9D%20%CE%A0%CE%91.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="2056" data-original-width="2045" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgSeS4jAtKmyVn7xt9mIcJz_DzFLFaSRTS4V9cGT8KQViHqDuu9cYtqXf1s_oTxMWToyeJDBRjrNjzObEDrl_y4XryRRIsil0u2kOlWVOSaxzDMKNB4bE0NvSJ2VfgzxyFdndlLX9Zu7ganoYw0fg2_TRTV1WpElHFX5uJ6lniQMghtOhAhYHDX_MBO3A/s320/%CE%A8%CE%B7%CF%86%CE%BF%CE%B4%CE%AD%CE%BB%CF%84%CE%B9%CE%BF%20%CE%A0%CE%91%202023%20%CE%9130%202%20%CE%93%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%B5%CE%B9%CE%BF%20%CE%9A%CE%9D%20%CE%A0%CE%91.jpg" width="318" /></a></div><p></p><p>Επειδή:</p><p>•<span style="white-space: pre;"> </span>Είναι ένα ενωτικό δημοτικό σχήμα, στο οποίο συμμετέχει διψήφιος αριθμός διαφορετικών οργανώσεων και μεγάλος αριθμός ανένταχτων αγωνιστών των κοινωνικών κινημάτων.</p><p>•<span style="white-space: pre;"> </span>Δεν έχει αρχηγό-παράγοντα της πόλης, αλλά λειτουργεί συλλογικά με γενικές συνελεύσεις και συντονιστικό όργανο.</p><p>•<span style="white-space: pre;"> </span>Η δημοκρατική της λειτουργία προεικονίζει την επιδιωκόμενη άμεση δημοκρατία των πολιτών, για να λαμβάνουν οι ίδιοι οι πολίτες τις αποφάσεις για τον δήμο.</p><p>•<span style="white-space: pre;"> </span>Δεν στέκεται μπροστά, ούτε από πάνω, αλλά δίπλα στις πρωτοβουλίες των πολιτών: Μαζί – Μέσα – Υπέρ των πολιτών και όχι των οικονομικών συμφερόντων της ελίτ.</p><p>•<span style="white-space: pre;"> </span>Ήταν και είναι παρούσα σε όλους τους αγώνες της τετραετίας και στις νίκες των πρωτοβουλιών των πολιτών.</p><p>•<span style="white-space: pre;"> </span>Ως δημοτικό σχήμα έχει ιστορία 4 ετών μεν, αλλά τα μέλη της έρχονται από παλιά: από το ριζοσπαστικό κίνημα της μεταπολίτευσης μέχρι τους σημερινούς κοινωνικούς αγώνες για το περιβάλλον, την παιδεία, την υγεία, την ποιότητα ζωής του κόσμου της εργασίας, τη στέγαση, τους ελεύθερους και πράσινους χώρους, τις γειτονιές της πόλης.</p><p>•<span style="white-space: pre;"> </span>Στην πραγματικότητα, τα μέλη της έρχονται από ακόμα παλιότερα, αφού "προχωρώντας στον ατέλειωτο χωματόδρομο του χρόνου απαντούμε τις χιλιάδες ροδεσιές απ’ τ’ άλλα κάρα"(1).</p><p>Για όλα αυτά και τόσα άλλα: ενεργός υποστήριξη της Πόλης Ανάποδα για αγώνες μέσα στο δημοτικό συμβούλιο και ταυτόχρονα στις γειτονιές της πόλης, για νέες νίκες των πολιτών και μέχρι την τελική νίκη.</p><p>______________________________</p><p>(1) Τίτος Πατρίκιος, "Χωματόδρομος"</p><p>* Φωτογραφία επάνω: από την ανακοίνωση των πρώτων υποψηφίων της Πόλης Ανάποδα στις 31.5.2023</p><div><br /></div>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-18305046412796866392023-05-31T13:27:00.003+03:002023-09-03T19:07:56.581+03:00Επιπτώσεις από τον σχεδιαζόμενο πλωτό σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στη Θεσσαλονίκη<p><i></i></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><i><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiBj1NbST6y4uRopasKMIecVtbvosxLqensziMXfDlsNGNPo0X8C6c2VOdVqwAOcuZ8aS4wH4uU9Ru9bdTrVoZ217eD8gKt9mMn-57Fs3dDtmPvR4OsudnAbK_xfY-LtXvWUudLLBo_EmC5x9Z3svH3FS6g2SbYw9uFKftxtv7RtJNXVvd83yBkncf6vg/s758/stahmos_lng-volos-758x402.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="402" data-original-width="758" height="170" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiBj1NbST6y4uRopasKMIecVtbvosxLqensziMXfDlsNGNPo0X8C6c2VOdVqwAOcuZ8aS4wH4uU9Ru9bdTrVoZ217eD8gKt9mMn-57Fs3dDtmPvR4OsudnAbK_xfY-LtXvWUudLLBo_EmC5x9Z3svH3FS6g2SbYw9uFKftxtv7RtJNXVvd83yBkncf6vg/s320/stahmos_lng-volos-758x402.jpg" width="320" /></a></i></div><i>του <b>Κώστα Νικολάου</b> στο <a href="https://alterthess.gr/epiptoseis-apo-ton-schediazomeno-ploto-stathmo-ygropoiimenoy-fysikoy-aerioy-lng-sti-thessaloniki/"><b>Alterthess</b></a>, 30.5.2023</i><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Πλωτός τερματικός σταθμός υγροποιημένου φυσικού
αερίου (LNG) σχεδιάζεται να εγκατασταθεί στον Θερμαϊκό κόλπο, σε μικρή απόσταση
από τη Θεσσαλονίκη.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Συγκεκριμένα, η εταιρία <span lang="EN-US">Elpedison</span> υπέβαλε πριν λίγες μέρες νέο
αίτημα στην ΡΑΑΕΥ (Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Υδάτων και Ενέργειας) για
εγκατάσταση δύο πλοίων (αντί για ένα που είχε ζητήσει αρχικά) με την απαιτούμενη
επιφάνεια για τη χωροθέτηση των πλωτών μονάδων και λοιπών εγκαταστάσεων να
ανέρχεται σε περίπου 80 στρέμματα μέσα στον Θερμαϊκό κόλπο, σε απόσταση 3,4 χλμ
από τον 6<sup>ο</sup> προβλήτα του λιμένα Θεσσαλονίκης και 3,1 χλμ από την
πλησιέστερη ακτή στα δυτικά [1].</p><span><a name='more'></a></span><p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Λέγοντας υγροποιημένο φυσικό αέριο (<span lang="EN-US">LNG</span>) εννοούμε το ορυκτό φυσικό
αέριο που δεν μεταφέρεται μέσω αγωγών σε αέρια μορφή, αλλά ψύχεται στους -162°<span lang="EN-US">C</span><span lang="EN-US"> </span>για
να υγροποιηθεί και να μεταφερθεί σε μεγάλες αποστάσεις με πλοία σε πλωτούς
σταθμούς, όπου ξαναμετατρέπεται σε αέριο, και στη συνέχεια διοχετεύεται με δίκτυα
αγωγών αερίου για χρήση σε σπίτια και βιομηχανία. Είναι λοιπόν το LNG ένα
ορυκτό αέριο, που σε όλες του τις μορφές αποτελείται από μεθάνιο [2,3].</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Τα τελευταία χρόνια, η παγκόσμια ζήτηση για
υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) ως πηγή ενέργειας αυξάνεται με πολύ γρήγορους
ρυθμούς. Για να καλυφθεί αυτή η ζήτηση, απαιτείται μεγάλος αριθμός
εγκαταστάσεων όπως πλωτές μονάδες αποθήκευσης και επαναεριοποίησης, πλοία και
τερματικά για την αποθήκευση, επεξεργασία και μεταφορά LNG. Οποιαδήποτε αστοχία
σε αυτές τις εγκαταστάσεις μπορεί να εκθέσει τους εργαζόμενους, το περιβάλλον
και τους κατοίκους κοντινών οικισμών σε μεγάλους κινδύνους. Ενδεικτικά
αναφέρεται ότι απώλεια ελέγχου καύσιμων προϊόντων όπως το LNG μπορεί να
οδηγήσει σε ατυχήματα με καταστροφικές συνέπειες όπως πυρκαγιά και έκρηξη [4].</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Το <span lang="EN-US">LNG</span>
μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ρύπανση. Συγκεκριμένα, κατά την καύση <span lang="EN-US">LNG</span>, υπάρχει συχνά μια
απρογραμμάτιστη «διαρροή μεθανίου», η οποία μπορεί να εκπέμψει υποξείδιο του
αζώτου (Ν<sub>2</sub>Ο)και μεθάνιο (<span lang="EN-US">CH</span><sub>4</sub>) στην ατμόσφαιρα. Αυτή η «διαρροή μεθανίου» είναι
πολύ πιο επιβλαβής ως αέριο θερμοκηπίου σε σύγκριση με το διοξείδιο του άνθρακα
(<span lang="EN-US">CO</span><sub>2</sub>) κατά
σχεδόν 80 φορές, συγκρίνοντας τα ίδια ποσά εκπομπής [5].</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Για τη Θεσσαλονίκη, η εγκατάσταση πλωτού σταθμού
στον Θερμαϊκό κόλπο σημαίνει ότι η θαλάσσια αύρα θα μεταφέρει καθημερινά τους
ρύπους αυτούς από τον Θερμαϊκό σε ολόκληρη την πόλη.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Ωστόσο, υπάρχει προς το παρόν ελάχιστη γνώση αυτού
του φαινομένου, το οποίο οδηγεί στην αύξηση ενός νεοεμφανιζόμενου ρύπου χωρίς
να υπάρχει κανονιστικό πλαίσιο. Ακόμη και η εφαρμογή της διεθνώς νεοεισαχθείσας
νομοθεσίας δεν προβλέπει τη «διαρροή μεθανίου» και είναι τρομακτικό ότι, ενώ η
χρήση του <span lang="EN-US">LNG</span> αυξάνεται
δραματικά, οι διατάξεις που θα καλύπτουν τη «διαρροή μεθανίου» καθυστερούν,
προκαλώντας τεράστια ποσά ρύπανσης [6-8].</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Το <span lang="EN-US">LNG</span>
που επαναεριοποιείται σε τερματικούς σταθμούς ενέχει επίσης σημαντικούς
κινδύνους για την ασφάλεια. Εάν αναφλεγεί στην πηγή, οι ατμοί <span lang="EN-US">LNG</span> μπορεί να μετατραπούν σε φλεγόμενη
«πύρινη λίμνη» όπου καίγονται σε πιο υψηλές θερμοκρασίες από άλλα καύσιμα και
δεν μπορούν να κατασβεστούν. Οι πυρκαγιές <span lang="EN-US">LNG</span> αναπτύσσουν τόσο υψηλές θερμοκρασίες που μπορούν να
προκαλέσουν εγκαύματα δεύτερου βαθμού ακόμα και σε απόσταση 1,5 χιλιομέτρου. Κατά
συνέπεια, οι εγκαταστάσεις <span lang="EN-US">LNG</span>
ενέχουν σημαντικούς κινδύνους για τους πληθυσμούς που βρίσκονται κοντά [3,9].</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Το Κοινό Κέντρο Ερευνών (<span lang="EN-US">JRC</span>) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αξιολόγησε
μια σειρά ατυχημάτων σε εγκαταστάσεις <span lang="EN-US">LNG</span> και τις σχετικές έρευνες για τέτοια συμβάντα, διαπιστώνοντας
ότι το <span lang="EN-US">LNG</span> παραμένει
μια ουσία υψηλού κινδύνου [10].</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Τις τελευταίες δεκαετίες, πολλά σοβαρά ατυχήματα
συνέβησαν σε τερματικούς σταθμούς <span lang="EN-US">LNG</span>. Ενδεικτικά και μόνο, ένα ατύχημα σε εργοστάσιο αποθήκευσης <span lang="EN-US">LNG</span> στις ΗΠΑ (πολιτεία
Ουάσιγκτον) το 2014 οδήγησε σε τραυματισμούς αρκετών εργαζομένων, εκκένωση
εκατοντάδων ανθρώπων από τις εστίες τους και εκτόξευση βαρέων αντικειμένων σε
απόσταση πολλών εκατοντάδων μέτρων μετά από μια ισχυρή έκρηξη [11]. Ένα ατύχημα
σε τερματικό σταθμό LNG στην Αλγερία το 2004 σκότωσε 27 και τραυμάτισε 74
ανθρώπους [12].</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Οι κίνδυνοι που συνδέονται με το LNG είναι
ιδιαίτερα σοβαροί όταν οι τερματικοί σταθμοί εισαγωγής LNG είναι κοντά ή μέσα σε
πυκνοκατοικημένες περιοχές, όπως η περίπτωση της Θεσσαλονίκης. Τα ζητήματα
ασφάλειας και οι επιπτώσεις των συγκεντρωμένων υποδομών εισαγωγής ορυκτών
καυσίμων με συγκέντρωση μεγάλων ποσοτήτων ενός επικίνδυνου αερίου, δεν μπορεί
να αγνοηθούν. Στην περίπτωση ατυχήματος, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να δημιουργηθεί
ένα φλεγόμενο νέφος, του οποίου η διασπορά θα είναι απρόβλεπτη, φτάνοντας
χιλιόμετρα μακριά. Πολλοί εκτιμούν έως και 5 χλμ. Οι συνέπειες για την πόλη της
Θεσσαλονίκης θα είναι ανυπολόγιστες.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;">Αντίθετα, με δεκαετείς έρευνες στην Ελλάδα [13]
αποδείχθηκε ότι είναι εφικτή η αποκεντρωμένη παραγωγή ενέργειας και τοπική
κατανάλωση με χωροθέτηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) σε μικρή κλίμακα,
χωρίς επιπτώσεις περιβαλλοντικές-κοινωνικές-οικονομικές, με λειτουργία έξω από
το χρηματιστήριο ενέργειας και με κοινωνική ιδιοκτησία και διαχείριση από τους
ίδιους τους πολίτες (κυρίως δια μέσου ενεργειακών συνεταιρισμών). Με αυτόν τον
δρόμο μπορεί να ανακτηθεί η ενέργεια ως κοινό αγαθό στα χέρια των πολιτών και
να πάψει να είναι εμπόρευμα που οδηγεί σε ενεργειακή φτώχεια.</p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><i><u>Πηγές</u></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;">[1]
Energypress.gr, 24.5.2023<o:p></o:p></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">[2] Howarth R.W., A bridge to
nowhere: methane emissions and the greenhouse gas footprint of natural gas,
Cornell University, 2014<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">[3] Kieninger F., Robb E., LNG: The
liquid path to climate chaos, Friends of the Earth - Europe and Food &
Water Action Europe, 2022<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">[4] Animah I., Shafiee M.,
Application of risk analysis in the liquefied natural gas (LNG) sector: An
overview, Journal of Loss Prevention in the Process Industries, Volume 63, 2020<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; mso-add-space: auto; text-align: justify;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">[5] Ushakov S.,
Stenersen D., Einang P.M., Methane slip from gas fuelled ships: A comprehensive
summary based on measurement data, J. Mar. Sci. Technol. 2019, 24, 1308–1325<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; mso-add-space: auto; text-align: justify;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">[6] Herdzik J., The
impact of methane slip from vessels on environment, J. KONES 2018, 25, 149–155.<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoListParagraphCxSpLast" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; mso-add-space: auto; text-align: justify;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">[7] Boviatsis M.,
Alexopoulos A.B., Theodosiou M., A proactive international regulation system
based on technological innovations against emerging environmental threats. In
Proceedings of the Conference on Environmental Science and Technology, Rhodes,
Greece, 4–7 September 2019<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">[8] Polemis D., Boviatsis M., Legal
and Policy Issues While Evaluating the Sustainability of a Floating Storage
Regasification Unit: The Case of Alexandroupoli Greece, Sustainability, 2023,
15(5), 4660<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">[9] The Threat of Fracked Gas
Exports in the Rio Grande Valley, The Architectural League NY<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">[10] Chemical Accident Prevention
& Preparedness - Learning from incidents involving liquefied natural gas
(LNG) on fixed sites, Minerva - European Commission, 2020<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">[11] The Storage and Transportation
of LNG: What Could Go Wrong? Delaware Currents, 2021</span><o:p></o:p></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">[12] Liquefied Natural Gas (LNG)
Infrastructure Security: Issues for Congress, Congressional Research Service,
2008<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;">[13] Νικολάου
Κ., Προς μια κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά δίκαιη χρήση των
Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ)", Περιοδικό για την Περιβαλλοντική
Εκπαίδευση, 23-24(68-69), 2023<o:p></o:p></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0cm; text-align: justify;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><o:p> </o:p></i></p>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-75150221582218448322023-04-07T14:45:00.001+03:002023-04-07T14:45:17.682+03:00Εφαρμογή μεθοδολογιών μέτρησης Κοινωνικού Αντίκτυπου. Ένα παράδειγμα: UnivSSE Coop<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjASZkGCbyNSVmtN9Hw6nSlJ-leVBX2-9LIKwU8wmaJCHQ2-tIfuxSDg-NVoejbxDZEPxxPh0eNzS2cIdmubxzSNSw96vtJNQMXuIyHqxKGv-mlv7Om6SSqZSGDY0uwUleJYQtZxjXJKGgf69VVY2-VjU2mvEm19vHToS5igFSdSPx_4OCNFAszn6s3Xg/s1677/seed%206%20zoom%20KN.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1097" data-original-width="1677" height="209" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjASZkGCbyNSVmtN9Hw6nSlJ-leVBX2-9LIKwU8wmaJCHQ2-tIfuxSDg-NVoejbxDZEPxxPh0eNzS2cIdmubxzSNSw96vtJNQMXuIyHqxKGv-mlv7Om6SSqZSGDY0uwUleJYQtZxjXJKGgf69VVY2-VjU2mvEm19vHToS5igFSdSPx_4OCNFAszn6s3Xg/s320/seed%206%20zoom%20KN.jpg" width="320" /></a></div>"Εφαρμογή μεθοδολογιών μέτρησης Κοινωνικού Αντίκτυπου. Ένα παράδειγμα: UnivSSE Coop" ήταν το θέμα εισήγησης στο 6ο Σεμινάριο για την ανάπτυξη δεξιοτήτων Κοινωνικής Καινοτομίας του προγράμματος SEED, 7.4.2023.<p></p><p>Το αρχείο της παρουσίασης υπάρχει εδώ:</p><p><a href="https://www.researchgate.net/publication/369857586_Epharmoge_methodologion_metreses_Koinonikou_Antiktypou_Ena_paradeigma_UnivSSE_Coop">https://www.researchgate.net/publication/369857586_Epharmoge_methodologion_metreses_Koinonikou_Antiktypou_Ena_paradeigma_UnivSSE_Coop</a><br /></p><p><br /></p>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-68363886390729646522023-04-01T12:56:00.006+03:002023-04-01T12:58:24.262+03:00Στην "TV 100" για την αύξηση και κοινωνικά δίκαιη κατανομή του πράσινου στην πόλη<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0U0hmUyogJ8b9Zr3Xa8h3vYZRcG5OaO88s8V_a-x667UH7F2LVYVap_dX8NwiTQ2BD4AZdel0wv6f85rEkJM9LW4NJNgmfVfbYkeAJfKb2ZFfV62gEoTxLElVrwVcRWsGHXN2grdeRzjJ0dQkpllyShzLothaxxPN9jvViPagrxWyBXqOe93HTHfy1w/s1360/%CE%A0%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%BD%CE%BF%20TV100%2031-3-2023.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="768" data-original-width="1360" height="181" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0U0hmUyogJ8b9Zr3Xa8h3vYZRcG5OaO88s8V_a-x667UH7F2LVYVap_dX8NwiTQ2BD4AZdel0wv6f85rEkJM9LW4NJNgmfVfbYkeAJfKb2ZFfV62gEoTxLElVrwVcRWsGHXN2grdeRzjJ0dQkpllyShzLothaxxPN9jvViPagrxWyBXqOe93HTHfy1w/s320/%CE%A0%CF%81%CE%B1%CF%83%CE%B9%CE%BD%CE%BF%20TV100%2031-3-2023.jpg" width="320" /></a></div>Συνέντευξη για την αύξηση, αναβάθμιση και κοινωνικά δίκαιη κατανομή του πράσινου στην πόλη διαμέσου του υπάρχοντος Στρατηγικού και Επιχειρησιακού Σχεδίου για το Πράσινο της Θεσσαλονίκης, στο δελτίο ειδήσεων της "TV 100", καθώς και των "The Opinion" και "ThessToday" στις 31.3.2023.<p></p><p>Το σχετικό βίντεο εδώ:</p><p><a href="https://www.youtube.com/watch?v=x-YTTO6ftAo">https://www.youtube.com/watch?v=x-YTTO6ftAo</a><br /></p><p><br /></p>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-2868996772249793552023-03-31T19:30:00.001+03:002023-06-02T19:52:43.864+03:00Συνέντευξη Τύπου για την κοπή και το κλάδεμα των δέντρων της Θεσσαλονίκης<p><b><span face=""Calibri","sans-serif"" style="font-size: 13pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: EL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;"><i></i></span></b></p><table cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="float: left; margin-right: 1em; text-align: left;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjGdWoS0KvXP4HmhPBztBQFD5LYU3JerVVRO2AnN43B3sZfARqmKdbhimmbrNRZHoHh2mZssV7ZwyGNyhqSdn6WBxAEHh41G7K3sIs79Ce9k20XuDVqAagVzE6S2Q2qtxrFoTh4AqMHur4jlkb-cTdHk8nAfsDCdLgMkZ6T0It4ChZQQjYtzvx6yX2byg/s1273/%CE%94%CE%95%CE%98%20%CE%94%CE%B5%CE%BD%CF%84%CF%81%CE%B1%202.jpg" style="clear: left; margin-bottom: 1em; margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="548" data-original-width="1273" height="138" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjGdWoS0KvXP4HmhPBztBQFD5LYU3JerVVRO2AnN43B3sZfARqmKdbhimmbrNRZHoHh2mZssV7ZwyGNyhqSdn6WBxAEHh41G7K3sIs79Ce9k20XuDVqAagVzE6S2Q2qtxrFoTh4AqMHur4jlkb-cTdHk8nAfsDCdLgMkZ6T0It4ChZQQjYtzvx6yX2byg/w320-h138/%CE%94%CE%95%CE%98%20%CE%94%CE%B5%CE%BD%CF%84%CF%81%CE%B1%202.jpg" width="320" /></a></td></tr><tr><td class="tr-caption" style="text-align: center;"><i><span style="font-size: x-small;">Θεοχάρης Ζάγκας, καθηγητής Σχολής Δασολογίας και<br /> Φυσικού Περιβάλλοντος ΑΠΘ, Βασίλης Πάγκαλος, δημοσιογράφος,<br />Σάκης Κούγκολος, καθηγητής Διαχείρισης Περιβάλλοντος-<br />Περιβαλλοντικής Μηχανικής του τμήματος Πολιτικών Μηχανικών ΑΠΘ,<br />Κώστας Νικολάου, επισκέπτης καθηγητής Οικολογίας και<br />Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας ΑΠΘ</span></i></td></tr></tbody></table><b><span face=""Calibri","sans-serif"" style="font-size: 13pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: EL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;"><i>της Κίνησης Πολιτών «ΔΕΘ - Μητροπολιτικό Πάρκο για μια
βιώσιμη Θεσσαλονίκη»</i></span></b><p></p><p> «Εγκληματική πράξη», «βάναυση παρέμβαση», «κακοποίηση». Αυτούς τους χαρακτηρισμούς χρησιμοποίησε ο καθηγητής του τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ Θεοχάρης Ζάγκας για να περιγράψει τα αποτελέσματα της κλάδευσης και κοπής δέντρων, όπως διενεργείται τα τελευταία χρόνια στη Θεσσαλονίκη και σε πολλές άλλες αστικές περιοχές της χώρας. Αυτό ακριβώς ήταν και το θέμα της συνέντευξης Τύπου που διοργάνωσε σήμερα 31 Μαρτίου 2023 η κίνηση πολιτών «ΔΕΘ - Μητροπολιτικό Πάρκο για μια Βιώσιμη Θεσσαλονίκη», με σκοπό την ενημέρωση των πολιτών από ειδικούς επιστήμονες και το άνοιγμα ενός διαλόγου για ένα ζήτημα που αφορά όλους τους κατοίκους.</p><span><a name='more'></a></span><p>Όπως είπε ο κ. Ζάγκας, τα δέντρα λειτουργούν σαν μεγάλες κλιματιστικές «συσκευές» μειώνοντας τη θερμοκρασία των πόλεων το καλοκαίρι, την ατμοσφαιρική ρύπανση και τον θόρυβο, ενώ συμβάλλουν στην ποιότητα ζωής, στην αισθητική αναβάθμιση, ακόμα και στη συναισθηματική ανάταση των ανθρώπων. Η κλάδευση των αστικών δέντρων θα πρέπει να είναι όχι ο κανόνας αλλά η εξαίρεση, και όταν γίνεται θα πρέπει να είναι απολύτως αιτιολογημένη και να γίνεται με γνώση και σεβασμό. Πρόκειται για μια σημαντική και εξειδικευμένη εργασία που δεν μπορεί να γίνεται μαζικά και από προσωπικό που δεν έχει την κατάλληλη εκπαίδευση. Όπως επισήμανε, αυτή τη γνώσηδεν την εξασφαλίζει ούτε το πτυχίο του δασολόγου ή του γεωπόνου, διότι η διαχείριση του αστικού πρασίνου δεν διδάσκεται επαρκώς και ούτε αργότερα γίνονται σεμινάρια, ενώ στους δήμους επικρατούν πρακτικές παλιών κηπουρών – αλλά και λογικές που λένε ότι πρέπει να γίνουν κλαδεύσεις οπωσδήποτε επειδή π.χ. απλώς έχουν βρεθεί οι οικονομικοί πόροι για αυτό. Σύμφωνα με τον κ. Ζάγκα, οι πρακτικές που εφαρμόζονται στα βραχύβια οπωροφόρα είναι ακατάλληλες για τα αστικά δέντρα, τα οποία θα μπορούσαν να ζήσουν έως 150-200 χρόνια, αλλά τελικά ζουν έως 40. Κι αυτό γιατί η κλάδευση που απομακρύνει τα ζωντανά κλαδιά, στα οποία υπάρχει συσσωρευμένη ενέργεια, καταπονεί το δέντρο και το οδηγεί σταδιακά στον θάνατο. Ακόμη, πολλές φορές τα κλαδευτικά εργαλεία μεταδίδουν μύκητες προσβάλλοντας όλα τα δέντρα – χαρακτηριστικό είναι ότι για αυτό τον λόγο σήμερα δεν υπάρχει ούτε μία ακακία Κωνσταντινουπόλεως στη Θεσσαλονίκη, ενώ ήταν ένα κοινό δέντρο στην πόλη. Επίσης η κλάδευση δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αλλοιώνει την τυπική μορφή και τη λειτουργικότητα του δέντρου. Όπως είπε ο κ. Ζάγκας, αυτή τη στιγμή τα 45.000 δέντρα που έχει η πόλη δεν προσφέρουν τίποτε και μέχρι να βγάλουν κλαδιά θα έχει περάσει το καλοκαίρι. Θα πρέπει να γίνει επιλογή των κατάλληλων ειδών, δηλαδή είδη που να έχουν μεγάλο οικολογικό εύρος, μεγάλη επουλωτική ικανότητα και αντοχή σε υψηλές θερμοκρασίες, στην ξηρασία, στη ρύπανση και στη φωτορρύπανση.</p><p>Από την πλευρά του ο καθηγητής Διαχείρισης Περιβάλλοντος - Περιβαλλοντικής Μηχανικής στο τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ Σάκης Κούγκολος αναφέρθηκε στη ρύπανση της ατμόσφαιρας και ιδιαίτερα στα αιωρούμενα σωματίδια, για τα οποία μάλιστα αναμένεται η ΕΕ να παραπέμψει την Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Ένας από τους τρόπους μείωσης της αέριας ρύπανσης, όπως επισήμανε, είναι ακριβώς να αποκτήσει η πόλη περισσότερο πράσινο, τόσο με δέντρα όσο και με τη δημιουργία πάρκων, για τα οποία πρέπει να αξιοποιηθούν ελεύθεροι ή δυνητικά ελεύθεροι χώροι, όπως η ΔΕΘ, τα στρατόπεδα, αλλά ενδεχομένως και τα γήπεδα του ΠΑΟΚ και του Άρη. Η δημιουργία αυτών των πράσινων χώρων, πέρα από την αντιμετώπιση της αέριας ρύπανσης, θα συμβάλει και στην καταπολέμηση του φαινομένου της αστικής θερμικής νησίδας (3-4 βαθμοί περισσότεροι στην πόλη από ό,τι στη γύρω περιοχή), ενώ η πόλη μπορεί να αποκτήσει χώρους για άθληση, για κοινωνική ζωή, αλλά και για συγκέντρωση των κατοίκων έπειτα από μια φυσική καταστροφή όπως π.χ. ένας σεισμός. </p><p>Τρίτος εισηγητής ήταν ο επισκέπτης καθηγητής Οικολογίας και Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας στο ΑΠΘ Κώστας Νικολάου, ο οποίος παρέθεσε μερικά πολύ ανησυχητικά δεδομένα. Συγκεκριμένα, η αναλογία πράσινου ανά κάτοικο είναι στη Θεσσαλονίκη 2-2,7 τ.μ. ενώ σύμφωνα με τις προδιαγραφές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, αλλά και με την ευρωπαϊκή πρακτική, θα έπρεπε να είναι περίπου 9 τ.μ. Για να επιτευχθεί μια τέτοια αναλογία η πόλη θα έπρεπε να είχε 250.000 δέντρα, πέντε φορές περισσότερα από αυτά που έχει σήμερα. Μόνο οι άδειες δενδροδόχοι στη Θεσσαλονίκη είναι 3.500 – κάτι που ισοδυναμεί με ένα μικρό δάσος. Η αύξηση των ζωνών πρασίνου θα μπορούσε να μειώσει τους ατμοσφαιρικούς ρύπους κατά 30%-60%, τη στιγμή που περίπου 1.000 Θεσσαλονικείς πεθαίνουν πρόωρα εξαιτίας αυτών των ρύπων. Η διαφορά ανάμεσα δρόμους με δέντρα και χωρίς δέντρα μπορεί να είναι ακόμη και 10 βαθμοί Κελσίου – που σημαίνει ότι οι 40 βαθμοί το καλοκαίρι θα μπορούσαν να γίνουν 30. Όπως τόνισε ο κ. Νικολάου, η λύση υπάρχει και είναι έτοιμη εδώ και 20 χρόνια: πρόκειται για το Στρατηγικό Επιχειρησιακό Σχέδιο που εκπονήθηκε από τον τότε Οργανισμό Ρυθμιστικού Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με τμήματα του ΑΠΘ. Το Σχέδιο αυτό προβλέπει αύξηση του πράσινου με μικρό κόστος, άμεση εφαρμογή και απτά αποτελέσματα, ενώ παράλληλα λαμβάνεται μέριμνα για δίκαιη κατανομή του πράσινου με μείωση των κοινωνικών και γεωγραφικών ανισοτήτων. Εφαρμογές του Σχεδίου θα μπορούσαν να γίνουν στο Σέιχ Σου με αναβάθμισή του, στον χώρο της ΔΕΘ με δημιουργία μητροπολιτικού πάρκου, στα στρατόπεδα της πόλης με μετατροπή τους σε πάρκα, στο θαλάσσιο μέτωπο από Αγγελοχώρι έως Καλοχώρι με πράσινες παρεμβάσεις, στις σχολικές αυλές, στα ρέματα, στους ακάλυπτους των πολυκατοικιών, και βέβαια στους οδικούς άξονες με την αναβάθμιση των δενδροστοιχιών. Σχετικά δε με τις ευθύνες για τη σημερινή κατάσταση με τις κοπές των δέντρων, ο ίδιος δεν τις απέδωσε στη διεύθυνση Πρασίνου του δήμου, αλλά υπογράμμισε ότι είναι μια πολιτική απόφαση του δήμου. Πρώτα παίρνονται οι αποφάσεις και μετά έρχονται οι εισηγήσεις, είπε χαρακτηριστικά.</p><p>Όσο για το τι μέλλει γενέσθαι σε πρακτικό επίπεδο, οι εισηγητές συμφώνησαν ότι πρέπει να σταματήσει η κοπή των δέντρων και να γίνει άμεση φύτευση νέων. Οι μαζικές υλοτομίες πρέπει να καταργηθούν ως πρακτική και να υπάρξει μέριμνα για αντικατάσταση των τυχόν άρρωστων δέντρων σταδιακά και μεθοδικά.</p><div><br /></div>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-36712716750345868952023-03-21T10:53:00.003+02:002023-09-03T19:08:40.254+03:00Προς μια κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά δίκαιη χρήση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ)<p><i></i></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><i><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhL_QO48_A8ubQpILY7YeSIk8UcoHmX9LM13UrdGLXUyUY0Z2y006BtBWdZZ0B5uid7FUH1Ecd40VuUPv5Z-RtvBWbjV1c7WWvGt-qvowp1udWnuRC69IEzRufh77S82Q1zhC24qi7gOjxB32W8CL0MN0QgR74x4HHhLfjcVJ5rSkxE1YJAgAjWneOruw/s553/exofyllo%20%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%B5%CF%87%CF%8C%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%B1%2023-24.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="372" data-original-width="553" height="215" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhL_QO48_A8ubQpILY7YeSIk8UcoHmX9LM13UrdGLXUyUY0Z2y006BtBWdZZ0B5uid7FUH1Ecd40VuUPv5Z-RtvBWbjV1c7WWvGt-qvowp1udWnuRC69IEzRufh77S82Q1zhC24qi7gOjxB32W8CL0MN0QgR74x4HHhLfjcVJ5rSkxE1YJAgAjWneOruw/s320/exofyllo%20%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%B5%CF%87%CF%8C%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%B1%2023-24.jpg" width="320" /></a></i></div><i>του <b>Κώστα Νικολάου</b> στο <a href="https://www.peekpemagazine.gr/article/%CE%A0%CF%81%CE%BF%CF%82-%CE%BC%CE%B9%CE%B1-%CE%BA%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CF%89%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AC-%CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CE%AC-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%B2%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC-%CE%B4%CE%AF%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CE%B7-%CF%87%CF%81%CE%AE%CF%83%CE%B7-%CF%84%CF%89%CE%BD-%CE%91%CE%BD%CE%B1%CE%BD%CE%B5%CF%8E%CF%83%CE%B9%CE%BC%CF%89%CE%BD-%CE%A0%CE%B7%CE%B3%CF%8E%CE%BD"><b>Περιοδικό για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση</b>, 23-24(68-69), 2023</a></i><p></p><p>Από τα περιεχόμενα του άρθρου:</p><p>- Γιατί ενεργειακή φτώχεια και ακρίβεια;</p><p>- Το μεγάλο λάθος στον λογαριασμό και το πραγματικό κόστος των διαφόρων μορφών ενέργειας.</p><p>- Το δρομολογούμενο «αντίο» στα ορυκτά καύσιμα και η άναρχη ανάδυση των ΑΠΕ με φόντο την κερδοσκοπία.</p><p>- Δέκα χρόνια ερευνών για τη χωροθέτηση ΑΠΕ (αιολικών και φωτοβολταϊκών) με κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά κριτήρια στις περιοχές της Θράκης, Μακεδονίας, Ηπείρου, Θεσσαλίας, Κυκλάδων και Κρήτης.</p><p>Διαπιστώθηκε ότι:</p><p>- η εγκατάσταση αιολικών και φωτοβολταϊκών συστημάτων στις προτεινόμενες περιοχές χωροθέτησης μπορεί να καλύψει από 3,5 έως 13 φορές τις υπάρχουσες τοπικές ανάγκες</p><p>- είναι εφικτή η χωροθέτηση των ΑΠΕ χωρίς επιπτώσεις κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές</p><p>- είναι εφικτή η ενεργειακή αυτονομία των περιοχών σε επίπεδο περιφέρειας</p><p>- είναι εφικτή η αποκεντρωμένη παραγωγή και κατανάλωση της ενέργειας, δηλαδή, εκεί που παράγεται η ενέργεια, εκεί να καταναλώνεται</p><p>- με δεδομένο ότι υπάρχει δυνατότητα υπερκάλυψης των αναγκών μιας περιφέρειας προκύπτει ότι δεν χρειάζονται μεγάλης κλίμακας Α/Γ και Φ/Β. Είναι ικανοποιητικά επαρκής η χρήση ΑΠΕ σε μικρή κλίμακα και με ήπιους τρόπους. Υπογραμμίζονται:</p><p>- Ανάκτηση της ενέργειας ως κοινό αγαθό στα χέρια των πολιτών – Δεν μπορεί να είναι εμπόρευμα που οδηγεί σε ενεργειακή φτώχεια</p><p>- Κοινωνική ιδιοκτησία και διαχείριση από τους ίδιους τους πολίτες, κυρίως δια μέσου ενεργειακών συνεταιρισμών</p><p>- Λειτουργία έξω από το χρηματιστήριο ενέργειας και από διακυμάνσεις τιμών</p><p>- Δεν κερδοσκοπούμε με την ενέργεια - Καλύπτουμε μόνον τις ανάγκες μας.</p><p><br /></p>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-75783610352669270312023-03-19T15:41:00.003+02:002023-03-19T15:41:25.864+02:00Στο "ΕΡΤ News" για το νερό σε Ευρώπη και Ελλάδα<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgK8wwOA4rorVjTghzDCSrG3FnLGTFEQbBdshtmKDhsK5wEIkph7TBxyjcMfY0tBFJwHeUtmcg9Wgo1WAZptgnzD3K1Kcx2EL-9KRO0NMq-2ihMaOuAb6F6EMark0SZRA9HwMZpxTgO6IG5RBNpGhkSucpeKtvU1TJFN6FIaBEb7ebsqpXM7FW4qZtGiQ/s1013/%CE%95%CE%A1%CE%A4%20News%2018-3-2023.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="588" data-original-width="1013" height="186" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgK8wwOA4rorVjTghzDCSrG3FnLGTFEQbBdshtmKDhsK5wEIkph7TBxyjcMfY0tBFJwHeUtmcg9Wgo1WAZptgnzD3K1Kcx2EL-9KRO0NMq-2ihMaOuAb6F6EMark0SZRA9HwMZpxTgO6IG5RBNpGhkSucpeKtvU1TJFN6FIaBEb7ebsqpXM7FW4qZtGiQ/s320/%CE%95%CE%A1%CE%A4%20News%2018-3-2023.jpg" width="320" /></a></div>Συνέντευξη στο πλαίσιο της εκπομπής "Συμβαίνει στην Ευρώπη" του τηλεοπτικού σταθμού "ΕΡΤ News" (18.3.2023) για το νερό στην Ευρώπη και στην Ελλάδα: ποιότητα και επάρκεια νερού, επιπτώσεις της ιδιωτικοποίησης, καταλληλότερη διαχείριση, εμφιαλωμένα νερά, δωρεάν πόσιμο νερό σε δημόσιες βρύσες και στην εστίαση.<p></p><p>Η εκπομπή είναι διαθέσιμη στο Ertflix μέχρι τις 25.3.2023:</p><p><a href="https://www.ertflix.gr/vod/vod.256718-sumbainei-sten-europe-62">https://www.ertflix.gr/vod/vod.256718-sumbainei-sten-europe-62</a></p><p><br /></p>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-87708818799336655562023-03-10T13:40:00.001+02:002023-06-02T19:53:26.314+03:00Όχι στην κερκόπορτα για την ιδιωτικοποίηση του νερού, που επιχειρείται με το νομοσχέδιο για τη νέα ρυθμιστική αρχή!<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjXEDqGL93TyGmYrGOUmA_tlbzJ1_Ww0R5C25asM63vMMG10Ik83wncLBC5Is6bZARD4aJUbdkJnPBDmJIk7X9nx9UlYj7EIDkylU31x1wOMw6OAJfW_ZTzfGYICc6leg6VosQE7oUgONpo1kpQtUGFrMfO01ISxy5TNPYMExo7jCUnWc9BL0sX89KrXw/s572/3319166905.01.S001.LXXXXXXX.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="453" data-original-width="572" height="253" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjXEDqGL93TyGmYrGOUmA_tlbzJ1_Ww0R5C25asM63vMMG10Ik83wncLBC5Is6bZARD4aJUbdkJnPBDmJIk7X9nx9UlYj7EIDkylU31x1wOMw6OAJfW_ZTzfGYICc6leg6VosQE7oUgONpo1kpQtUGFrMfO01ISxy5TNPYMExo7jCUnWc9BL0sX89KrXw/s320/3319166905.01.S001.LXXXXXXX.jpg" width="320" /></a></div><b>Από κοινού δήλωση της Πρωτοβουλίας 62 φορέων και συλλογικοτήτων για τη συνεργατική διαχείριση του νερού της Θεσσαλονίκης από τους πολίτες</b><p></p><p><i>10 Μαρτίου 2023</i></p><p><b>Όχι στην κερκόπορτα για την ιδιωτικοποίηση του νερού, που επιχειρείται με το νομοσχέδιο για τη νέα ρυθμιστική αρχή!</b></p><p>Με αφορμή την κατάθεση στη Βουλή του πολυνομοσχεδίου με τίτλο: «Μετονομασία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων και διεύρυνση του αντικειμένου της με αρμοδιότητες επί των υπηρεσιών ύδατος και της διαχείρισης αστικών αποβλήτων κ.ά.», οι παρακάτω αναφερόμενοι 62 φορείς και συλλογικότητες, που υπογράψαμε διακήρυξη και συμμετέχουμε στην “Πρωτοβουλία για τη συνεργατική διαχείριση του νερού της Θεσσαλονίκης από τους πολίτες”, δηλώνουμε ότι θα σταθούμε και πάλι μπροστά για να μην ανοίξει η κερκόπορτα για την ιδιωτικοποίηση του νερού, που επιχειρείται με αυτό το νομοσχέδιο για τη νέα ρυθμιστική αρχή.</p><span><a name='more'></a></span><p>Συγκεκριμένα, το νομοσχέδιο (η διαβούλευση για το οποίο είχε διάρκεια μόλις 4 ημέρες, συμπεριλαμβανομένου του τριήμερου της αργίας της Καθαράς Δευτέρας) ανοίγει διάπλατα τον δρόμο για την ιδιωτικοποίηση του νερού, παρά τις αντίθετες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ). Στο πλαίσιο αυτό, αφαιρείται από το αρμόδιο Υπουργείο η διαχείριση της υπηρεσίας ύδρευσης και αποχέτευσης, η οποία μεταφέρεται στη ΡΑΕ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας), η οποία μετονομάζεται σε ΡΑΑΕΥ (Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων).</p><p>Με το νομοσχέδιο σχεδιάζεται να δημιουργηθεί «αγορά» για την παροχή των υπηρεσιών ύδρευσης – αποχέτευσης και θεσμοθετείται η Ρυθμιστική Αρχή Υδάτων, ανοίγοντας δηλαδή την κερκόπορτα για την ιδιωτικοποίηση του νερού.</p><p>Για άλλη μία φορά επιχειρείται η παραβίαση των αποφάσεων του ΣτΕ, που από το 2014 μέχρι και σήμερα, εμπόδισαν την ιδιωτικοποίηση του νερού και την πώληση της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ αναφέροντας ρητά ότι το νερό είναι δημόσιο αγαθό και ότι δεν μπορεί να είναι στο ΤΑΙΠΕΔ και στο Υπερταμείο.</p><p>Το νερό είναι κοινό μας αγαθό (δημόσιο/κοινωνικό) και όχι εμπόρευμα για να κερδοσκοπούν οι εταιρίες.</p><p>Η ιδιωτικοποίηση του νερού δεν θα περάσει!</p><p><i>Κινήματα, φορείς, συλλογικότητες που υπογράφουν:</i></p><div><!--more--><div><br /></div><div>1.<span style="white-space: pre;"> </span>Κίνηση 136</div><div>2.<span style="white-space: pre;"> </span>“Αντιγόνη” - Κέντρο Πληροφόρησης και Τεκμηρίωσης για το Ρατσισμό, την Οικολογία, την Ειρήνη και τη Μη Βία</div><div>3.<span style="white-space: pre;"> </span>Green Wave Festival</div><div>4.<span style="white-space: pre;"> </span>Γυναίκες σε Δίκτυο</div><div>5.<span style="white-space: pre;"> </span>Δίκτυο Εθελοντικών Οργανώσεων Θεσσαλονίκης</div><div>6.<span style="white-space: pre;"> </span>Δίκτυο ΚοινΣΕπ Κεντρικής Μακεδονίας</div><div>7.<span style="white-space: pre;"> </span>Ενεργειακή Κοινότητα Θεσσαλονίκης - Κεντρικής Μακεδονίας</div><div>8.<span style="white-space: pre;"> </span>Ένωση συνεταιρισμών «Ένωση πολιτών για το Νερό»</div><div>9.<span style="white-space: pre;"> </span>Ένωση Φορέων Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας Κεντρικής Μακεδονίας “ΕΝ ΚΑΛΟ ΚΕΜ”</div><div>10.<span style="white-space: pre;"> </span>Επανάχρηση Τώρα!</div><div>11.<span style="white-space: pre;"> </span>Κοινοπραξία Φορέων Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας “Τα πάντα RE”</div><div>12.<span style="white-space: pre;"> </span>ΚοινΣΕπ Agrodiaetus Nephoiptamenos – Αναγεννημένη Κουζίνα των Φτωχών</div><div>13.<span style="white-space: pre;"> </span>ΚοινΣΕπ BioHerbal Hellas</div><div>14.<span style="white-space: pre;"> </span>ΚοινΣΕΠ Bio-Riza</div><div>15.<span style="white-space: pre;"> </span>ΚοινΣΕπ Eco-Greece</div><div>16.<span style="white-space: pre;"> </span>ΚοινΣΕπ Ecoroutes</div><div>17.<span style="white-space: pre;"> </span>ΚοινΣΕπ Icons</div><div>18.<span style="white-space: pre;"> </span>ΚοινΣΕπ kookoonari</div><div>19.<span style="white-space: pre;"> </span>ΚοινΣΕπ Olympus Aroma</div><div>20.<span style="white-space: pre;"> </span>ΚοινΣΕπ Pointplan</div><div>21.<span style="white-space: pre;"> </span>ΚοινΣΕπ SolidarIT</div><div>22.<span style="white-space: pre;"> </span>ΚοινΣΕπ Αργώ</div><div>23.<span style="white-space: pre;"> </span>ΚοινΣΕπ Δημιουργίες</div><div>24.<span style="white-space: pre;"> </span>ΚοινΣΕπ Δια Βίου Ανέλιξη</div><div>25.<span style="white-space: pre;"> </span>ΚοινΣΕπ Εργαστήρι χωρίς σύνορα</div><div>26.<span style="white-space: pre;"> </span>ΚοινΣΕπ Εσπερίδες</div><div>27.<span style="white-space: pre;"> </span>ΚοινΣΕπ Μυγδονία</div><div>28.<span style="white-space: pre;"> </span>ΚοινΣΕπ Περισυλλογή</div><div>29.<span style="white-space: pre;"> </span>ΚοινΣΕπ Σπείρα γης</div><div>30.<span style="white-space: pre;"> </span>ΚοινΣΕπ Υποστήριξη Κ.ΑΛ.Ο.</div><div>31.<span style="white-space: pre;"> </span>Κοινωνική βουλή της Τούμπας Θεσσαλονίκης</div><div>32.<span style="white-space: pre;"> </span>Κοινωνικός Καταναλωτικός Συνεταιρισμός Θεσσαλονίκης “Βίος Coop”</div><div>33.<span style="white-space: pre;"> </span>Κοινωνικός Χώρος “Οικόπολις”</div><div>34.<span style="white-space: pre;"> </span>Λαϊκό Πανεπιστήμιο Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας “UnivSSE Coop”</div><div>35.<span style="white-space: pre;"> </span>Οικολογία - Αλληλεγγύη</div><div>36.<span style="white-space: pre;"> </span>Οικολογική Κίνηση Θεσσαλονίκης</div><div>37.<span style="white-space: pre;"> </span>Οικολογικό Δίκτυο</div><div>38.<span style="white-space: pre;"> </span>Οικολογική Παρέμβαση Ηρακλείου</div><div>39.<span style="white-space: pre;"> </span>Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων</div><div>40.<span style="white-space: pre;"> </span>Ομάδα πρωτοβουλίας Συνεταιρισμού νερού Δημοτικής Ενότητας Τριανδρίας Δήμου Θεσσαλονίκης</div><div>41.<span style="white-space: pre;"> </span>Ομάδα πρωτοβουλίας Συνεταιρισμού νερού Δήμου Δέλτα</div><div>42.<span style="white-space: pre;"> </span>Ομάδα πρωτοβουλίας Συνεταιρισμού νερού Δήμου Θερμαϊκού</div><div>43.<span style="white-space: pre;"> </span>Ομάδα πρωτοβουλίας Συνεταιρισμού νερού Δήμου Θέρμης</div><div>44.<span style="white-space: pre;"> </span>Ομάδα πρωτοβουλίας Συνεταιρισμού νερού 2ης Δημοτικής Κοινότητας Δήμου Θεσσαλονίκης</div><div>45.<span style="white-space: pre;"> </span>Ομάδα πρωτοβουλίας Συνεταιρισμού νερού 3ης Δημοτικής Κοινότητας Δήμου Θεσσαλονίκης (Άνω πόλη, Επταπύργιο)</div><div>46.<span style="white-space: pre;"> </span>Ομάδα πρωτοβουλίας Συνεταιρισμού νερού Δήμου Αμπελοκήπων-Μενεμένης</div><div>47.<span style="white-space: pre;"> </span>Ομάδα πρωτοβουλίας Συνεταιρισμού νερού Δήμου Καλαμαριάς</div><div>48.<span style="white-space: pre;"> </span>Ομάδα πρωτοβουλίας Συνεταιρισμού νερού Δήμου Νεάπολης – Συκεών</div><div>49.<span style="white-space: pre;"> </span>Ομάδα πρωτοβουλίας Συνεταιρισμού νερού Δήμου Παύλου Μελά</div><div>50.<span style="white-space: pre;"> </span>Ομάδα πρωτοβουλίας Συνεταιρισμού νερού Δήμου Ωραιοκάστρου</div><div>51.<span style="white-space: pre;"> </span>Πανελλήνιος Σύλλογος Μεταπτυχιακών Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας</div><div>52.<span style="white-space: pre;"> </span>Παρατηρητήριο Οργανώσεων Κοινωνίας των Πολιτών Κεντρικής Μακεδονίας</div><div>53.<span style="white-space: pre;"> </span>Περιβαλλοντικός Σύλλογος Ασσήρου “Φίλοι της Γης”</div><div>54.<span style="white-space: pre;"> </span>ΠΡΩ.Σ.Κ.ΑΛ.Ο. – Πρωτοβουλία Συνεργασίας για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία</div><div>55.<span style="white-space: pre;"> </span>Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος ευρύτερης περιοχής Λαγκαδά Θεσσαλονίκης</div><div>56.<span style="white-space: pre;"> </span>Συνεταιρισμός Κοινωνικής Διαχείρισης Αποβλήτων “Αναβίωσις”</div><div>57.<span style="white-space: pre;"> </span>Συνεταιρισμός νερού 1ης Δημοτικής Κοινότητας Δήμου Θεσσαλονίκης (κέντρο πόλης)</div><div>58.<span style="white-space: pre;"> </span>Συνεταιρισμός νερού 4ης Δημοτικής Κοινότητας Δήμου Θεσσαλονίκης (Τούμπα)</div><div>59.<span style="white-space: pre;"> </span>Συνεταιρισμός νερού 5ης Δημοτικής Κοινότητας Δήμου Θεσσαλονίκης (Χαριλάου, Ντεπώ, Φάληρο)</div><div>60.<span style="white-space: pre;"> </span>Συνεταιρισμός νερού Δήμου Κορδελιού-Ευόσμου</div><div>61.<span style="white-space: pre;"> </span>Συνεταιρισμός νερού Δήμου Πυλαίας-Χορτιάτη (Πανόραμα, Πυλαία, Χορτιάτης)</div><div>62.<span style="white-space: pre;"> </span>Συνεταιρισμός νερού Αλληλεγγύης</div></div><div><br /></div>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-14708696426600089692023-02-18T10:33:00.002+02:002023-06-02T19:54:03.352+03:00Μπορεί η κυκλική οικονομία να δώσει λύση στην επισιτιστική κρίση;<p><i></i></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><i><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjdvktzAwtTqwxt2mw7rDAW6afWlu9c6CXGF57RSamW2AlConztiEiPMYcDaBNYXAYdKpOqROAR3Jx0St1Z10yIjjC61Gq0_WpxMvJnams-44k2RBYm9yQbxULqiP-AATNMxHLBGOPtAAcuc4P72pnl8HJSEJBWpO_4_eFktllVUlbZDugKfgcb5Rm9_w/s1012/no%20food%20no%20future.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="541" data-original-width="1012" height="171" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjdvktzAwtTqwxt2mw7rDAW6afWlu9c6CXGF57RSamW2AlConztiEiPMYcDaBNYXAYdKpOqROAR3Jx0St1Z10yIjjC61Gq0_WpxMvJnams-44k2RBYm9yQbxULqiP-AATNMxHLBGOPtAAcuc4P72pnl8HJSEJBWpO_4_eFktllVUlbZDugKfgcb5Rm9_w/s320/no%20food%20no%20future.jpg" width="320" /></a></i></div><i>του <b>Κώστα Νικολάου</b> στην <b><a href="https://parallaximag.gr/parallax-view/mporei-i-kykliki-oikonomia-na-dosei-lysi-stin-episitistiki-krisi">Parallaxi</a></b>, 18.2.2023</i><p></p><p>Κάθε φορά που εμφανίζονται πανδημίες, πυρκαγιές, καύσωνες, πλημμύρες, παγετοί, ενεργειακές κρίσεις, πόλεμοι, που καταστρέφουν σοδειές και μειώνουν φυσικούς πόρους, εμφανίζεται στο προσκήνιο και το ζήτημα της επισιτιστικής κρίσης.</p><p>Δεν είναι όμως όλα αυτά που προκαλούν την επισιτιστική κρίση. Αυτά επιδεινώνουν την προϋπάρχουσα επισιτιστική κρίση, η οποία αποτελεί τη ντροπή κάθε κοινωνίας και οικονομίας.</p><p>Το 1/3 των ανθρώπων παγκοσμίως βρίσκεται αντιμέτωπο με επισιτιστική ανασφάλεια διατρέχοντας κίνδυνο λιμοκτονίας. Στην Ελλάδα, πάνω από 12,5% του πληθυσμού είναι σε κατάσταση επισιτιστικής ανασφάλειας (πέμπτοι στην ΕΕ)[1], ενώ πολλοί Ευρωπαίοι πολίτες αδυνατούν να πληρώσουν ένα υγιεινό γεύμα.</p><span><a name='more'></a></span><p>Η τροφή είναι ανθρώπινο δικαίωμα[2]. Η εξασφάλιση αυτού του ανθρώπινου δικαιώματος συνεπάγεται την κοινωνική υποχρέωση παροχής τροφής σε όλους.</p><p>Η αντιμετώπιση της επισιτιστικής κρίσης προϋποθέτει έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό από και υπέρ των πολιτών και όχι υπέρ της κερδοσκοπίας. Δύο είναι οι βασικές προτεραιότητες (μεταξύ άλλων):</p><p>1) Η προστασία της αγροτικής γης, η οποία μειώνεται διαρκώς ένεκα ενεργειακών, τουριστικών και αστικών έργων κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με ταυτόχρονη προστασία του εδαφικού περιβάλλοντος, των νερών και της βιοποικιλότητας για να είναι εφικτή μια παραγωγή υγιεινών τροφίμων.</p><p>Η ρύπανση του εδάφους, των νερών με τη συνεπαγόμενη απώλεια βιοποικιλότητας, καθώς και η ατμοσφαιρική ρύπανση με τη συνεπαγόμενη κλιματική κρίση αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες μείωσης της αγροτικής γης και της παραγωγής υγιεινών τροφίμων.</p><p>2) Ο τερματισμός της σπατάλης και της απώλειας τροφίμων, αφού το ένα τρίτο του συνόλου των τροφίμων που παράγονται παγκοσμίως (περίπου 1,3 δισ. τόνοι, αξίας 1 τρισ. δολαρίων) καταλήγει ως απόβλητα ή αλλοιώνεται ένεκα κακών πρακτικών μεταφοράς και συγκομιδής. Στην Ελλάδα, παράγουμε περίπου 150 κιλά απόβλητα τροφίμων ανά κάτοικο κάθε χρόνο, τη στιγμή που πολλοί συμπολίτες μας βρίσκονται σε επισιτιστική ανασφάλεια [3].</p><p>Η υλοποίηση αυτών των προτεραιοτήτων μπορεί να επιτευχθεί διαμέσου της κυκλικής οικονομίας και ταυτόχρονα, της τοπικής-περιφερειακής παραγωγής και κατανάλωσης των τροφίμων, με έμφαση στη συνεργατική -από κοινού- διαχείρισή τους με συνεταιριστικά εγχειρήματα παραγωγών και καταναλωτών.</p><p>Η στρατηγική «από το χωράφι στο ράφι και από εκεί στο πιάτο», σημαίνει στήριξη σε συνεργατικά τοπικά-περιφερειακά συστήματα παραγωγής και κατανάλωσης, για να είναι αυτά ανθεκτικά και βιώσιμα και να παρέχουν διατροφική επάρκεια χωρίς κερδοσκοπία.</p><p>Το υπάρχον γραμμικό μοντέλο της οικονομίας: πρώτες ύλες, παραγωγή προϊόντων, διανομή, κατανάλωση και απόρριψη στο περιβάλλον δεν μπορεί να υπηρετήσει τα παραπάνω.</p><p>Αντιθέτως, το μοντέλο της κυκλικής οικονομίας, πέρα από την ελαχιστοποίηση των αποβλήτων (έως και μηδενικά απόβλητα) με την ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση των πόρων, δεν παρεμβαίνει μόνο στο τελευταίο στάδιο των απορριμμάτων, αλλά και σε όλα τα προηγούμενα στάδια, για αποτελεσματική χρήση των πρώτων υλών και για την επιμήκυνση του χρόνου ζωής του προϊόντος, με τελικό στόχο την αποφυγή της σπατάλης φυσικών πόρων και την προστασία του περιβάλλοντος.</p><p>Με την κυκλική οικονομία τερματίζεται η απώλεια αγροτικής γης ένεκα της ρύπανσης του εδάφους, των νερών, της απώλειας βιοποικιλότητας και της κλιματικής κρίσης και σε συνάρθρωση με την προστασία της αγροτικής γης από κερδοσκοπικά έργα, μπορεί να οδηγήσει συνεργατικά σε διατροφική επάρκεια με ταυτόχρονη παραγωγή υγιεινών τροφίμων.</p><div>________________________________________________</div><div><br /></div><div><div><i>Το κείμενο είναι από εισαγωγική ομιλία σε ομότιτλη εκδήλωση του InCommOn, Θεσσαλονίκη, 14.2.2023</i></div><div><i><br /></i></div><div><i>Σημειώσεις:</i></div><div><i>[1] Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) και Ελληνικό Δίκτυο για την Καταπολέμηση της Φτώχειας, 2022</i></div><div><i>[2] Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων, Άρθρο 25: «Κάθε άτομο έχει το δικαίωμα σε ένα βιοτικό επίπεδο ικανό να εξασφαλίσει στο ίδιο και στην οικογένειά του υγεία και ευημερία, ειδικότερα τροφή….», Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, 10.12.1948.</i></div><div><i>[3] Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), 2022</i></div></div><div><br /></div><div><br /></div>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-79272153305929617502023-02-11T13:56:00.002+02:002023-02-18T18:14:21.441+02:00Η Μεγάλη Αρπαγή<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj5i-DL-S6amJOK7JJz0RfHsLsWmD-USHB0luqpWQ0BWIvVFinMgclj0ueQgpCW3U5C_yh5bwSsDpQEJ1_jPUJmXiUHLN8yVKianQpRfm91Hjl1dJb1o6NBP-KooaldjWiwkCmDuvaVIY45YjcB60u-Xnc2MIH3uG6XehIidAJBOkbQhbv1z67gK1soqg/s559/330184179_1188634612020705_237689382482292729_n.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="313" data-original-width="559" height="179" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj5i-DL-S6amJOK7JJz0RfHsLsWmD-USHB0luqpWQ0BWIvVFinMgclj0ueQgpCW3U5C_yh5bwSsDpQEJ1_jPUJmXiUHLN8yVKianQpRfm91Hjl1dJb1o6NBP-KooaldjWiwkCmDuvaVIY45YjcB60u-Xnc2MIH3uG6XehIidAJBOkbQhbv1z67gK1soqg/s320/330184179_1188634612020705_237689382482292729_n.jpg" width="320" /></a></div><div><i>του <b>Κώστα Νικολάου</b></i></div><div><br /></div>Πάνω από 700.000 ακίνητα (κυρίως πρώτη κατοικία) δρομολογήθηκε να βγουν σε πλειστηριασμό -ένεκα κόκκινων δανείων- με απόφαση του Αρείου Πάγου (ψήφοι 56 έναντι 9).<p></p><p>Τα δάνεια αυτά τα πούλησαν σε εξευτελιστική τιμή (περίπου 5% της αξίας τους) οι τράπεζες σε funds και στη συνέχεια δημιούργησαν μαζί νέες ΑΕ (servicers), στις οποίες επιτρέπεται πλέον να κάνουν πλειστηριασμούς.</p><p>Οι τράπεζες αρνήθηκαν να τα πουλήσουν στους δανειολήπτες σε αυτές τις τιμές διότι θα χαλούσε η ηθική (sic!) του δανεισμού.</p><p>Η αρπαγή των ακινήτων αφορά περίπου 2.000.000 ανθρώπους, μέλη αυτών των νοικοκυριών των ακινήτων, σε μια χώρα, που το 36,4% του πληθυσμού ζει σε νοικοκυριό με ληξιπρόθεσμες οφειλές σε ενυπόθηκα δάνεια, ενοίκια ή λογαριασμούς κοινής ωφέλειας.</p><p>Πρόκειται για μια τεράστια μεταφορά πλούτου από τα χέρια των πολλών στα χέρια των λίγων της οικονομικής ελίτ.</p><p>Μας καταπλήσσει η δικαιοσύνη;</p><p>Πάμε πάλι: "Όταν κυρίαρχη είναι η αστική τάξη, τότε το δίκαιό της είναι η θέληση της τάξης της που αναγορεύτηκε σε νόμο" (Marx K., Engels F., "Κομμουνιστικό Μανιφέστο").</p><p><br /></p>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8113393225269606065.post-568591778339450942022-12-22T15:57:00.002+02:002022-12-22T15:57:31.687+02:00Διοίκηση και διακυβέρνηση εγχειρημάτων Κοινωνικής Καινοτομίας<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiLwqSl_V8_rNVsbSNF_uvH9Caeg5hDu1eBZNuxwIZrStpcc9qT0KzOe9DoHwxE_WtO60rf5lHINcrPpp5JeOp8ydPXHYvlzSXbn1uBp2nI2D2DuWOrEXCKES7SUfBIFIs3u3Mz19hO4ij4P_A1p4SaogQzlxhh1jhhibAWoSb8phWEvagwH8NuhFrq2A/s1360/4o%20Webinar.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="872" data-original-width="1360" height="205" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiLwqSl_V8_rNVsbSNF_uvH9Caeg5hDu1eBZNuxwIZrStpcc9qT0KzOe9DoHwxE_WtO60rf5lHINcrPpp5JeOp8ydPXHYvlzSXbn1uBp2nI2D2DuWOrEXCKES7SUfBIFIs3u3Mz19hO4ij4P_A1p4SaogQzlxhh1jhhibAWoSb8phWEvagwH8NuhFrq2A/s320/4o%20Webinar.jpg" width="320" /></a></div>"Διοίκηση και διακυβέρνηση εγχειρημάτων Κοινωνικής Καινοτομίας" ήταν το θέμα εισήγησης στο 4ο Σεμινάριο για την ανάπτυξη δεξιοτήτων Κοινωνικής Καινοτομίας του προγράμματος SEED, 22.12.2022.<p></p><p>Το αρχείο της παρουσίασης υπάρχει εδώ:</p><p><a href="https://www.researchgate.net/publication/366400507_Dioikese_kai_diakybernese_encheirematon_Koinonikes_Kainotomias">https://www.researchgate.net/publication/366400507_Dioikese_kai_diakybernese_encheirematon_Koinonikes_Kainotomias</a><br /></p><p><br /></p>Κώστας Νικολάουhttp://www.blogger.com/profile/09722902467340942971noreply@blogger.com0