Παρασκευή 6 Δεκεμβρίου 2019

Απονομή βραβείου για τη συνεισφορά στη στήριξη κοινωνικών επιχειρήσεων

Απονομή βραβείου για τη συνεισφορά στη στήριξη κοινωνικών επιχειρήσεων στην καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.

Η απονομή έγινε από το Διεθνές Ινστιτούτο Εκπαίδευσης - Τεχνόπολις, Κεντρική Αγορά Θεσσαλονίκης, Δήμο Borino και Active Youths (BG), στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου "Social Plate" στο Cafe Thea/tro του Βασιλικού Θεάτρου (Θεσσαλονίκη) στις 5.12.2019.

Ευχαρίστησα για την τιμή, διευκρίνισα όμως δημόσια ότι δεν κινούμαι στο πλαίσιο φιλανθρωπίας ή ελεημοσύνης, αλλά της κοινωνικής αλληλεγγύης, που σημαίνει οριζόντια και συλλογικά. Άρα, η βράβευση πάει σε όλα τα μέλη και συνεργάτες του Λαϊκού Πανεπιστημίου Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας "UnivSSE Coop".

Είμαστε στο "εμείς" και "μαζί" και όχι στο "εγώ".

Σάββατο 16 Νοεμβρίου 2019

Το Πολυτεχνείο δεν τελείωσε το '73

του Κώστα Νικολάου

Το Πολυτεχνείο δεν τελείωσε το '73.
Αυτό είναι ένα σωστό σύνθημα και όχι το άλλο το ανιστόρητο με τη χούντα, που μόνον την αντίπαλη όχθη βοηθάει.
Δεν τελείωσε, διότι κάθε μια από τις τρεις λέξεις του συνθήματος "Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία" παραμένει ακόμα ζητούμενο, αφού δεν είναι δεδομένο για όλους και όλες:
- Δεν τελείωσε, διότι εκατοντάδες χιλιάδες συμπολίτες ζουν σήμερα κάτω από τα όρια της φτώχειας, γεγονός που στρεβλώνει την ίδια τη δημοκρατία: "Άριστη δημοκρατία είναι εκείνη που δεν έχει ούτε πάρα πολύ πλούσιους ούτε πάρα πολύ φτωχούς πολίτες" (Θαλής ο Μιλήσιος).
- Δεν τελείωσε, διότι οι ίσες ευκαιρίες πρόσβασης στην παιδεία είναι ο ορισμός της ανισότητας. "Δεν υπάρχει τίποτε πιο άνισο από την ίση μεταχείριση των ανίσων" (Αριστοτέλης).
- Δεν τελείωσε, διότι με το πρόσχημα της ασφάλειας απειλούνται σήμερα θεμελιώδεις ελευθερίες του ανθρώπου. "Αυτοί που θα παραιτηθούν από ουσιαστική Ελευθερία, για να εξαγοράσουν μια μικρή προσωρινή Ασφάλεια, δεν αξίζουν ούτε Ελευθερία ούτε Ασφάλεια" (Benjamin Franklin).
Σήμερα (προπαντός σήμερα) χρειάζεται να ηττηθεί η πολιτική του φόβου που επιχειρείται να απλωθεί σε όλη την κοινωνία.
Και αυτό χρειάζεται να γίνει ξεκάθαρο και ολοφάνερο.
Ας βουλιάξουν ειρηνικά από κόσμο οι δρόμοι στην πορεία.
Εξοστρακίζοντας τα μπάχαλα, διότι ο εχθρός δεν είναι οι τζαμαρίες, οι βιτρίνες και τα αυτοκίνητα.
Δεν υπάρχει άλλος δρόμος:
"Όσοι το χάλκεον χέρι
βαρύ του φόβου αισθάνονται,
ζυγόν δουλείας ας έχωσι.
Θέλει αρετήν και τόλμην
η ελευθερία" (Ανδρέας Κάλβος).


Τετάρτη 13 Νοεμβρίου 2019

Εκδήλωση για την παιδεία και το παγκόσμιο κίνημα περιβάλλοντος, Ηράκλειο Αττικής

Εκδήλωση με τίτλο "Οικολογική παιδεία και το παγκόσμιο κίνημα για την προστασία του περιβάλλοντος" διοργάνωσε ο κοινωνικός σύλλογος "Αργώ" στις 12.11.2019 στο Ηράκλειο Αττικής.
Εισηγητές ήταν η Δήμητρα Καμαρινού (φιλόλογος, αρχαιολόγος, Δρ Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης) και ο Κώστας Νικολάου (διδάσκων Οικολογίας και Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας ΑΠΘ, πρόεδρος του Λαϊκού Πανεπιστημίου ΚΑΛΟ).
Συντόνισε ο Λεωνίδας Καρίγιαννης, πρόεδρος του ΔΣ της "Αργώ".

Πέμπτη 31 Οκτωβρίου 2019

Απονομή Βραβείου Αριστείας στο Λαϊκό Πανεπ. ΚΑΛΟ

Βραβείο Αριστείας Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας (ΚΑΛΟ) απονεμήθηκε στο Λαϊκό Πανεπιστήμιο ΚΑΛΟ "UnivSSE Coop" στην κατηγορία της κοινωνικής ευθύνης και εθελοντικής εμπλοκής των συμμετεχόντων μελών του.
Η αξιολόγηση και επιλογή έγινε από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου “Action Plan for Social Entrepreneurship”, στην προσπάθεια τους να συμβάλουν  στην ανάπτυξη της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας.
Η εκδήλωση της απονομής έγινε στις 31 Οκτωβρίου 2019, στο Συνεδριακό Κέντρο της Τράπεζας Πειραιώς, Θεσσαλονίκη.

Παρασκευή 11 Οκτωβρίου 2019

Σεμινάριο: Οικολογία, κοινά αγαθά και συνεργατισμός

Οικολογία, κοινά αγαθά και συνεργατισμός
Ανακτώντας το περιβάλλον και τα κοινά μας αγαθά με κοινωνική αλληλέγγυα οικονομία (Κ.ΑΛ.Ο.)

Ένα σπονδυλωτό σεμινάριο του Λαϊκού Πανεπιστημίου Κ.ΑΛ.Ο. "UnivSSE Coop", αποτελούμενο από 6 αυτοτελή μέρη:

1. Κλιματική κρίση. Αιτίες, οικονομικές και ενεργειακές πολιτικές. Ο ρόλος του τρόπου ζωής και της εκπαίδευσης.
2. Ενεργειακές κοινότητες. Εξοικονόμηση και παραγωγή ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Συνεργατική παραγωγή ενέργειας από τους πολίτες.
3. Κοινωνική διαχείριση αστικών απορριμμάτων. Το πρόβλημα και οι τρόποι διαχείρισης. Η συνεργατική, αποκεντρωμένη, ολοκληρωμένη διαχείριση βασισμένη στην μείωση-πρόληψη, επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση-λιπασματοποίηση.
4. Τροφή: συνεργατισμός καταναλωτών-παραγωγών. Διατροφικός τομέας, παραγωγοί, έμποροι, καταναλωτές. Ποιότητα των προϊόντων, έλεγχος και τιμές. Συνεταιρισμοί και πρακτικές απευθείας συνεργασίας καταναλωτών – παραγωγών.
5. Συνεργατική διαχείριση του νερού. Το νερό ως κοινό αγαθό. Η συνεργατική διαχείριση του νερού στη Θεσσαλονίκη.
6. Κοινωνική Αλληλέγγυα Οικονομία – ΚΑΛΟ. Κοινωνική σκοπιμότητα ίδρυσης φορέα ΚΑΛΟ. Συγκριτικά πλεονεκτήματα. Διεθνείς Συνεταιριστικές Αρχές και Αξίες. Ιδρυτική ομάδα. Θεσμικό πλαίσιο. Επιλογή νομικής μορφής και οικονομικού τομέα. Στρατηγικός και επιχειρησιακός σχεδιασμός. Ανάγκες και πηγές χρηματοδότησης. Κοινωνική και οικονομική βιωσιμότητα. Κοινωνικό μάρκετινγκ και αντίκτυπος. Διακυβέρνηση και διαχείριση. Συνεταιριστική εργασία. Κοινωνικό franchising. Συμβουλευτικές υπηρεσίες ΚΑΛΟ. Διαχείριση ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Μεταφορά τεχνογνωσίας και εμπειριών.

Απευθύνεται σε κάθε ευαισθητοποιημένο και ενεργό πολίτη, που θέλει να εμβαθύνει στα μεγάλα σύγχρονα οικολογικά θέματα (κλιματική κρίση, νερό, τροφή, ενέργεια, διαχείριση απορριμμάτων), στις δυνατότητες καθημερινής ατομικής και συλλογικής δραστηριοποίησης στους τομείς αυτούς, αλλά και στις ευκαιρίες για εργασιακή απασχόληση διαμέσου της δημιουργίας συνεργατικών φορέων στο πλαίσιο της κοινωνικής αλληλέγγυας οικονομίας (ΚΑΛΟ).

Σάββατο 28 Σεπτεμβρίου 2019

Συγκέντρωση και πορεία στη Θεσσαλονίκη για την κλιματική αλλαγή

Το Λαϊκό Πανεπιστήμιο Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας "UnivSSE Coop" μαζί με δεκάδες άλλους φορείς κάλεσε σε συγκέντρωση-διαμαρτυρία για το κλίμα, την Παρασκευή 27 Σεπτεμβρίου 2019, στον Λευκό Πύργο και στη συνέχεια, πορεία μέχρι το Δημαρχείο.

Εκατομμύρια άνθρωποι σε χιλιάδες πόλεις 180 και πλέον χωρών του πλανήτη, συμμετείχαν σε κινητοποιήσεις για το κλίμα, απαιτώντας κλιματική δικαιοσύνη και άμεσες δράσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.


Τρίτη 24 Σεπτεμβρίου 2019

Κλιματική κρίση: τέσσερις προσεγγίσεις μεν, αλλά δύο πολιτικές


του Κώστα Νικολάου

Στον διεθνή διάλογο, αλλά και στον εθνικό, υπάρχουν τέσσερις προσεγγίσεις γύρω από το ζήτημα της κλιματικής κρίσης:
- Η πρώτη προσέγγιση είναι ότι δεν υπάρχει κλιματική κρίση (υποστηρίζεται εδώ και πολλά χρόνια).
- Η δεύτερη είναι ότι υπάρχει μεν, αλλά φταίει ο ήλιος και όχι η κυρίαρχη ενεργειακή και εξορυκτική πολιτική.
- Η τρίτη είναι ότι υπάρχει μεν, αλλά φταίει κυρίως η κτηνοτροφία και όχι τόσο η κυρίαρχη ενεργειακή και εξορυκτική πολιτική.
- Η τέταρτη είναι ότι υπάρχει, και είναι κυρίως υπεύθυνη η κυρίαρχη ενεργειακή και εξορυκτική πολιτική, που επιδρά με απίστευτα απρόβλεπτες επιπτώσεις.
Οι προσεγγίσεις αυτές μπορεί να είναι τέσσερις, αλλά οι πολιτικές είναι δύο. Οι τρεις πρώτες, είτε δέχονται ότι υπάρχει κλιματική κρίση είτε όχι, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο καταλήγουν ότι δεν φταίνε οι εκπομπές από τα καύσιμα, δεν φταίει η κυρίαρχη ενεργειακή και η εξορυκτική πολιτική του συστήματος. Αυτή είναι η μια πολιτική, που προκύπτει από τις τρείς αυτές προσεγγίσεις. Η άλλη πολιτική προκύπτει από την τέταρτη προσέγγιση.

Παρασκευή 13 Σεπτεμβρίου 2019

Κλιματική κρίση, ενεργειακή πολιτική και εξορύξεις (βιντεοσκοπημένη εκδήλωση)

"Κλιματική κρίση, ενεργειακή πολιτική και εξορύξεις", ήταν το θέμα συζήτησης, που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 12.9.2019, στο πλαίσιο του 9ου Greenwave Festival (Δημοτικό Πάρκο, ΧΑΝΘ).
Εισηγήθηκαν:
-Τάκης Γρηγορίου, Ελληνικό Γραφείο της Greenpeace
-Σαράντης Δημητριάδης, ομ. Καθηγητής Γεωλογίας ΑΠΘ
-Μαρία Καδόγλου, Παρατηρητήριο μεταλλευτικών δραστηριοτήτων
-Ρήγας Τσιακίρης, Κίνημα κατά των εξορύξεων, Δασολόγος, PhD, MSc Οικολογίας.
Χαιρετισμός:
- Όλγα Δρόσου, Διευθύντρια του Ιδρύματος Χάινριχ Μπελ - Ελλάδα.
Συντονισμός:
- Κώστας Νικολάου, Δρ Χημικός Περιβαλλοντολόγος.

