Η Μεσόγειος -η θάλασσα των αρχαίων πολιτισμών- με τις ακτές της θεωρείται η “αφρόκρεμα” του φυσικού περιβάλλοντος του πλανήτη. Είναι ο πρώτος παγκόσμια τουριστικός προορισμός: το 30% του παγκόσμιου τουρισμούκατακλύζει κάθε χρόνο τα 46.000 χιλιόμετρα των ακτών της Μεσογείου και προστίθεται στα 143 εκατομμύρια των ανθρώπων που ζουν κατά μήκος των ακτών της. Είναι επίσης, ο δημοφιλέστερος προορισμός για τους Ευρωπαίους πολίτες.
Το 12% των Ευρωπαίων απασχολούνται σε εργασίες σχετικές με τον τουρισμό και το 11% του ΑΕΠ στην Ευρώπη οφείλεται στην τουριστική δραστηριότητα. Στις παράκτιες όμως ζώνες της Μεσογείου, ο τουρισμός είναι η πιο έντονη δραστηριότητα. Τα 3S (Sun–Sea–Sand) συμβολίζουν διεθνώς τη Μεσόγειο.
Από το σύνολο της ακτογραμμής της Μεσογείου, τα μισά χιλιόμετρα ακτών βρίσκονται στην Ανατολική Μεσόγειο (η “αφρόκρεμα” της “αφρόκρεμας”): στην Ελλάδα, Τουρκία και Κύπρο αθροιστικά.
Η Ελλάδα έχει περισσότερα από 15.000 χιλιόμετρα ακτογραμμής με πάνω από 6.000 νησιά. Είναι 9η στον κόσμο, παρόλο που είναι 85η σε πληθυσμό. Η Τουρκία έχει σχεδόν τα μισά χιλιόμετρα ακτογραμμής σε σχέση με την Ελλάδα: 7.200 χιλιόμετρα και είναι 17η στον κόσμο, ενώ είναι 19η σε πληθυσμό. Η Κύπρος έχει 648 χιλιόμετρα ακτογραμμής [1].
Σε αυτήν την περιοχή του πλανήτη, στην Ανατολική Μεσόγειο, η εξόρυξη υδρογονανθράκων είναι πολλαπλό έγκλημα.
Είναι έγκλημα περιβαλλοντικό, διότι τίθεται θέμα καταστροφής (πιθανότατα μη-αντιστρεπτής) του φυσικού περιβάλλοντος τοπικά και περιφερειακά, αλλά και παγκόσμια, ενισχύοντας την κλιματική κρίση.
Είναι έγκλημα οικονομικό και κοινωνικό, διότι η τοπική και περιφερειακή καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος θα τινάξει στον αέρα τον πιο σημαντικό οικονομικό τομέα απασχόλησης των κατοίκων της περιοχής, οδηγώντας επιπλέον στην ερήμωση της περιοχής (ιδιαίτερα των νησιών).
Η εξόρυξη υδρογονανθράκων σε αυτήν την περιοχή κινείται σε εντελώς αντίθετη κατεύθυνση από την παγκόσμια ενεργειακή και οικονομική πραγματικότητα και τις υπάρχουσες τάσεις.
Η παγκόσμια κατανάλωση πετρελαίου παρουσιάζει δραματική πτώση: από 50% την περίοδο 1970-80 έχει μειωθεί στο 33% το 2018 και το φυσικό αέριο έχει πολύ μικρή άνοδο: από 18% στο 24% για την ίδια περίοδο. Αντίθετα οι ΑΠΕ έχουν διπλασιασθεί από 5,5% στο 11% και αποτελούν περισσότερο από το 26% της παγκόσμιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας το 2019 [2].
Εννέα χώρες του κόσμου παράγουν περισσότερο από το 20% της ηλεκτρικής τους ενέργειας από ηλιακή και αιολική ενέργεια και η Ελλάδα είναι μια από αυτές: Δανία, Ουρουγουάη, Ιρλανδία, Γερμανία, Πορτογαλία, Ισπανία, Ελλάδα, Ηνωμένο Βασίλειο, Ονδούρα [3].
Οι παγκόσμιες επενδύσεις σε τεχνολογίες ΑΠΕ εξαπλασιάσθηκαν στην περίοδο 2004-15 (από 50 δις δολάρια σε 300 δις) με επικεφαλής την Κίνα, ακολουθούμενης από την Ευρώπη, άλλες ασιατικές χώρες και τις ΗΠΑ [4].
Οι τάσεις αυτές έχουν τεράστια σημασία για το περιβάλλον, την υγεία και την ίδια τη ζωή των ανθρώπων. Διότι, για κάθε TWh παραγωγής ενέργειας, οι θάνατοι που προκαλούνται ένεκα ατμοσφαιρικής ρύπανσης και ατυχημάτων είναι: 24,62-32,72 από λιγνίτη, 18,43 από πετρέλαιο, 2,82 από αέριο, ενώ για τις ΑΠΕ είναι μόλις: 0,035 από αιολική, 0,024 από υδροηλεκτρική και 0,019 από ηλιακή ενέργεια [5, 6].
Η καταστροφική για το περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία της περιοχής ενδεχόμενη εξόρυξη υδρογονανθράκων, παίρνει ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις ένεκα του ανταγωνισμού των πολυεθνικών και εθνικών επιχειρηματικών συμφερόντων, που προκειμένου να αυξήσουν το δικό τους μερίδιο της εξορυκτικής πίτας δείχνουν να μην διστάζουν να βάλουν ακόμα και σε πολεμική σύγκρουση τις χώρες της περιοχής. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα ήταν η ταφόπλακα της περιοχής από κάθε άποψη.
Αυτοί που θα υποστούν τις συνέπειες των εξορύξεων και του πολέμου, δηλαδή οι λαοί της περιοχής, είναι αυτοί και μόνον που μπορούν από κοινού να τις αποτρέψουν.
Είναι εξαιρετικά ελπιδοφόρο το γεγονός ότι ήδη δεκάδες οργανώσεις και κινήσεις πολιτών από Ελλάδα, Τουρκία και Κύπρο συνυπογράφουν κοινό κείμενο, με το οποίο ζητούν να μην γίνει εξόρυξη των υδρογονανθράκων στην περιοχή και να ζήσουν οι λαοί ειρηνικά, χωρίς πολεμικούς ανταγωνισμούς [7].
Πηγές:
[1] The World Factbook, 2016-17, USA
[2] BP Statistical Review of World Energy 2020, ourworldindata.org
[3] REN21, Renewables 2019 – Global Status Report
[4] International Renewable Energy Agency (IRENA), Global Trends in Renewable Energy Finance, Frankfurt School- UNEP Centre/Bloomberg New Energy Finance, 2016
[5] Markandya A. & Wilkinson P. (2007). Electricity generation and health. The Lancet, 370 (9591), 979-990
[6] Sovacool B. K., Andersen R., Sorensen S., Sorensen K., Tienda V., Vainorius A., … & Bjørn-Thygesen F. (2016). Balancing safety with sustainability: assessing the risk of accidents for modern low-carbon energy systems. Journal of Cleaner Production, 112, 3952-3965
[7] Stop Climate Disaster, Keep It In The Ground, kazmabirak.org
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου