Ε.Σ.Υ.: Η μεγαλύτερη κοινωνική αλλαγή στο απόσπασμα

του Κώστα Νικολάου

"Ποιες σκιές γίνανε σύννεφα και πέφτουνε βροχή;

Οι νεκροί, οι άδικα νεκροί όλου του κόσμου."

(Χρήστος Κουλούρης, "Οι νεκροί", 1975).

1. Μετά τον πόλεμο.

Μεταπολεμικά, η κατάσταση της δημόσιας υγείας στην Ελλάδα, θα μπορούσε να περιγραφεί και μόνον από το γεγονός ότι πάνω από 40% των κλινών ήταν ιδιωτικές.

2. Η ίδρυση του Ε.Σ.Υ.

Η ίδρυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας (Ε.Σ.Υ.) το 1983, θεωρήθηκε ως η μεγαλύτερη κοινωνική αλλαγή, που έγινε από την πρώτη κυβέρνηση Α. Παπανδρέου με υπουργούς υγείας διαδοχικά τον Π. Αυγερινό (σχεδιασμός ΕΣΥ) και Γ. Γεννηματά (εφαρμογή ΕΣΥ).

Παρά τις αδυναμίες και ελλείψεις που παρουσιάσθηκαν, για πρώτη φορά ιστορικά όλοι είχαν πρόσβαση σε δωρεάν δημόσια υγεία, ενώ παράλληλα γράφτηκαν από τους γιατρούς του ΕΣΥ πρωτόγνωρες χρυσές σελίδες στα δημόσια νοσοκομεία (από εγχειρήσεις ανοικτής καρδιάς μέχρι μεταμοσχεύσεις κλπ κλπ). Τα δημόσια νοσοκομεία θεωρούνταν μακράν ασφαλέστερα από τα ιδιωτικά. Αυτό που χρειαζόταν ήταν η αναβάθμιση του ΕΣΥ. Αλλά έγινε τελικά το ακριβώς αντίθετο....

3. Η πρώτη φάση διάλυσης.

Το 2013, η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου με υπουργούς υγείας διαδοχικά Αδ. Γεωργιάδη και Μ. Βορίδη αρχίζει το κλείσιμο νοσοκομείων και τη δραστική μείωση γιατρών και νοσηλευτικού προσωπικού. Δηλώνεται ανερυθρίαστα και πριμοδοτείται ο ιδιωτικός τομέας υγείας. Ο νεοφιλελευθερισμός παίρνει τη ρεβάνς.

4. Το ΕΣΥ στο απόσπασμα.

Το 2020, και ενώ οι ανάγκες αντιμετώπισης του κορωνοϊού είναι πρωτόγνωρες και τεράστιες, βρίσκει το ΕΣΥ σε πλήρη φάση ακόμα μεγαλύτερης υποβάθμισης (ακόμα λιγότερες κλίνες, γιατροί και νοσηλευτικό προσωπικό). Στο δεύτερο κύμα του κορωνοϊού, οι διασωληνωμένοι ασθενείς είναι ήδη υπερ-πενταπλάσιοι από το πρώτο κύμα (δεδομένα μέχρι σήμερα 20.11.2020, βλ. διάγραμμα) και οι νεκροί σε απίστευτους αριθμούς.

Κι όμως, οι επιπλέον δαπάνες της κεντρικής κυβέρνησης για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού είναι οι τελευταίες στην Ευρώπη (με εξαίρεση την Λετονία) σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΟΟΣΑ (βλ. διάγραμμα).

Ο νεοφιλελευθερισμός είναι αμείλικτος: Ιδιωτικοποίηση των πάντων και οι όποιες επιπτώσεις σε υγεία και ζωές είναι απλώς "παράπλευρες απώλειες", είναι απλώς αριθμοί. Ο νεοφιλελευθερισμός δεν κινείται με βάση την πραγματικότητα, αλλά με βάση την πίστη στην κατασκευασμένη θεωρία του. Δεν είναι επιστημονική προσέγγιση. Θεολογικού χαρακτήρα προσέγγιση είναι. Ταλιμπανισμός.