Οι βιντεοσκοπημένες ομιλίες:

Παρασκευή 30 Αυγούστου 2019

Δήθεν πανελλαδικές εξετάσεις με βάσεις και διαρκής κατάταξη καταστρέφοντας παιδεία και ανθρώπους

του Κώστα Νικολάου

Πανελλαδικές εξετάσεις εισαγωγής στα ΑΕΙ κάθε χρόνο με βάσεις που ανεβοκατεβαίνουν, με αναλύσεις, σχόλια, εκτιμήσεις επί αυτών κλπ.
Πρόκειται για πλήρη (και καθόλου τυχαία) διαστρέβλωση των εννοιών.
Εξετάσεις με βάση σημαίνει ότι γράφεις σε κάποια μαθήματα κι αν πάρεις την προβλεπόμενη εκ των προτέρων βάση έχεις περάσει, ανεξάρτητα το τι έκαναν οι άλλοι.
Δεν συμβαίνει όμως αυτό. Υπάρχουν πχ 100 θέσεις σε κάποιο τμήμα και οι πρώτοι 100 μπαίνουν άσχετα με το τι βαθμό πήραν. Η κατάταξη μετράει. Αυτό λέγεται διαγωνισμός. Να ξέρουμε τι λέμε δηλαδή. Ο βαθμός του εκατοστού υποψηφίου είναι ο βαθμός του εκατοστού υποψηφίου, δεν είναι καμιά βάση.
Και στη συνέχεια, αρχίζει μια οργανωμένα χαοτική συζήτηση με όλη την ουσία της παιδείας και τις ανάγκες των ανθρώπων να απουσιάζουν.

Σάββατο 24 Αυγούστου 2019

Πυρκαγιές στον Αμαζόνιο: “τίς πταίει”, “τίς ὠφελεῖται”, “τίς βλάπτεται”

Δορυφορική εικόνα πυρκαγιών των τελευταίων 7 ημερών
(λήψη 24.8.2019, 1:00pm), Fire Information for Resource
Management System - FIRMS, NASA

του Κώστα Νικολάου

Τα γεγονότα
Ρεκόρ πυρκαγιών ( ̴73.000) καταγράφηκε φέτος στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου, 80% περισσότερες από πέρυσι (Brazil’s National Institute for Space Research - INPE). Πάνω από 9.000 από αυτές εντοπίστηκαν την περασμένη εβδομάδα. Οι πυρκαγιές είναι τόσο μεγάλες που μπορούν να εντοπιστούν από το διάστημα: κάηκαν 5.000.000 στρέμματα σε 16 μέρες (NASA, 24.8.2019).
Η επιστημονική κοινότητα τις χαρακτηρίζει ως πρωτοφανείς και ότι είναι συνέπεια της πρόσφατης αύξησης της αποψίλωσης των δασών. Περισσότερη έκταση δάσους έχει εκκαθαριστεί (με κοπή δένδρων) στη Βραζιλία αυτό το καλοκαίρι απ’ ότι αθροιστικά τα τρία τελευταία χρόνια (INPE). Τα προηγούμενα χρόνια οι πυρκαγιές σχετίζονταν πάρα πολύ με την έλλειψη βροχής, αλλά φέτος ήταν αρκετά υγρά, γεγονός που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για πυρκαγιές που προκαλούνται από την αποψίλωση.

Πέμπτη 1 Αυγούστου 2019

Πρωτοβουλία μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας για την υπεράσπιση του ασύλου

Η νέα κυβέρνηση έχει ήδη εξαγγείλει και επισπεύδει νομοθετικά την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου, το οποίο με κάθε τρόπο δυσφημεί ως «άσυλο ανομίας».
     Δεν είναι η πρώτη φορά ιστορικά που το πανεπιστημιακό άσυλο, τόσο στη χώρα μας όσο και διεθνώς, πλήττεται από ιδεοληψίες, διαστρεβλώσεις, ψευδολογίες και εν τέλει από μια βαθιά εχθρική στάση της πολιτικής εξουσίας. Αυτός είναι και ο αδιάψευστος μάρτυρας της σημασίας του θεσμού του πανεπιστημιακού ασύλου, ο οποίος υπάρχει σε όλο τον κόσμο εδώ και αιώνες, ως σύμφυτος με την ίδια την έννοια του Πανεπιστημίου.
     Η κυβέρνηση καλείται να δηλώσει αν έχει οποιαδήποτε στατιστική έρευνα, η οποία μπορεί να αποδείξει ότι την περίοδο 2011-2015, όταν το άσυλο δεν υφίστατο ως νομοθετικά κατοχυρωμένος θεσμός, υπήρξε μείωση της παραβατικότητας στα πανεπιστήμια.
     Εξάλλου, όλοι οι σχετικοί μεταπολιτευτικοί νόμοι περί του ασύλου πάντοτε με σαφήνεια κατοχύρωναν δυνατότητα αστυνομικής παρέμβασης, χωρίς την άδεια των πρυτανικών αρχών, υπό συγκεκριμένες συνθήκες.
     Ζητήματα παραβατικών συμπεριφορών ή και εκφυλιστικών φαινομένων βεβαίως εντοπίζονται και στα ελληνικά πανεπιστήμια – διακίνηση ναρκωτικών, επιθέσεις κλπ. Αυτά όμως δεν πρόκειται να αντιμετωπιστούν με την κατάργηση του ασύλου, όπως δεν συνέβη ούτε στο παρελθόν, όπως δεν συμβαίνει ούτε σε χώρους εκτός πανεπιστημίων, όπου δεν υπάρχει άσυλο.
     Υπάρχουν άλλες μέθοδοι αντιμετώπισης, που σχετίζονται με τη ζωή και τη λειτουργία όλες τις μέρες και τις περισσότερες ώρες της μέρας των πανεπιστημιουπόλεων ως ανοιχτών, φιλόξενων, δημόσιων χώρων δραστηριοτήτων και ανταλλαγής ιδεών, με συμμετοχή πολιτών εντός και εκτός πανεπιστημίου. Ασφαλή πανεπιστήμια είναι τα ζωντανά πανεπιστήμια. Οι υπηρεσίες των πανεπιστημίων πρέπει να χρηματοδοτηθούν ώστε να διαθέτουν επαρκή και αποτελεσματική φύλαξη. Και βέβαια, χρειάζεται ορθή εφαρμογή του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου, που αποδίδει σαφείς αρμοδιότητες και υποχρεώσεις στην Ελληνική Αστυνομία.
     Είναι πρωτόγνωρη η εχθρότητα της νέας κυβέρνησης προς το πανεπιστημιακό άσυλο και προς τα δημόσια πανεπιστήμια, τα οποία συστηματικά αποπειράται να δυσφημίσει. Η επίθεση στο άσυλο αποτελεί στην πραγματικότητα επίθεση στο ίδιο το δημόσιο Πανεπιστήμιο. Η κατάργηση του ασύλου συνιστά μέσο απαξίωσης και συρρίκνωσης του ρόλου του δημόσιου Πανεπιστημίου, σταδιακής ιδιωτικοποίησής του εκ των έσω, προκειμένου όταν κάποια στιγμή οι πολιτικές συνθήκες το επιτρέψουν να υπάρξει και επίσημη λειτουργία κερδοσκοπικών ιδρυμάτων σε πανεπιστημιακό επίπεδο.
     Το πανεπιστημιακό άσυλο είναι ακαδημαϊκός θεσμός και σύμβολο δημοκρατίας. Δεν είναι ιστορικό απολίθωμα. Το άσυλο ιδεών, λόγου, έρευνας και ανθρώπων αποτελεί και άσυλο δράσεων. Απαιτεί μια ευρεία γκάμα ζητημάτων να επιλύεται εσωτερικώς από την πανεπιστημιακή κοινότητα. Χάρη στο άσυλο, το δημόσιο Πανεπιστήμιο απολαμβάνει έναν βαθμό ελευθερίας έρευνας και διδασκαλίας, λόγου και δράσεων, ο οποίος σε κερδοσκοπικά ιδρύματα δεν υφίσταται. Το άσυλο δεν προστατεύει μόνο από κρατικούς καταναγκασμούς, αλλά και από ιδιοτελή συμφέροντα και τις επιβολές τους. Για όλους αυτούς τους λόγους, το άσυλο σημαίνει δημόσιο Πανεπιστήμιο, και η κατάργησή του σημαίνει περαιτέρω επίθεση στο δημόσιο Πανεπιστήμιο. Η κατάργηση του ασύλου συγκρούεται με το Σύνταγμα και το παραβιάζει, όπως το έχει αναλύσει έξοχα ο Αριστόβουλος Μάνεσης.
     Καλούμε το σύνολο της ακαδημαϊκής κοινότητας, τα όργανα διοίκησης, τους συλλόγους (μελών ΔΕΠ, εργαζομένων, φοιτητικούς) να υπερασπιστούν το πανεπιστημιακό άσυλο, να αντιταχθούν σθεναρά στην προσπάθεια κατάργησής του και να αποτρέψουν την επίθεση που δέχεται το δημόσιο Πανεπιστήμιο.

Υπογράφουν 206 άτομα (στις 1-8-2019 και συνεχίζεται):


Πέμπτη 25 Ιουλίου 2019

Η μετριοκρατία στην εξουσία

Terry Allen, “Corporate Head”,
Ernst and Young Plaza, Los Angeles, California, USA
του Κώστα Νικολάου

Δεν έγινε καμία κατάληψη Βαστίλης, κανένας εμπρησμός του Ράιχσταγκ, ούτε κανένα καταδρομικό Aurora έριξε κανονιοβολισμούς… Κι όμως, η επίθεση έχει ήδη ξεκινήσει και έχει στεφθεί με επιτυχία: Η μετριοκρατία πήρε την εξουσία (Alain Deneault, prof. of political science, Univ. Montreal).
Μία "επανάσταση αναισθητοποίησης" ολοκληρώθηκε σιωπηλά κάτω από τα μάτια μας: η στάση που μας οδηγεί να βρεθούμε στο κέντρο ή σωστότερα στο “ακραίο κέντρο”: Ποτέ μην ενοχλείτε και πάνω από όλα, ποτέ μην κάνετε τίποτα που θα μπορούσε να προκαλέσει την οικονομική και κοινωνική τάξη. Τα πάντα πρέπει να τυποποιηθούν. Το "μέσο" έχει γίνει ο κανόνας, η "μετριότητα" έχει επιλεγεί ως πρότυπο.

Παρασκευή 12 Ιουλίου 2019

Η "μανιακή" φύση, το άγιον κέρδος και το τοξικό χάος εις διπλούν

Ένα “χρυσό” ποτάμι κατόπιν διαρροής, Colorado, USA
του Κώστα Νικολάου

Η φύση δεν εκδικείται, δεν τιμωρεί, ούτε έχει καμιά μανία. Έχει τους δικούς της νόμους και λειτουργεί σταθερά με βάση αυτούς. Δεν προσαρμόζεται στους ανθρώπινους νόμους και πράξεις. Ένας χείμαρρος ακολουθεί τη διαδρομή που πάντα ακολουθούσε. Δεν στρίβει όταν βρει μπροστά του κτίσματα. Τα παίρνει μαζί του.
Οι άνθρωποι οφείλουν να προσαρμοστούν στη φύση, αφού αποτελούν μέρος της.
"Διαθέτουμε απέναντι σ' όλα τ' άλλα δημιουργήματα της φύσης το πλεονέκτημα, ότι μπορούμε να διακρίνουμε και να εφαρμόζουμε σωστά τους νόμους της. Και πραγματικά, κάθε μέρα που περνά μαθαίνομε να κατανοούμε όλο και πιο σωστά τους νόμους της και να αναγνωρίζουμε τόσο τις πιο κοντινές όσο και τις απόμακρες συνέπειες των επεμβάσεών μας στην πορεία της φύσης" (Engels F., Η διαλεκτική της φύσης).
Γιατί δεν πράττουμε έτσι;

Κυριακή 9 Ιουνίου 2019

"ΚΑΛΟ: Αγωνίες και προοπτικές", Εκπομπή Αντιδραστήριο ΕΡΤ3

"Κοινωνική Αλληλέγγυα Οικονομία: Αγωνίες και προοπτικές" ήταν το θέμα της εκπομπής Αντιδραστήριο της ΕΡΤ3 στις 8 Ιουνίου 2019.
Μεταξύ άλλων παρεμβαίνουν ο Κ. Νικολάου από το Λαϊκό Πανεπιστήμιο ΚΑΛΟ (4:21-6:33 και 19:50-22:17), η Ε. Παπαθεοδοσίου από το Δίκτυο ΚοινΣΕπ Κεντρικής Μακεδονίας και ο Λ. Αγγέλου από την Κοινοπραξία Φορέων ΚΑΛΟ "Τα Πάντα RE" (11:17-18:57, 28:20-30:24, 36:20-38:10 και 42:50-47:06).
Το αρχείο της εκπομπής είναι στη διεύθυνση:
https://webtv.ert.gr/ert3/antidrastirio/08ion2019-antidrastirio-koinoniki-allileggya-oikonomia-agonies-amp-prooptikes/

Σάββατο 1 Ιουνίου 2019

"Όλοι ίδιοι είναι": Πολιτική πλυντηρίου και ηττοπάθειας

του Κώστα Νικολάου

Η αξιοποίηση των διαφόρων δευτερευουσών αντιθέσεων στο εσωτερικό των κυρίαρχων τάξεων συμβάλλει σημαντικότατα στην μετατόπιση του συσχετισμού δυνάμεων υπέρ των εργαζομένων και στο να καταγάγουν νέες νίκες*.

Η πολιτική του "Όλοι ίδιοι είναι" λειτουργεί ως πλυντήριο του "χειρότερου" και του "ακραίου", ενώ ταυτόχρονα συνιστά αποδοχή υποκειμενικής αδυναμίας αξιοποίησης των ενδοαστικών αντιθέσεων, δηλ., ηττοπάθειας.

Ένα παράδειγμα:
Σήμερα, ένα από τα σημαντικότερα θέματα της ζωής και της υγείας μας, είναι η διαχείριση των απορριμμάτων. Η ακραία νεοφιλελεύθερη πολιτική περιλαμβάνει δύο βασικές γραμμές: ιδιωτικοποίηση της διαχείρισης και εργοστάσια καύσης.
Αν λοιπόν έχεις δύο συντηρητικούς υποψήφιους δημάρχους στον Β΄ γύρο εκλογών και ο ένας είναι υπέρμαχος της ιδιωτικοποίησης και καύσης, ενώ ο άλλος όχι, δεν μπορεί να λες "το ίδιο είναι".
__________________________
* Μεγάλο μέρος των σελίδων του 1ου τόμου του Κεφαλαίου αφιέρωσε ο Μαρξ σε ιστορικά παραδείγματα, όχι βέβαια για να γράψει την ιστορία του καπιταλισμού, αλλά για να αποδείξει πως δευτερεύουσες αντιθέσεις κυριαρχούν και επικαθορίζουν την βασική αντίθεση και της προσδίδουν συγκεκριμένη δυναμική, η αξιοποίηση της οποίας είναι το ζητούμενο.

Σάββατο 25 Μαΐου 2019

Μπροστά στις αυτοδιοικητικές και ευρωπαϊκές εκλογές

του Κώστα Νικολάου

Tο γενικό εκλογικό δικαίωμα (δηλ. η κατάργηση της διαφοροποίησης των ψήφων στο δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι και η καθιέρωση του: «ένας άνθρωπος - μία ψήφος») δεν υπήρξε δώρο της αστικής τάξης, αλλά κατακτήθηκε ιστορικά με αιματοβαμμένες μάχες στα οδοφράγματα και αποσπάστηκε βίαια από τους Sans-culottes (εργατική τάξη, μισθωτοί, μικρέμποροι κλπ) στους κοινωνικούς αγώνες της Κομμούνας του Παρισιού και της Γαλλικής Επανάστασης μέσα από άγριες ταξικές συμπλοκές με την αστική τάξη.
     Το γενικό εκλογικό δικαίωμα - ακόμα και στην περιορισμένη του αστική αντίληψη - δεν είναι ακίνδυνο για την αστική τάξη: της αφαιρεί τις πολιτικές εγγυήσεις της κοινωνικής της εξουσίας, την εξαναγκάζει σε άσκηση της πολιτικής της κυριαρχίας μέσα σε δημοκρατικές συνθήκες, συνθήκες που οι καταπιεσμένες τάξεις μπορούν ανά πάσα στιγμή να εκμεταλλευτούν, να αμφισβητήσουν αυτά τα ίδια τα θεμέλια της καπιταλιστικής κοινωνίας και – με τους δικούς τους αγώνες και κοινωνικά κινήματα - να οδηγηθούν στη νίκη (1).

Πέμπτη 2 Μαΐου 2019

Ανοικτή επιστολή προς όλους τους υποψηφίους των Αυτοδιοικητικών Εκλογών των περιοχών που υδροδοτούνται από την ΕΥΑΘ Α.Ε.


Η Πρωτοβουλία 54 φορέων και κινημάτων για τη Συνεργατική Μη Κερδοσκοπική Διαχείριση του Νερού της Θεσσαλονίκης, στην οποία περιλαμβάνονται φορείς Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας (Κ.ΑΛ.Ο.), συνεταιρισμοί, ΚοινΣΕπ, οικολογικές και περιβαλλοντικές οργανώσεις, δίκτυα και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, που αγωνίζονται εδώ και χρόνια ενάντια στην ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ και για να περάσει το νερό της Θεσσαλονίκης συνεργατικά στα χέρια των πολιτών, παρουσίασαν σε συνέντευξη Τύπου στη Θεσσαλονίκη, την ανοικτή επιστολή προς όλους τους υποψηφίους των Αυτοδιοικητικών Εκλογών των περιοχών που υδροδοτούνται από την ΕΥΑΘ Α.Ε., με την οποία καλούνται να τοποθετηθούν σε δύο βασικά ερωτήματα που αφορούν στο μέλλον της εταιρείας.
Την παρουσίαση εκ μέρους της Πρωτοβουλίας των 54 φορέων έκαναν ο Λάζαρος Αγγέλου (Ένωση Πολιτών για το Νερό - Ένωση συνεταιρισμών νερού)και  ο Κώστας Νικολάου (Λαϊκό Πανεπιστήμιο Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας “UnivSSE Coop”).

                Η ανοικτή επιστολή έχει ως εξής:

Σάββατο 2 Μαρτίου 2019

Η δυναμική του αγροδιατροφικού συνεργατισμού


του Κώστα Νικολάου στο 'Έθνος", 2.3.2019

Ο συνεταιρισμένος αγροδιατροφικός τομέας στην Ευρώπη είναι ο δυναμικότερος οικονομικά και κοινωνικά. Από τα 13 εκατ. αγρότες στην ΕΕ, τα 6,2 εκατ. συμμετέχουν σε 22.000 αγροτικούς συνεταιρισμούς, που επεξεργάζονται και εμπορεύονται το 40% της συνολικής παραγωγής. Στην περίοδο κρίσης, όχι μόνο δεν υπέστησαν ζημιές, αλλά συνέχισαν να αναπτύσσονται.
Ο αγροδιατροφικός τομέας στην Ελλάδα είναι από τους μεγαλύτερους παραγωγικούς τομείς με ποσοστά συμμετοχής στο ελληνικό ΑΕΠ και στην απασχόληση υπερδιπλάσια από τα αντίστοιχα της ΕΕ των 27. Αποτελεί κλειδί για τη διατροφική αυτάρκεια, απασχόληση και έξοδο από την κρίση. Παρουσιάζει μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης μεν, αλλά δεν έχει ακόμα αξιοποιηθεί επαρκώς το συγκριτικό πλεονέκτημα της συνεργατικής οργάνωσής του.
Παράλληλα, η κοινωνική αλληλέγγυα οικονομία (ΚΑΛΟ) παρουσιάζει μια δυναμική εξέλιξη σε παγκόσμια και εθνική κλίμακα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ανάπτυξη πρωτοποριακών για την Ελλάδα συνεργατικών εγχειρημάτων με σημαντική εμβέλεια τοπική, εθνική, αλλά και διεθνή. Ενδεικτικά, παρουσιάζονται παρακάτω πέντε επιτυχημένες συνεργατικές ιστορίες του αγροδιατροφικού τομέα.

Παρασκευή 22 Φεβρουαρίου 2019

10 επιτυχημένες συνεργατικές ιστορίες από την Ελλάδα και την Ευρώπη

του Κώστα Νικολάου 

Η κοινωνική αλληλέγγυα οικονομία (ΚΑΛΟ) έχει κερδίσει την πρωτοκαθεδρία τα τελευταία χρόνια, ως εναλλακτική θεωρία και πράξη της ανάπτυξης, αμφισβητώντας τα σημερινά παραδείγματα οικονομικής μεγέθυνσης που απομακρύνουν τους απλούς ανθρώπους από τον έλεγχο των πόρων, από τα μέσα παραγωγής και ακόμα, από το δίκαιο μερίδιο της εργασίας τους. Ο κοινωνικός και οικονομικός χώρος της κοινωνικής αλληλέγγυας οικονομίας (ΚΑΛΟ) παρουσιάζει μια δυναμική εξέλιξη σε παγκόσμια και εθνική κλίμακα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ανάπτυξη πρωτοποριακών για την Ελλάδα συνεργατικών εγχειρημάτων με σημαντική κοινωνική εμβέλεια τοπική, εθνική, αλλά και διεθνή.

Στο κείμενο αυτό, μετά από μια αριθμητική επισκόπηση της ΚΑΛΟ στον πλανήτη, στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, παρουσιάζονται συνοπτικά 10 επιτυχημένες συνεργατικές ιστορίες από την Ελλάδα και την Ευρώπη: 1) Οι συνεταιρισμοί στο Sainttienne - Περιφέρεια Auvergne-Rhône-Alpes (France), 2) ο Κοινωνικός συνεταιρισμός Progetto Quid (Italy), 3) ο Συνεταιρισμός ραπτικής Sewing Coop (Italy), 4) ο Ενεργειακός συνεταιρισμός EnerCoop (France), 5) η Ομοσπονδία συνεταιρισμών Mondragon (Basque Country, Spain), 6) ο Γυναικείος αγροτικός συνεταιρισμός Αγ. Αντωνίου (Θεσσαλονίκη), 7) ο Αγροτικός συνεταιρισμός Μεταγγιτσίου (Χαλκιδική), 8) ο Αγροτικός κτηνοτροφικός συνεταιρισμός Λιβαδίου "Ο Βοσκός" (Ελασσόνα, Λάρισα), 9) ο Κοινωνικός καταναλωτικός συνεταιρισμός Θεσσαλονίκης “Βίος Coop”, 10) το Λαϊκό Πανεπιστήμιο Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας “UnivSSE Coop”.